در روز جهانی تالاب‌ها، سعی می‌شود با اجرای برنامه‌های مختلف آگاهی مردم نسبت به اهمیت تالاب‌ها، خطراتی که آنها را تهدید می‌کند و راه‌های محافظت از تالاب‌ها افزایش یابد.

 

مرکز خبر- روز جهانی تالاب‌ها در ۲ فوریه ۱۹۷۱ در شهر رامسر ایران در کنوانسیون رامسر به امضا رسید.

از کنوانسیون رامسر می‌توان به عنوان قدیمی‌ترین معاهده‌ی بین‌المللی با تاکید بر حفاظت از محیط‌زیست در جهان نام برد. طرف‌های معاهده در این کنوانسیون موظفند که تالاب‌های حائز اهمیت خود را تعیین و با مدیریت صحیح بکوشند تا تعداد پرندگان آبزی را در تالاب‌های ذکر شده افزایش دهند و منطقه را به اکوسیستمی مفید و تحت حمایت تبدیل کنند.

در حال حاضر ۱۷۱ کشور دنیا به منظور محافظت از تالاب‌ها، به عضویت در کنوانسیون رامسر درآمده‌اند. امروزه ۲۳۷۵ تالاب در سراسر جهان به عنوان تالاب‌های جهانی رامسر شناخته می‌شوند و تلاش‌های بسیاری برای محافظت از آنها انجام می‌گیرد.

ایران نیز به عنوان بنیانگذار این کنوانسیون بین‌المللی، یکی از اعضای کنوانسیون رامسر است و دست‌کم ۵۰ تالاب طبیعی با اهمیت بوم‌شناختی (اکولوژیکی) بالا دارد که ۲۵ عدد از این تالاب‌ها به ثبت جهانی رسیده‌‌اند. کسانی که در نشست کنوانسیون بین‌المللی رامسر، در حال رای دادن به معاهده‌ای بودند که قرار بود راه نجات تالاب‌های منحصر به فرد ایران و جهان باشد و آن را تصویب کردند؛ نمی‌دانستند که ۵۱ سال بعد، تالاب‌های ایران یک به یک در فهرست سیاه و پرخطر قرار می‌گیرند و با شتاب به سوی مرگ و نابودی می‌روند.

 هرچند ورود فاضلاب، پساب‌های صنعتی و سمی، بهره‌کشی از آب تالاب‌‌ها و ندادن حق‌آبه‌ی آن‌‌ها از جمله عوامل نابودی تالاب‌های ایران در سال‌های اخیر بوده است، ولی هیچ یک به اندازه‌ی سدسازی‌های بی‌رویه، مرگ تالاب‌‌ها را در ایران جلو نینداخته است.

تالاب‌ها منبع مناسبی برای تامین آب هستند و همچنین با تغذیه‌ی منابع آب زیرزمینی، کمک بزرگی به معضلات کم آبی می‌کنند.

همچنین با پیشگیری از نفوذ آب‌ها‌ی شور و حذف رسوبات و مواد سمی، به جلوگیری از آلودگی آب‌ها کمک می‌کنند.

تالاب‌های ساحلی که در حاشیه‌ی سواحل دریا شکل می‌گیرند (مانند تالاب انزلی) کمک بزرگی به جلوگیری از فرسایش ساحل می‌کنند. علاوه بر این، تالاب‌ها پذیرای انواع مختلف پرندگان مهاجر و بومی هستند و تاثیر مثبتی در حفظ محیط‌زیست دارند.

تالاب زریوار مریوان نیز که یکی از منحصر به فردترین دریاچه‌های آب شیرین در جهان به شمار می‌‌رود، اکنون با سوءمدیریت و بی‌كفایتی مسئولان هر سال با آتش‌سوزی مواجه شده و نیزارهای آن كه حافظ اكوسیستمی این دریاچه به شمار می‌روند روبه نابودی می‌روند.

 با وجود خشکی و مرگ زودرس تالاب‌ها در ایران، کارشناسان هشدار داده‌اند که تقریبا تمام تالاب‌های فلات مرکزی بی‌آب و اغلب تالاب‌های شمال کشور به شدت آلوده هستند.

در میان تالاب‌های فلات مرکزی وضع گاوخونی، دریاچه‌ی نمک قم و بختگان به‌شدت دچار کم‌آبی هستند .

زباله، فاضلاب، پساب صنعتی کارخانه‌ و معادن بلای جان همه تالاب‌‌های ایران هستند.

موارد خشکی و آلودگی تالاب‌ها در ایران متعدد هستند و تقریبا هر روز خبری از خشکی و آتش‌سوزی و آلودگی تالاب‌ها منتشر می‌شود.

تعدادی از تالاب‌های ایران مانند هامون در سیستان و بلوچستان و بختگان و ارژن در استان فارس بزودی و به طور کامل خشک خواهند شد.

ایران که خود در راس کنوانسیون معاهده‌ی رامسر قرار دارد، با گذشت چهل سال از حاکمیت، نتوانست این منابع طبیعی را حفظ کند.