قطع ۷۴ ساعته اینترنت در افغانستان؛ گروگان‌گیری یک ملت در سایه‌ی طالبان
در چهارمین سال حاکمیت طالبان، بیش از ۳۰ میلیون شهروند افغانستان برای ۷۴ ساعت از ابتدایی‌ترین حق ارتباطی محروم شدند.
بهاران لهیب
افغانستان- افغانستان کشوری که در مدت چهار سال حاکمیت طالبان، بر ۳۰ میلیون انسانی که در این سرزمین زندگی می‌کنند، گروگان گرفته شده‌اند، هر روز انواع مختلف شکنجه‌های روحی و روانی اعمال می‌شود و آنان دردسرهای جدید و ناگهانی را تجربه می‌کنند. در کنار محرومیت زنان از تمام حقوق انسانی، قتل، ناپدیدشدن، فقر، بیکاری و هزاران مشکل دیگر، مردم با قطع اینترنت نیز مواجه شدند. در مدت ۷۴ ساعت هیچ شهروندی نتوانست با عزیزانش در تماس باشد.
متوقف شدن پروازهای هوایی، بسته شدن راه‌های گمرکی، بانک‌ها، دفاتر دولتی، تدریس آنلاین و حتی ارتباط میان اعضای خانواده در داخل و خارج کشور، خلاصه تمام خدمات انسانی با قطع اینترنت و شبکه‌های مخابراتی به خاموشی رفت. همه در ترس و واهمه قرار داشتند که چه اتفاقی خواهد افتاد؟
اما پس از ۷۴ ساعت، دوباره کار اینترنت و شبکه‌های اجتماعی از سر گرفته شد. همان‌گونه که مردم هنگام به قدرت رسیدن طالبان چهار سال پیش در شوک فرو رفته بودند، این بار نیز همان وضعیت تکرار شد و مردم یک‌بار دیگر شوکه و هراسان بودند.
چندی قبل دونالد ترامپ به حکومت طالبان گفت: «پایگاه نظامی بگرام را برای ما تسلیم نمایید.» این خواست ترامپ با مخالفت چین و روس‌ها مواجه شد، زیرا این دو کشور از سالیان سال، در کنار سایر کشورهای همسایه، امریکا و ناتو نقش داشته‌اند و به‌ویژه از سال ۲۰۰۱ به بعد، با پرداخت پول‌های هنگفت به مقامات بلندرتبه دولتی، نوکران و غلامان خود را در افغانستان داشته‌اند و خار چشم امریکا در این کشور بوده‌اند.
باید گفت که در این جنگ سرد، تنها ملت و زنان افغانستان هستند که همواره قربانی می‌دهند. این بار نیز با قطع اینترنت، در کنار ضربه اقتصادی، بیشترین آسیب را زنان متحمل شدند. شمار زیادی از زنان به‌صورت آنلاین در مکاتب، دانشگاه‌ها و کورس‌های مختلف آموزش می‌بینند. همه آنان با نداشتن اینترنت، در ترس از دست دادن آموزش خود به سر می‌بردند، شماری دیگر از زنان نیز به‌صورت آنلاین کار می‌کنند. آنان در این ۷۴ ساعت، یگانه منبع عایداتی و مصروفیت روزانه خود را از دست دادند و هنوز هم در شوک و ترس به‌سر می‌برند. هر زن افغان روایت‌های دردآوری دارد. در همین حال، خانواده‌هایی که در بیرون از افغانستان زندگی می‌کنند، از اعضای خانواده و دوستان خود بی‌خبر ماندند و همه در بلاتکلیفی قرار گرفتند.
در نبود اینترنت و شبکه‌های مخابراتی، وقتی وارد شهرهای بزرگ افغانستان می‌شدید، احساس می‌کردید که به شهری مرده پا گذاشته‌اید. همه خاموش و نگران بودند. بازار کابل که یکی از مزدحم‌ترین شهرهای افغانستان است، به شهر خاموش تبدیل شده بود که تنها انگشت‌شمار مردمی در آن دیده می‌شد. فقط دکانداران مواد غذایی و مراکز صحی باز بودند و سایر جاها همه بسته بود.
در رسانه‌ها از سوی دولت طالبان هیچ‌گونه توضیحی در مورد قطع اینترنت داده نشد، اما مردم و شماری از رسانه‌های داخلی افغانستان روایت‌های گوناگونی در مورد آن ارائه کردند.
گفته می‌شود: «پایگاه نظامی بگرام در این مدت به امریکا تسلیم داده شد.»
شماری از شاهدان در بخش استخبارات طالبان می‌گویند: «برای کنترل تلفن‌های همراه و سایر اپلیکیشن‌هایی که مردم روزانه استفاده می‌کنند، به‌ویژه واتساپ، این اقدام صورت گرفت تا مکالمات مردم تحت نظارت قرار گیرد.»
زنان می‌گویند: «هدف طالبان دشمنی با زنان و جلوگیری از پیشرفت جامعه است و به همین دلیل اینترنت و تمام شبکه‌های مخابراتی را بستند.»
در نتیجه قطع سراسری اینترنت در افغانستان نه تنها ضربه‌ای سنگین بر اقتصاد و روابط اجتماعی مردم بود، بلکه امید و آینده‌ی زنان و جوانانی را که برای آموزش و کار به آن وابسته‌اند، هدف قرار داد. این اقدام نشان داد که طالبان از اینترنت به‌عنوان ابزار فشار و کنترول استفاده می‌کند و قربانی اصلی آن، همانند همیشه، زنان و مردم عادی افغانستان هستند؛ مردمی که سال‌هاست در بازی‌های سیاسی و منافع قدرت‌های جهانی، تنها بازنده و بی‌صدا مانده‌اند.