پس از طوفان ویرانگر... خبرنگاران زن با اشتیاق و پشتکار به کار خود ادامه میدهند
طوفان دانیل که حدود دو هفته پیش لیبی را درنوردید، جان بیش از ٢٠ هزار نفر را گرفت و بیش از ۴٣ هزار نفر را آواره کرد.
هنديە العشيبی
بنغازی- هنگامی کە بلایای طبیعی رخ میدهد، نهادهای رسانهای نقش مهمی را ایفا میکنند، از جمله ارائه اطلاعات صحیح و دقیق در مواقعی که ممکن است وحشت و شایعات منتشر شود، گسترش آگاهی، انتشار دستورالعملها و نکات ایمنی و امنیتی، اطلاعرسانی میزان فاجعه، علل آن و... اثرات ناشی از آن، مواردی هستند کە باید مورد توجە رسانەها قرار گیرند.
لیبی بە عنوان کشوری نا آرام شاهد بحرانها، درگیریها و جنگهایی بود که روزنامهنگاران زن و امنیت آنها را در حین پوشش رویدادها تحت تأثیر قرار داد، اما پس از سیل و طوفان اخیر کە در شهرهای شرق لیبی رخ داد، که منجر بە کشته شدن هزاران نفر و آواره شدن بیش از ۴٠ هزار نفر شد، کار متخصصان و روزنامهنگاران زن که سعی در پوشش این فاجعه با موضوعات مختلف بشردوستانه، زیست محیطی و غیره داشتند، دوچندان شد.
هدی العبدلی روزنامهنگار و فعال رسانەای میگوید که در جریان پوشش مطبوعاتی خود به موضوعات مرتبط با طوفان دانیال به ویژه در اولین ساعات قبل از فاجعه و فروریختن سدهای درنە، کار او بر اساس پوشش خبری موضوعات مرتبط با میزان خسارت ناشی از طوفان، میزان بارندگی و غیره، بوده است. اما وقتی خبر ریزش دو سد رسید، «آنوقت متوجه بزرگی فاجعه شدم. باید کار جدی انجام دهیم، زیرا ابعاد فاجعه هر ساعت در حال افزایش بود.»
او توضیح داد که در طول پوشش خبری این فاجعه توسط شبکههای ماهوارهای محلی برای تقویت همکاری با نهادهای مختلف دولتی، به دست آوردن دادهها و اطلاعات واقعی، علیرغم نبود اطلاعات کامل، به ویژه در روزهای اول فاجعه و پوشش ناکافی رویداد، بسیار تلاش کرده است.
وی در مورد فاجعهای که شهرهای شرق لیبی تجربە کردند به ویژه شهرهای درنه، الوردیه، سوسه و رأس الهلال به زیر آب رفته و صدها خانه، مؤسسه خصوصی و دولتی و تجاری آسیب دیدند، مغازهها به همراه افراد و ابزاری که در آنها وجود داشت غرق شدند و به دریا رفتند، ابراز تاسف کرد.
وی با توجه به نقش رسانههای بینالمللی و داخلی در پوشش رویدادهای اخیر درنە و شهرهای شرق لیبی، معتقد است که رسانههای بینالمللی نقش مهمی در برجستهسازی و نشان دادن میزان رنج و مصیبت درنە، شهرهای شرقی کسوسا، شحات، واردیه، بیضاء و غیره دارند و تاکید کرد: ما شبانه روز تلاش میکنیم تا با توجه به شایعاتی که به سرعت از طریق پلتفرمهای الکترونیکی منتشر میشود، همه موضوعات را پوشش دهیم و اطلاعات واقعی و دقیق را در اختیار مردم قرار دهیم.
سلیمه الخفیفی، سردبیر خبرگزاری لیبی نیز با بیان اینکه با افزایش خسارات و گستردگی آن، سرعت انتشار اخبار افزایش یافت، گفت: ما خبر فاجعهای که شهرهای شرق لیبی را تحت تاثیر قرار داد با حیرت و اندوه فراوان دریافت کردیم. به خصوص که لیبی پیش از این هیچ بلای طبیعی را تجربە نکرده بود.
او توضیح داد که با هماهنگی تعدادی از خبرنگاران دیگر، یک اتاق فکر کاری برای تسهیل پوشش اخبار در رسانەها و جلوگیری از گسترش شایعات و اطلاعات نادرست تشکیل دادند.
او در مورد نقش رسانههای محلی در کمک به آسیبدیدگان و انتشار فراخوانهای کمکرسانی در هنگام بلایای طبیعی از طریق برقراری ارتباط با آنها یا انتشار اطلاعات موجود صحبت کرد. او توضیح داد که این کار شامل تمرکز بر داستان افراد و موضوعات مربوط به تیمهای امداد محلی و بینالمللی و کمکهای بشردوستانه است که از داخل و خارج از لیبی به شهر می رسد.
سلیمه الخفیفی با بیان اینکه اطلاعات متناقض و نبود دادههای رسمی تأثیر زیادی بر کار روزنامهنگاری در پوشش فاجعه درنە گذاشته است، گفت: «ما فقط به اطلاعات رسمی صادر شده توسط وزارت بهداشت دولت لیبی اتکا کردیم.»
قطعی مکرر برق و قطع کامل اینترنت و ارتباطات در مناطق و شهرهای آسیب دیده در شرق لیبی در اثر طوفان موانعی بودند که کار روزنامهنگاری در لیبی را تحت تأثیر قرار دادند.
سازمان بینالمللی مهاجرت سازمان ملل متحد تعداد آوارگان طوفان دانیل در لیبی را بیش از ۴٣ هزار نفر تخمین زد که به آمارهای غیررسمی اضافه میشود. همچنین آمارهای غیر رسمی حاکی از آن است حدود ٢٠ هزار نفر جانباختەاند کە ٢۵ درصد کل افرادی است کە تحت تاثیر طوفان قرار گرفتەاند.