موج جدید تعطیلی مدارس؛ از آلودگی هوا تا شیوع آنفلوآنزا و کرونا
طی روزهای اخیر، مقامات محلی در چندین استان ایران از جمله تهران، البرز، چهارمحال و بختیاری، کرماشان، سنه، هرمزگان و اصفهان، خبر از تعطیلی گسترده مدارس دادهاند؛ تعطیلیهایی که بهبهانه آلودگی شدید هوا، شیوع گسترده آنفلوانزا و کرونااعلام شده است.
مرکز خبر- امروز شنبه ١۵ آذرماه، با تشدید آلودگی هوا و همزمانی آن با موج تازه آنفلوانزا و کرونا، مدارس در چندین استان ایران دوباره تعطیل شدند؛ تصمیمی که اگرچه با هدف حفاظت از سلامت دانشآموزان اتخاذ شده، اما نگرانیها درباره تداوم افت تحصیلی و پیامدهای گسترده آموزشی و اجتماعی این تعطیلیهای مکرر را بیش از پیش افزایش داده است.
بر این اساس، تمامی مدارس و مراکز آموزشی سنه، تهران، اهواز، مازندران، ایلام، هرمزگان، لرستان، اصفهان، گلستان، کیش، امروز شنبه ١۵ آذرماه و یکشنبه ١۶ آذرماه به دلیل شیوع آنفولانزا، آلودگی هوا و کرونا تعطیل شده و آموزش غیرحضوری خواهد بود. همچنین تمامی مدارس و مراکز آموزشی استانهای کهگیلویه و بویراحمد، اراک، قزوین، البرز، چهارمحال و بختیاری، کاشان و خراسان شمالی امروز شنبه ١۵ آذرماه تعطیل و آموزش مجازی صورت میگیرد.
افت تحصیلی دانشآموزان به دلیل تعطیلیها
پیشتر علی فرهادی، سخنگوی وزارت آموزش و پرورش، هشدار داده بود تعطیلیهای مکرر مدارس در ایران بر کیفیت یادگیری دانشآموزان تاثیر منفی گذاشته است. وی اعلام کرد یک روز تعطیلی مدارس حدود هزار میلیارد تومان هزینه دارد و آموزش مجازی نمیتواند جایگزین موثری برای آموزش حضوری باشد.
در سالهای اخیر، کارشناسان نسبت به افت تحصیلی دانشآموزان ایرانی بارها هشدار دادهاند.
مسعود کبیری، عضو هیئت علمی پژوهشگاه آموزش و پرورش، دیماه ۱۴۰۳ هشدار داد از هر پنج دانشآموز ایرانی، دو نفر فاقد یادگیری موثر هستند و ۷۰ درصد دانشآموزان مدارس روستایی پسرانه به حداقل سطح مورد انتظار یادگیری دست نمییابند.
رضوان حکیمزاده، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش، نیز آذرماه ۱۴۰۳ با بیان اینکه ۴۰ درصد دانشآموزان فقر یادگیری دارند، گفت این موضوع شانس موفقیت تحصیلی و شغلی آنها را در آینده بهطور چشمگیری کاهش میدهد.
او از فقر یادگیری بهعنوان وضعیتی یاد کرد که در آن، برخی دانشآموزان با وجود حضور در مدرسه، موفق به فراگیری صحیح مهارتهای پایه سواد، از جمله خواندن، نوشتن، محاسبه و سخنگفتن نمیشوند.
غلامعلی افروز، استاد دانشگاه تهران، هم آبانماه سال گذشته اعلام کرد تنها ۷۰ درصد دانشآموزان ایرانی که وارد دبستان میشوند، دوره دبیرستان را به پایان میرسانند.
از سال ١۴٠١ تا آذر ١۴٠۴، مدارس سراسر ایران نزدیک به ٢۶٠ تا ٣٠٠ روز در سالهای مختلف بهصورت مجازی فعالیت کردهاند، یعنی معادل تعطیلی یک سال تحصیلی کامل.
طی همین دوره، تعداد ترکتحصیلکنندگان از حدود ٩١١ هزار نفر در سال ١۴٠٠-١۴٠١ به حدود ٩۵٠ هزار نفر در سال ١۴٠٣-١۴٠۴ رسیده است.
در سالهای اخیر، نظام آموزشی ایران با موجی بیسابقه از تعطیلیهای مکرر روبهرو بوده است؛ تعطیلیهایی که هر بار با دلیلی تازه، از آلودگی شدید هوا و وارونگی دما گرفته تا شیوع گسترده آنفلوانزا، کرونا و دیگر بیماریهای تنفسی، دانشآموزان را از کلاسهای درس دور میکند. این چرخه تکرارشونده، نهتنها جریان یادگیری را مختل کرده، بلکه شکاف آموزشی میان دانشآموزان را عمیقتر ساخته و کیفیت تحصیل را به شکل جدی تحتتأثیر قرار داده است. در حالیکه مدارس باید امنترین و پایدارترین محیط رشد برای کودکان و نوجوانان باشند، تبدیل به نخستین گزینه برای تعطیلی شدهاند؛ روندی که هم والدین و هم کارشناسان آموزشی نسبت به پیامدهای بلندمدت آن هشدار میدهند.
کارشناسان آموزشی معتقدند که تعطیلیهای پیدرپی، اگرچه به ظاهر پاسخی سریع به شرایط بحرانی است، اما در عمل هزینههای سنگینی بر جامعه، از افت محسوس یادگیری و افزایش فقر آموزشی گرفته تا گسترش ترک تحصیل و آسیبهای روانی تحمیل میکند. آمارهای رسمی نشان میدهد که طی سه سال اخیر، مدارس کشور صدها روز بهطور مجازی فعالیت کردهاند؛ رقمی که معادل از دست رفتن تقریباً یک سال کامل آموزش حضوری است. اکنون با بازگشت دوباره آلودگی هوا و همزمانی آن با موج تازه بیماریهای تنفسی، مسئله تعطیلی مدارس بار دیگر به صدر اخبار بازگشته و نگرانیها درباره آینده تحصیلی یک نسل را تشدید کرده است.