«مرضیه فریقی، انقلابی و هنرمندی سرشار از شجاعت و اصالت»

کمیته فرهنگ و هنر باشور کوردستان در بیانیەای بە مناسبت سالگرد درگذشت مرضیه فریقی اعلام کرد: عشق مرضیه به هنر در درون یک نظام مستبد، وی را با مشکلات زیادی مواجه کرد.

 

مرکز خبر- کمیته فرهنگ و هنر باشور به مناسبت ١٨مین سالگرد درگذشت مرضیه فریقی با انتشار بیانیه‌ای، او را «زن، انقلابی و هنرمندی سرشار از شجاعت و اصالت» توصیف کرد.

مرضیه فریقی با نام کامل مرضیه شهاب عبدالله در سال ۱۹۵٨در مریوان روژهلات کوردستان به دنیا آمد و در ۲۷ شهریور ۱۳۸۴ در سوئد درگذشت و براساس وصیتی کە کردە بود پیکرش به باشور کوردستان بازگرداندە و در سلیمانی به خاک سپرده شد.

کمیته فرهنگ و هنر باشور درباره مرضیه فریقی می‌گوید: علاقه او به موسیقی از کودکی آغاز  و با صدای زیبایش اطرافیانش را تحت تاثیر قرار داد او به عنوان زنی که فعالیت هنری خود را آغاز کرد، تحت تأثیر زنان هنرمند کورد مانند مریم خان، نسرین شیروان، عایشه شان و گل بهار قرار گرفت.

در این بیانیه با اشارە بە مشکلات مرضیه فریقی به عنوان یک کورد و یک زن آمدە است: ‌زبان مادری یکی از مشکلاتی بود کە مرضیە با آن مواجە بود در خانه کوردی صحبت می‌کرد اما در بیرون از منزل مجبور بود فارسی صحبت کند،  عشق مرضیە بە هنر که در درون یک نظام مستبد پدید آمد باعث شد که وی با مشکلات زیادی روبرو شود و با رشد سنی آنها را بیشتر درک کند به خصوص خانواده وی کە طبق سنت جامعە با دید منفی بە فعالیت زنان نگاە می‌کرد، با ترانەخواندن وی مخالف بودند، مرضیە در زمان حکومت شاه پهلوی که بر ایران حکومت و ظلم و ستم زیادی علیە کوردها اعمال می‌کرد، تصمیم گرفت دیگر بە زبان فارسی ترانە نخواند و این اقدام مرضیە گامی بە سوی انقلابی نو بود.

کمیته فرهنگ و هنر باشور در ادامه بیانیه خود از زندگی مرضیه فریقی و گسترش هنر او از طریق اولین شبکه تلویزیونی کوردی MED TV  نوشتە است: او به هنرمندان کورد در رادیو بغداد گوش می‌داد و از صدا و هنر آنها آموزش دید. مرضیە در زمانی کوتاە نخستین خواننده زن کورد در منطقه‌ای شد که در آن زندگی می‌کرد، هرچند پیشتر نیز خوانندگان زن بودند اما آنها بعد از مدتی از خوانندگی بازماندند، بنابراین می‌توان گفت که مرضیە در برابر ایدئولوژی فئودالیسم پیروز شده بود، وی تحصیلات ابتدایی و راهنمایی را در مریوان گذراند و سپس برای تحصیل به سنە رفت. او معلم می‌شود و در روستاهای مختلف بە آموزش کودکان پرداختە و با صدای زیبایش می‌خواند، مرضیە طی این مدت شاهد فشارهای زیادی بر ملت کورد  و بی‌توجهی به زنان و دختران بود، به همین دلیل تلاش کرد زنان را سازماندهی کند و از زنان خواست تا بە نقش رهبران اجتماعی برسند. در سال ۱۹۷۷ به گروه موسیقی سنە پیوست و چندین بار به اجرای عمومی پرداخت. وی در سال ۱۹۷٨ با ناصر رزازی ازدواج کرد و دارای یک دختر و دو پسر است. در همان سال در فعالیت‌هایی علیه رژیم شاه شرکت کرد و توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد وی ضمن شغل معلمی در فعالیت‌های هنری و انقلابی شرکت کرد و با ناصر رزازی و نجم‌الدین غلامی گروهی تشکیل داد و هنر و محتوای ترانه‌های خود را در خدمت انقلاب بە اجرا گذاشت تا از این طریق احساسات آزادیخواهان و انقلابیون را برانگیزد.

 

مرضیه با اشغالگران جنگید

در سال ١٩٧٩ رژیم شاه در ایران شکست خورد، خمینی قدرت را به دست گرفت و مانند سایر دولت‌ها در پاسخ به درخواست و مطالبات کوردها و نیروهای انقلابی، بە آنها حمله کرد مرضیه و ناصر به حزب کومله پیوستە و راهی کوه‌های کوردستان می‌شوند مرضیه هنر خود را در کوهستان ادامە داد و به عنوان پیشمرگه با اشغالگران جنگید در آن سال‌ها در کوهستان با همرزمان خود یک گروه موسیقی به نام گروه (بانگەواز)  تشکیل دادە و سرودهای انقلابی زیادی را تهیه و خواند، زمان و مکان برایش مهم نبود و  هنر خود را ادامه داد، آوازها و سرودهای او از کوچه و خیابان به دشت و دره‌‌های کوردستان گسترش یافت و اولین زن کورد در کوردستان و ایران شد که آهنگ «سلاو لە پیشمەرگە» را منتشر کرد.

 

مرضیه آثار خود را از تلویزیون MED منتشر کرد

او در سال ۱۹۵٨به همراه خانواده‌اش به سوئد نقل مکان کرد. رفتن به سوئد شروعی جدید برای او بود ملت کورد آن را در تلویزیون MED خواهند دید و شروع به پخش ترانەهای خود خواهد کرد. او از طریق این تلویزیون هنر خود را برای ملت کورد گسترش داد، بعد از توقف  MED TV آثار خود را از برنامه ژیلەمو ارائه داد و به عنوان یک زن کورد همواره در برابر اشغالگری و نظام فئودالی مقاومت کرد و با آثار خود پیشگام آگاهی ملی در اقصی نقاط کوردستان بود. او در ١٨ سپتامبر ۲۰۰۵ در استکهلم و دور از کوردستان درگذشت.

مرضیە بعد از مرگش صدها اثر از خود به جای گذاشت که منبع هنری ارزشمندی برای زنان و هنرمندان کورد شد. همانطور کە می‌گویند: او یک مبارز مصمم بود که صدای خود، زندگی و تمام میراث خود را به کودکان جهان تقدیم کرد.