مراسم کهن کومسای در هورامان برگزار شد؛ حضور پررنگ زنان در مراسم و عدم حضورشان بر روی صحنه
عدم حضور زنان در میان نوازندگان و بر روی صحنه از نکات منفیای مراسم کومسای بود که از چشم زنان دور نماند و چند زن دفنواز به صورتی نمادین و معنادار در روبروی صحنه با دفهای خود با دفنوازان روی صحنه همنوازی کردند و از این طریق نشان دادند.
هورامان - مراسم کهن کومسای با حضور صدها مهمان از روژهلات کوردستان و سراسر ایران و با حضور پررنگ زنان، روز جمعە ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۲ در شهر هورامان تخت برگزار شد. این مراسم که رٲس ساعت ۹ صبح آغاز شد آیتمهای مختلفی همچون سخنرانی، نوازندگی شمشال، دفنوازی و برگزاری اصل رسم کومسای بر روی صحنه را شامل میشد. در این مراسم ابتدا سخنرانیهایی برگزار شد که به دلیل بیمحتوا و فرمالیتە بودن سخنرانی مسئولین مورد استقبال قرار نگرفت و حتی به دلیل گرمای هوا موجب واکنش مهمانان و تماشاگران شد که خواهان کوتاه نمودن سخنرانیها بودند. اما در این میان سخنرانی دکتر نسیم غفوری، استاد دانشگاه، دربارەی تاریخ این مراسم و خوانش نشانەشناختی و جامعەشناختی مراسم مورد توجه حضار و مهمانان قرار گرفت. در آیتمهای بعدی نیز نواختن شمشال و سپس دفنوازی بر روی صحنە حال و هوای زیبایی به مراسم بخشید. هرچند در این بخش نیز عدم حضور زنان در میان نوازندگان و بر روی صحنه از نکات منفیای بود که از چشم زنان دور نماند و چند زن دفنواز به صورتی نمادین و معنادار در روبروی صحنه با دفهای خود با دفنوازان روی صحنه همنوازی کردند و از این طریق نشان دادند که زنان دفنواز که همین هفتەی پیش در مراسم دفنوازی باینگان اکثریت نوازندگان را تشکیل دادە بودند، جایشان روی صحنە و در بین نوازندگان خالی بود.
اما برخلاف عدم حضور زنان بر روی صحنە چه به عنوان مجری و چه به عنوان سخنرانان یا نوازنده، در میان جمعیت زنان حضور فعال و پررنگی داشتند. بیش از نیمی از جمعیت مهمانان و تماشاگران را زنان تشکیل دادە بودند و اکثریتشان چه زنان کورد و چه زنان غیر کورد که از سراسر ایران خود را به مراسم کومسای در هورامان رسانده بودند با لباسهای زیبا و خوشرنگ و متنوع کوردی، نمای زیبایی به شهر و مراسم بخشیدە بودند. تعداد زنان غیر کوردی که لباس کوردی پوشیدە بودند بسیار بالا بود و این مسئله بازخورد بسیار مثبتی در میان جمعیت نیز داشت.
در حاشیەی مراسم نمایشگاهی شامل صنایع دستی هورامان و غذاهای کوردی نیز برپا شده بود که از چندین غرفه تشکیل شده و تصدی اکثر آنها به دست زنان بود و اتفاقا با استقبال بسیار خوبی نیز مواجه شد. از دیگر موارد شایان توجه و قابل ذکر نیز حضور برجستە و پرشمار زنان عکاس و بلاگر در مراسم بود.