مقدمه‌ای بر مدیریت فمینیستی کاتالونیا
نویسنده: تانیا ورجی
روز ۲۹ فوریه ۲۰۲۴، بودجه‌ی سازمان برابری و فمنیسم در بارسلون، کاتالونیا، اسپانیا ارائه شد.
برای چندین دهه، حقوق جنسی و باروری هسته‌ی اصلی مبارزات فمینیستی جهانی بوده است. اما تنها یک دولت فمینیستی بدون عذر و بهانه آنها را در دستور کار سیاسی داده است. دولت کاتالونیا، یک منطقه‌ی خودمختار در شمال‌شرقی اسپانیا است که در ماه می سال ۲۰۲۱ وزارت برابری و فمینیسم را تأسیس کرده و پیگیری این پیشرفت و ترقی را مستقیما بر عهده گرفت.
در اکتبر ۲۰۲۱، این وزارت جدید پیش‌نویس استراتژی ملی برای حقوق جنسی و باروری را تهیه کرد. این پیش‌نویس بر این فرض استوار بود که هر مسئله‌ی شخصی‌ای در نهایت سیاسی است، بنابراین باید در سیاست عمومی لحاظ شود.
این استراتژی به دنبال تضمین اجرای مؤثر حقوق موجود، به ویژه سقط جنین، پیشگیری طولانی‌مدت از بارداری و آموزش جنسی بود.
اگرچه به لطف شبکه‌ی گسترده‌ی بهداشت جنسی و باروری در مراکز بهداشتی اولیه‌ی عمومی، سقط جنین پزشکی در سراسر کاتالونیا تضمین شده بود. اما همچنان دسترسی به جراحی سقط جنین شکاف‌های قابل توجهی را در این حوزه ایجاد کرد. چنین شکاف‌هایی، در حال حاضر با هر دو روش سقط جنین در تمام مناطق بهداشتی تضمین شده و تظاهرات در مقابل مراکز سقط جنین نیز ممنوع شده است.
در حال حاضر جلوگیری از بارداری طولانی‌مدت، IUD و ایمپلنت‌های زیرجلدی برای همه‌ی زنان زیر ۳۰ سال، برای کسانی که درآمد پایینی دارند و برای کسانی که خشونت مبتنی بر جنسیت را تجربه می‌کنند رایگان شده است.
آموزش جنسی به عنوان محتوای درسی برای تمامی مقاطع تحصیلی از دوره‌ی پیش‌دبستانی گرفته تا متوسطه گنجانده شده است. این بدان معنی است که والدین نمی‌توانند از قرارگرفتن فرزندان خود در معرض این محتوای آموزشی جلوگیری کنند.
همچنین راهبرد ملی حقوق جنسی و باروری، حقوق جدیدی را معرفی کرد که هر یک از آنها با اقدامات و برنامه‌های عملیاتی خاصی حمایت می‌شود. از جمله: حق عادلانه‌ی استراحت در قاعدگی، حق سوگواری برای سقط جنین با مرخصی سه روزه، حق ریشه‌کن کردن خشونت مامایی و حق انجام تحقیقات پزشکی بیشتر در مورد سلامت جنسی و باروری زنان.
«پریود من، قوانین من»
منطق فمینیستی متقاطع با سیاست‌گذاری چگونه در عمل آشکار می‌شود؟ اجازه دهید ابتدا آن را با یک مثال جهانی توضیح دهم: اقدام «قاعدگی من، قوانین من»، که شامل توزیع رایگان محصولات قاعدگی قابل استفاده‌ی مجدد برای همه‌ی زنان از ۱۰ تا ۶۰ ساله و همچنین مردان تراجنسیتی و افراد غیرباینری است اکنون عملی شده است.
این محصولات که شامل یک کاپ قاعدگی، یک جفت لباس زیر قاعدگی، یا دو پد پارچه‌ای هستند را می‌توان با نمایش یک کد QR دانلود شده از برنامه‌ی سیستم بهداشت عمومی کاتالونیا، که مهاجران غیرقانونی را نیز پوشش می‌دهد، در هر داروخانه‌ی محلی‌ای جمع‌آوری کرد. داروسازان توسط وزارت برابری و فمینیسم در خصوص حقوق جنسی و باروری و همچنین قاعدگی و محصولات قابل استفاده‌ی مجدد به منظور ارائه‌ی اطلاعات و مشاوره‌ی کافی آموزش می‌بینند.
این اقدام در بازداشتگاه‌های نوجوانان و زندان‌ها نیز اجرا شده است و جلسات مربوط به سلامت قاعدگی در کلیه‌ی دبیرستان‌ها و مراکز اجتماعی برگزار می‌شود. جلسات ویژه‌ای با هدف قراردادن زنان معلول یا زنان مهاجر، در میان گروه‌های دیگر نیز توسط سازمان‌های فمینیستی مردمی برگزار خواهد شد.
اهداف این اقدام سه‌گانه است.
اولاً، عدالت اجتماعی: این کنش‌ها با فقر دوره‌ای مبارزه می‌کنند. چالشی که ناشی از زنانه‌شدن فقر است. در واقع، ۲۳ درصد از زنان در کاتالونیا توانایی خرید محصولات قاعدگی را ندارند و ۴۴ درصد از آنها محصولاتی را انتخاب می‌کنند که به دلایل اقتصادی انتخاب اول آنها نیست. همین مسئله پیامدهای زیادی مانند غیبت از مدرسه و کار یا مشارکت کمتر در ورزش یا فعالیت‌های اوقات فراغت دارد. به طور کلی، این برنامه هزینه‌های اقتصادی اضافی که قاعدگی برای نیمی از جمعیت به همراه دارد، تا حدی جبران می‌کند.
هدف دوم عدالت جنسیتی است. ما باید به تابوها و افسانه‌های مربوط به قاعدگی که بر سلامت و رفاه زنان تأثیر می‌گذارد پایان دهیم.
ثالثاً، عدالت اقلیمی، تلاش در این زمینه به کاهش تولید زباله‌های تولیدشده توسط محصولات قاعدگی یکبار مصرف کمک می‌کند.
همه‌ی این اهداف این مسئله را توجیه می‌کنند که چرا، عدالت قاعدگی به جای اینکه یک مزیت آزمایش‌شده باشد، به عنوان یک حق برای همه‌ی زنان در نظر گرفته شد.
ماه گذشته، حدود ۱۰ روز پس از شروع این اقدام، بیش از ۲۵۰ هزار زن محصولات رایگان خود را دریافت بودند و گفت‌وگوهای اجتماعی در مورد قاعدگی به برنامه‌های گفت‌وگوی سیاسی تلویزیونی و رادیویی، شبکه‌های اجتماعی، جمع‌های صرف قهوه در محل کار و گفت‌وگوهای والدین مدرسه رسیده بود. این اقدام علاوه بر پوشش مشکل فوری فقر دوره‌ای، تغییرات ساختاری مثبتی را در فرهنگ و طرز فکر جامعه به همراه داشت.
پایان تابوها، سکوت و عدم‌اطلاع از بدن زنان! تغییر آغاز شده است.
بسیاری از زنان می‌پرسند: در مورد قبل از یائسگی، یائسگی و پس از یائسگی، یکی دیگر از دوره‌های مهم و تابوی چرخه‌ی زندگی زنان چه اقدامی خواهد شد؟
ما به آنجا خواهیم رسید، مطالبه‌ی حقوق بیشتر یکی از اهداف مورد نظر، هرچند اعلام نشده‌ی ما در اقدامات «پریود من، قوانین من» است.
بنابراین، بله: بدن ما، احساستمان و حقوقمان در اولویت است؛ زیرا حقوق جنسی و باروری حقوق بشر است.