خشونت علیه زنان؛ تهیە دستورالعمل‌های جدید در اروپا

شورا و پارلمان اروپا بر سر قوانین اتحادیه‌ی اروپا در مورد دستورالعمل‌های جدید برای مبارزە با خشونت علیە زنان به توافق رسیدند. قانون جدید ختنه زنان، ازدواج اجباری، به اشتراک‌گذاری غیرتوافقی تصاویر شخصی، تعقیب سایبری، مزاحمت سایبری را جرم انگاری می‌کند.

مرکز خبر - ریاست جمهوری بلژیک و پارلمان اروپا در مورد نخستین قانون اتحادیه‌ی اروپا درباره‌ی خشونت علیه زنان و خشونت خانگی به توافق رسیدند. قانون جدید حداقل قوانین مربوط به تعریف جرایم جنایی و مجازات‌های خاص را برای رسیدگی به این نوع خشونت وضع می‌کند. همچنین حقوق آسیب‌دیدگان انواع خشونت علیه زنان یا خشونت خانگی را مشخص کرده و حمایت از آنها را در اولویت قرار می‌دهد.

خشونت جنسی، خشونت خانگی، آزار و اذیت خیابانی یا سوء‌استفاده‌ی آنلاین برای بسیاری از زنان در اروپا،  تهدیدی روزانه است. علاوه بر این، زنان بسیاری با جان خود هزینه‌ی قطع روابطشان را می‌پردازند. حتی ازدواج‌های اجباری و ختنه‌کردن زنان نیز به طور کامل از جامعه‌ی اروپا ریشه‌کن نشده است. دستورالعمل‌های جدید به این موضوع پایان می‌دهد و کشورهای عضو، گام‌های مهمی برای ایستادگی جمعی در برابر این جنایات شدید، چه از طریق تاکید بر پیشگیری و چه از طریق مجازات مداوم، برداشته‌اند.

این یک گام بزرگ رو به جلو برای محافظت بهتر از زنان و دختران در برابر خشونت است، چه در خانه، چه در محل کار، چه در خیابان‌ها و حتی آنلاین. این دستورالعمل یک فصل قوی در مورد پیشگیری برای اقدام علیه الگوهای اساسی اجبار، قدرت و کنترل داشته و اقداماتی برای پیشگیری از تجاوز اتخاذ می‌کند که در واقع کشورهای عضو از طریق آن پیامی قوی ارسال می‌کنند: «ما دیگر نمی‌پذیریم که یک نفر صرفا به دلیل اینکه زن است بیشتر در معرض خطر باشد‌.»

قانون جدید جرایم زیر را در سراسر اتحادیه اروپا جرم‌انگاری می‌کند:

-ختنه زنان

-ازدواج اجباری

-به اشتراک‌گذاری غیرتوافقی تصاویر شخصی

-تعقیب سایبری

-مزاحمت سایبری

-تحریک سایبری به نفرت یا خشونت

پس از تصویب، قانون جدید قواعد مشترکی پیرامون تعریف این جرایم و مجازات‌های مرتبط با آن تعیین خواهد شد.

این دستورالعمل همچنین شرایط تشدیدکننده‌ای مانند اعمال مکرر خشونت علیه زنان، ارتکاب عمل خشونت‌آمیز علیه یک فرد آسیب‌پذیر یا کودک و استفاده از سطوح شدید خشونت را معرفی می‌کند.

 

حفاظت از آسیب‌دیدگان و روش‌های گزارش‌دهی ایمن

قانون جدید همچنین دسترسی آسیب‌دیدگان این جنایات را به عدالت آسان‌تر کرده و کشورهای عضو را موظف می‌کند تا سطح مناسبی از حمایت تخصصی به آنها ارائه دهند.

به عنوان مثال، کشورهای عضو باید اطمینان حاصل کنند که آسیب‌دیدگان می‌توانند اعمال خشونت علیه زنان یا خشونت خانگی را از طریق کانال‌های در دسترس و با استفاده آسان، از جمله امکان گزارش آنلاین، گزارش کنند، و حداقل برای جرایم سایبری مدارکی را به صورت آنلاین ارائه دهند.

براساس قانون جدید هنگامی که کودکان مورد چنین خشونت‌هایی قرار می‌گیرند، کشورهای اتحادیه‌ی اروپا باید اطمینان حاصل کنند که مشکلات آنها توسط متخصصان آموزش دیده برای کار با کودکان رسیدگی می‌شود. اگر عمل خشونت‌آمیز توسط فرد قیم علیه کودکان انجام گرفت، گزارش نباید مشروط به رضایت این شخص باشد. در واقع، مقامات ابتدا باید اقدامات مورد نیاز برای محافظت از ایمنی کودک را پیش از اینکه آن شخص در مورد گزارش مطلع شود، انجام داده باشند.

همچنین، هنگامی که قربانی خشونت جنسی یا خشونت خانگی برای اولین بار با یک مرجع ارتباط برقرار می‌کند، خطر ناشی از مجرم یا مظنون باید ارزیابی شود. بر این اساس، مقامات باید اقدامات حفاظتی کافی به قربانی ارائه دهند. این موارد می‌تواند شامل ممنوعیت اضطراری و دستور مهار یا حفاظت باشد.

 

حریم خصوصی آسیب‌دیدگان و حق غرامت

‌کشورهای عضو همچنین به منظور محافظت از حریم خصوصی قربانی و جلوگیری از قربانی شدن مجدد، باید اطمینان حاصل کنند که شواهد مربوط به رفتار جنسی گذشته‌ی قربانی فقط در مواردی مجاز باشد که مرتبط و ضروری است.

این دستورالعمل همچنین پیش‌بینی می‌کند که آسیب‌دیدگان برای خسارات ناشی از جرم در اجرامی مانند خشونت خانگی یا خشونت علیه زنان حق مطالبه‌ی غرامت کامل از مجرمان را داشته باشند. آسیب‌دیدگان همچنین باید بتوانند در صورت لزوم در چارچوب دادرسی کیفری غرامت دریافت کنند.

 

خطوط کمک و مراکز بحران تجاوز جنسی

طبق توافق امروز، خدمات حمایتی تخصصی، مانند مراکز بحران تجاوز جنسی، باید برای ارائه‌ی مشاوره و پشتیبانی، ارائه‌ی اطلاعات در مورد دسترسی به مشاوره حقوقی، و ارائه‌ی کمک برای یافتن سرپناه و مراقبت های پزشکی در دسترس آسیب‌دیدگان باشد.

علاوه بر این، کشورهای عضو باید یک خط تلفن ملی کمکی را در دسترس قرار دهند تا آسیب‌دیدگان خشونت بتوانند به صورت ۲۴ ساعته و بدون هزینه به آنها دسترسی داشته باشند.

 

پیشگیری از تجاوز جنسی

ریاست شورا و پارلمان اتحادیه‌ی اروپا توافق کردند که کشورهای اتحادیه‌ی اروپا باید برای جلوگیری از خشونت علیه زنان و خشونت خانگی اقدامات مناسبی - مانند کمپین‌های هدفمند افزایش آگاهی -  انجام دهند. این اقدامات پیشگیرانه در جهت افزایش آگاهی و درک عموم مردم نسبت به مظاهر مختلف و علل ریشه‌ای انواع خشونت علیه زنان و خشونت خانگی و همچنین به چالش کشیدن کلیشه‌های مضر جنسیتی و ترویج برابری جنسیتی و احترام متقابل است.

 

مراحل بعدی

توافق امروز باید به تصویب نمایندگان کشورهای عضو اتحادیه‌ی اروپا در شورا رسیده و همچنین قانون نهایی در انتظار تصویب در شورا و پارلمان اروپا است.

خشونت علیه زنان یکی از سیستماتیک‌ترین و رایج‌ترین اشکال نقض حقوق بشر در سطح جهانی است. دستورالعملی که ریاست جمهوری و پارلمان اروپا بر سر آن توافق کردند، نخستین سند قانونی است که به طور خاص خشونت علیه زنان و خشونت خانگی را در سطح اتحادیه‌‌ی اروپا را هدف قرار می‌دهد.