ابتسام عبدالقادر

جنگ‌ها و درگیری‌های جاری در تمامی جنبه‌های زندگی، از جمله جنبه‌های اقتصادی، روحی و روانی، تأثیرات عمده و عمیقی بر زنان و جامعه می‌گذارد. این موضوع بسیار مهمی است که باید بررسی و مورد توجه عموم قرار گیرد و آگاهی‌های لازم درباره‌ی این موضوع به جامعه داده شود. در مقاله زیر به برخی از اثرات جنگ اشاره خواهیم کرد.

از جمله جنبه‌های زندگی که تحت تأثیر جنگ قرار می‌گیرد، جنبه‌ی اقتصاد و معیشت مردم است که از طریق آن سرپناه مردم از بین می‌رود و زنان را در معرض مشکلات و خطرات زیادی قرار می‌دهد و زندگی زنان را در شرایط نامناسب و ناسالم قرار می‌دهد. زنان در جنگ و درگیری‌ها از کمبود غذا و آب تمیز رنج می‌برند و این موضوع بر سلامت آن‌ها و فرزندانشان تأثیر منفی می‌گذارد. همچنین در جریان جنگ و درگیری مراقبت‌های بهداشتی از دسترس خارج می‌شوند و این موضوع باعث بدتر شدن مشکلات سلامتی و افزایش نرخ مرگ و میر می‌شود.

در نتیجه‌ی این جنگ‌ها، زنان با خطر از دست دادن شغل یا ناتوانی در کار مواجه می‌شوند که باعث وخامت اوضاع اقتصادی آن‌ها و همچنین افزایش فقر و تنگدستی و افزایش نرخ بی خانمانی می‌شود زیرا آن‌ها را در تأمین نیازهای اولیه خود و نیازهای خانواده و فرزندان خود با مشکل مواجه می‌کند.

جنگ‌ها، درگیری‌ها همچنین آثار روحی و روانی زیادی بر افراد دارند که از سخت‌ترین آنهاست. زیرا زنان در اثر خشونت و تخریب پیرامون خود آسیب‌های روانی می‌بینند و از تنش‌های روانی رنج می‌برند که بر وضعیت روانی و عاطفی زنان تأثیر منفی می‌گذارد. همچنین علاوه بر قرار گرفتن در معرض خشونت جنسی و جسمی که صدمات جدی جسمی و روحی به آنها وارد می‌کند، سخت‌ترین چیز از دست دادن عزیزان، خانواده یا یکی از اعضای خانواده است که باعث ناراحتی عمیق آن‌ها می‌شود و در کنار آمدن با این ضایعه با مشکل روبرو می‌شوند.

تأثیرات ناشی از جنگ‌ها، به ویژه بر زنان، موضوع پیچیده‌ای است که نیازمند توجه زیاد جامعه‌ی بین‌المللی و سازمان‌های حقوق بشری برای کاهش این اثرات و ارائه‌ی حمایت لازم از زنان آسیب دیده از جنگ است. ما باید به زنان آواره‌ای که خانه‌های خود را از دست داده‌اند و دسترسی به سرپناه، غذا یا آب و خدمات و مراقبت‌های اولیه بهداشتی ندارند، کمک‌های بشردوستان ارائه دهیم. ما همچنین باید فرصت‌های شغلی و تحصیلی را برای آن‌ها فراهم کنیم و علاوه بر آن با ارائه‌ی مکانی امن و زندگی آزاد و آبرومندانه به دور از جنگ، می‌توانیم در بهبود وضعیت زنان در همه ابعاد سهیم باشیم.

ما همچنین باید برای محافظت و مبارزه با خشونت روحی، جنسی و فیزیکی علیه زنان در طول جنگ، با ارائه خدمات روانی و درمانی تلاش لازم را به عمل آوریم. خدمات، ارتقاء ارتباطات اجتماعی و حمایت روانی زنان نیز باید در مکان‌های تصمیم‌گیری و مشارکت در روند صلح و بازسازی پس از جنگ و توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی آن‌ها مورد توجه قرار گیرد.

ما باید برای ترویج برابری جنسیتی در جوامع متأثر از جنگ از طریق تشویق مشارکت زنان در زندگی سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و تضمین حقوق زنان و فرصت‌های برابر بین جنسیت‌ها تلاش کنیم. این امر از طریق افزایش آگاهی و آموزش زنان آسیب دیده از جنگ در مورد حقوق و انتخاب‌های خود و ارتقاء آگاهی از خطرات و چالش‌های پیش روی آن‌ها، ارائه‌ی اطلاعات در مورد خدمات و منابع در دسترس آن‌ها و مشارکت یا تقویت شبکه‎های اجتماعی نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند.

همچنین باید با زنان آسیب دیده از جنگ ارتباط برقرار کرد و از طریق تبادل تجربیات، تشویق همبستگی و همکاری جامعه، تحقق عدالت و آشتی از طریق پاسخگو کردن مسئولین ارتکاب جنایات، تقویت همکاری‌های بین‌المللی برای مقابله با زنان آسیب دیده از جنگ از طریق تبادل تجربیات، دانش، حمایت‌های مادی و معنوی و تقویت همکاری بین سازمان‌های حقوق بشری برای ارائه‌ی کمک و محافظت از زنان در برابر درگیری‌ها و جنگ‌ها فرصت‌هایی برای ارتباط و همکاری با آن‌ها فراهم کرد.

صیانت از جان زنان در جریان جنگ‌ها مستلزم تلاش‌های مستمر و همه جانبه همه‌ی جوامعی است که خواستار آزادی زنان و زندگی در صلح و امنیت زنان و مردم هستند. زیرا تأثیر جنگ‌ها به زنان مستلزم همکاری قوی بین‌المللی و تلاش مشترک همه‌ی طرف‌های ذیربط برای تضمین حمایت آن‌ها و ارائه‌ی حمایت‌های لازم برای بازیابی و بازسازی زندگی آن‌ها در پرتو شرایط دشوار است.