سنه- اولین دوره جایزه مستقل ادبی کال با مدیریت بیان عزیزی و رضا علیپور، چهارشنبه ۲۶ دی ماه در سینما بهمن شهر سنه برگزار شد. جایزە ادبی کال با حضور جمعیت کثیری از فعالان حوزه‌ ادبیات کوردی، فعالان سینما و تئاتر، فعال زنان، روزنامه‌نگاران و شرکت کنندگان از شهرهای مختلف روژهلات و باشور برگزار شد. این مراسم صرفا با هدف اهدای جوایز انجام نشد بلکه اجراکنندگان وعدە چاپ کتاب‌هایی که به صورت پی‌دی‌اف به دست داوران رسیده بود را با همکاری برخی از انتشاراتی‌ها دادند، و همچنین اعلام کردند رونمایی از کتاب‌ها و تبدیل آنها به کتاب صوتی نیز در دستور کار قرار می‌گیرد.

بیان عزیزی شاعر، پژوهشگر حقوق بشر و دبیر اجرایی جایزه کال در بخشی از سخنان خود عنوان کرد: ما به عنوان بخش خصوصی می‌توانیم با همکاری و کمک یکدیگر در اجرای چنین برنامه‌های ادبی موفق عمل کنیم، بدون آنکه پشتیبانی مالی و یا پشتیبانی دولتی و رسمی خاصی داشته باشیم. وی با اشاره به اینکه بسیاری از پزشکان، استادان، وکلا و کسانی که توانایی اقتصادی بالایی دارند بارها لطف داشته و درخواست پشتیباتی مالی را داده‌اند، اما با مشورت داوران و همکاران تصمیم بر این شد که تماما مسئولیت مادی اولین سال برنامه را خود به عهده بگیریم.

وی گام بعدی را اهمیت دادن به نوشتار زنان عنوان کرد و گفت: «برنامه بعدی را به نوشتار زنانی اختصاص خواهیم داد که مرزها را پشت سر گذاشته‌اند و بیش از آنچه لازم است، متحمل رنج می‌شوند. زنانی که از بسیاری از لذت‌های زندگی چشم‌پوشی می‌کنند تا بتوانند در عرصه ادبیات حضوری فعال داشته باشند.»

در ادامه به نقش کلیدی داوران در این مراسم اشاره شد. داورانی که بدون هیچ انتظار مادی، با عدالت و تلاش فراوان به گزینش آثار و برگزاری این رویداد پرداخته‌اند. بیان عزیزی، چالش برگزیدن آثار و اهدای جوایز را از مسائل مهم چنین مراسماتی دانست و اظهار داشت: «راضی نگه داشتن همه شرکت‌کنندگان امکان‌پذیر نیست و متأسفانه همیشه برخی از افراد از نتایج ناراضی خواهند بود. اما ما به رأی داوران اعتماد کامل داریم.»

آثار ارسال‌شده برای داوری از کرماشان، ایلام، بوکان، مهاباد، پیرانشهر و سردشت، همچنین از مناطق شمال و باشور ایران، و نیز از شهرهای سلیمانی، هولیر، کرکوک، حلبجه و چمچمال بوده است. این آثار در سه بخش رمان، شعر و مجموعه داستان ارائه شده‌اند. به دلیل تعداد بالای شرکت‌کنندگان، تعداد جوایز نیز در مقایسه با مراسمات مشابه افزایش یافته است.

برگزیدگان جایزه ادبی کال در بخش شعر سورانی ۱۶ نفر بودند که از میان زنان می‌توان به گلاله درودیان، نشمیل برزنجی و سمیه جلال اشاره کرد. در بخش شعر کرماشان و ایلام، ۶ نفر برگزیده شدند که زنان منتخب شامل مهتاب رشیدیان، سمیه فلاح و نسرین باوندپور بودند. همچنین، در بخش شعر هورانی ۲ نفر برگزیده شدند که از میان آنها آمینه رحیمی (ژوان) به‌عنوان منتخب زن معرفی شد.

در بخش مجموعه داستان، ۷ نفر به‌عنوان برگزیده معرفی شدند که از میان زنان می‌توان به ماه‌پاره ابراهیمی، چنور سعیدی، لیلا نورانی و نیشتمان قادریان اشاره کرد. در بخش رمان، در شاخه کلهوری تنها یک نفر برگزیده شد، اما در شاخه سورانی ۷ نفر انتخاب شدند که از میان آنان نام سارا صادق‌زاده برجسته است. همچنین، در بخش داستان کرمانجی ۳ نفر به‌عنوان برگزیده معرفی شدند.

مراسم جایزه ادبی کال، با وجود تمام امتیازات مثبت همچون استقلال، اعتبار و اعتماد بالا در میان فعالان و اهالی ادبیات، به طرز قابل‌توجهی به مراسمی مردانه تبدیل شده بود. این در حالی است که انتظار می‌رفت در رویدادی که برای ستایش ادبیات و ترویج خلاقیت بنیان‌گذاری شده است، حمایت بیشتری از نوشتار و ادبیات زنان صورت گیرد.

جای خالی زنان در چنین مراسمی نه تنها برای اهالی ادبیات، بلکه برای فعالان دیگر حوزه‌ها نیز جای تعجب داشت، به‌ویژه وقتی دبیر اجرایی مراسم، زنی فرهیخته، ادیب و فعال در حوزه زنان است. با توجه به گستردگی تعداد شرکت‌کنندگان از روژهلات، باشور و شهرهای مختلف ایران، انتظار می‌رفت حضور زنان اگر بیشتر از مردان نباشد، دست‌کم برابر باشد. اما برخلاف این انتظار، در انتخاب اهداکنندگان جوایز، داوران و حتی برگزیدگان، زنان حضوری کم‌رنگ داشتند و این بی‌توجهی به وضوح قابل مشاهده بود.  

کلثوم عثمانپور نویسنده و شاعر نیز در این زمینه ابراز گله‌مندی کرد و اظهار داشت: «نباید وعده توجه به نوشتار زنان را به آینده موکول کرد. بلکه همین مراسم می‌بایست فرصتی برای حضور و دیده‌شدن زنان باشد. ما نویسندگان، شاعران و داستان‌سرایان زن برجسته‌ای داریم که شایسته حضور و تقدیر هستند. در چنین مراسمی نباید ادبیات در خدمت مردان باشد؛ بلکه باید بستری مناسب برای ابراز وجود زنان فراهم شود.»

اگرچه وعده داده شده که برنامه‌های آینده به نوشتار زنان اختصاص داده شود، اما در نخستین دوره این مراسم لازم بود حضور زنان به گونه‌ای پررنگ‌تر رقم بخورد تا هم انگیزه و فرصتی برای آنان فراهم شود و هم اعتماد آنان به عدالت برنامه تقویت شده و مشارکت در دوره‌های بعدی تضمین گردد.