مرکز خبر – رنج صدها میلیون انسان حالا دیگر فقط «هشداری زیست‌محیطی» نیست، بلکه واقعیتی روزمره به شمار می‌آید. زمانی که فاجعه اقلیمی با فقر و درگیری ترکیب می‌شود، انتخاب بین مهاجرت یا نابودی به اجبار پیش می‌آید.

امروز دوشنبه ١٩ آبان‌ماه، کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد، پیش از برگزاری سی‌امین کنفرانس سالانه تغییر اقلیم سازمان ملل («کُوپ ۳۰») در برزیل، با انتشار گزارشی اعلام کرد که بلایای اقلیمی طی دهه گذشته تقریباً ۲۵۰ میلیون نفر، یعنی میانگین روزانه بیش از ۶۷ هزار نفر را آواره کرده است.

براساس این گزارش یک چرخه معیوب بین درگیری‌های مسلحانه و بحران‌های زیست‌محیطی وجود دارد؛ حدود ۷۵٪ از کسانی که به‌خاطر جنگ‌ها آواره شده‌اند، در کشورهایی زندگی می‌کنند که در معرض شدید تأثیرات تغییر اقلیم هستند.

نمونه‌هایی از این بحران‌ها عبارت‌اند از: سیلاب‌هایی که جنوب سودان و برزیل را درنوردید، گرمای شدید در کنیا و پاکستان، و بحران کم‌آبی در چاد و اتیوپی.

این گزارش تأکید می‌کند که «تغییرات اقلیمی، چالش‌هایی را که آوارگان و کشورهایی که آن‌ها را می‌پذیرند، با آن روبه‌رو هستند، تشدید و چند برابر می‌کند، به‌ویژه در شرایط شکننده که تحت تأثیر جنگ‌اند.»

براساس داده‌های کمیساریای عالی پناهندگان، تقریباً نیمی از آوارگان اجباری در کشورهایی مانند سودان، اتیوپی، میانمار و هاییتی زندگی می‌کنند که هم جنگ وجود دارد و هم آسیب‌پذیری بالا در برابر تغییرات اقلیمی دارند.

کمیساریای عالی پناهندگان تأکید کرده که برای متوقف کردن این جابه‌جایی مستمر، نیاز به «تأمین مالی واقعی اقلیمی» است که به جوامع بسیار آسیب‌پذیر برسد، نه وعده‌های معوق یا پروژه‌های نمایشی.

بر اساس پیش‌بینی نهادهای بین‌المللی، تا سال ۲۰۵۰، شهرهای بزرگ در کشورهای جنوب جهانی ممکن است شاهد موج‌های بزرگ جابه‌جایی داخلی باشند، به‌خاطر تشدید اثرات تغییر اقلیم؛ برای مثال، شهر کراچی در پاکستان ممکن است در صورت عدم تحقق اهداف توافق‌نامه پاریس، تا حدود ۲.۳ میلیون نفر آواره از مناطق روستایی پرگرما و خشکسالی‌زده را بپذیرد.

فیلیپین نمونه‌ی بارزی از رنج کشورهایی است که فقر و شدت تغییرات اقلیمی را تجربه می‌کنند؛ انتظار می‌رود شهرهایی مانند بوگوتا، ریو دو ژانیرو، عمان و فری‌تاون به مراکز انباشت مهاجران اقلیمی تبدیل شوند. طبق گزارش بانک جهانی، اگر سیاست‌های مؤثر برای کاهش انتشار گازها و سازگاری با تغییر اقلیم اعمال نشود، تعداد مهاجران ممکن است تا میانه قرن به بیش از ۲۱۶ میلیون نفر برسد.

همچنین گزارش‌های سازمان ملل هشدار می‌دهند که اکثر اردوگاه‌های پناهندگان در دهه‌های آینده با افزایش روزهای با دمای خطرناک روبه‌رو خواهند شد، و برخی از این مکان‌ها ممکن است تا میانه قرن تبدیل به مناطق غیرقابل‌سکونت شوند.