همبستگی زنان؛ ضرورتی برای مقابله با خشونت در مناطق درگیری
شرکتکنندگان در دهمین دورهی جشنوارهی بینالمللی فیلمهای حقوق بشری، بر اهمیت همبستگی زنان تأکید کردند؛ همبستگیای که میتواند صدای زنان را به جهان برساند، بهویژه زنانی که در مناطق ناآرام و جنگزده مانند افغانستان و سودان، بیش از دیگران آسیب میبینند.
زهور المشرقی
تونس – پایتخت تونس در جریان دهمین دورهی جشنوارهی بینالمللی فیلمهای حقوق بشری، میزبان نشست خبریای با عنوان «منظومهی حقوق بشر در سایهی واقعیت کنونی» بود؛ نشستی که از سوی انجمن فرهنگی تونس برای ادغام و آموزش برگزار شد.
شرکتکنندگان در این نشست، بر اهمیت همبستگی زنان تأکید کردند؛ همبستگیای که میتواند از طریق سینما یا هر ابزار دیگری صدای زنان و رنجهای آنان را به جهان برساند، بهویژه زنانی که در مناطق ناآرام و جنگزده مانند افغانستان و سودان، بیش از دیگران آسیب میبینند.
این نشست که در حاشیهی جشنواره و با حضور فیلمسازانی از تونس و کشورهای مختلف، روزنامهنگاران و مدیران جشنوارههای سینمایی برگزار شد، فرصتی بود برای بررسی چالشهای جدید حقوق بشر در منطقه و آفریقا. شرکتکنندگان دربارهی پیامدهای جنگ و خشونت بر زنان سخن گفتند. امانوئلا زوککالا، روزنامهنگار و کارگردان ایتالیایی، تأکید کرد که زنان در فلسطین، سوریه، سودان، لیبی و افغانستان «سوخت جنگ» بودهاند و هدف گروههای افراطی و طرفهای درگیر قرار گرفتهاند.
سینما؛ ابزاری برای مقابله با خشونت علیه زنان
ماجده السويسی، هماهنگکنندهی جشنوارهی «کرامة تونس»، گفت که این رویداد میکوشد نقضهای حقوق بشر، بهویژه در حوزهی حقوق زنان را از طریق فیلمهایی که به دقت انتخاب شدهاند، افشا کند.
او نقش سینما را در روایت درد زنان و نمایش آن برای جهان بسیار مهم دانست: «پردهی سینما ابزاری مؤثر برای مقابله با همهی اشکال خشونت علیه زنان است.»
«غصه»؛ روایت مهاجرت پس از انفجار بیروت
هانیا الخوری، کارگردان لبنانی، که با فیلم «غصه» در جشنواره حضور داشت، گفت این اثر برگرفته از غم مشترک لبنانیهایی است که پس از انفجار بندر بیروت در سال ۲۰۲۰ مهاجرت کردند. به گفتهی او، بسیاری از این مهاجران نه فقط به دلیل مشکلات اقتصادی، بلکه بیشتر بهخاطر فشارهای روانی وطن، خانواده و خاطراتشان را ترک کردند.
او توضیح داد که فیلم، تجربهی لبنانیهای مهاجر در پاریس را روایت میکند؛ تلاش آنان برای یافتن آرامش و زندگی بهتر، و رنج خانوادههایی که ناچار شدند آنها را باوجود دلبستگی شدید ترک کنند.
هانیا الخوری گفت که با ترکیب روایت مستند و داستانی، این تراژدی را به شکلی طبیعی و بدون تصنع به تصویر کشیده است.
او همچنین افزود که در این فیلم نقش پررنگی برای زنان قائل شده تا قدرت و حضور آنان را در جامعهای که اغلب علیه آنان عمل میکند، نشان دهد:
«با اینکه زنان لبنانی بهسرعت سازگار میشوند، اما ادغام در جامعهای مردسالار همچنان دشوار است.»
همبستگی با زنان قربانی جنگ
مریم بوجلبان، هماهنگکنندهی آموزش حقوق بشر در سازمان عفو بینالملل تونس، بر همبستگی این سازمان با زنان تحت ستم در خاورمیانه و آفریقا تأکید کرد؛ زنانی که قربانی مستقیم جنگها و درگیریها هستند. او بهویژه به وضعیت فاجعهبار سودان اشاره کرد؛ بهخصوص شهر الفاشر که در محاصرهی خشونت، گرسنگی و بردگی قرار دارد.
به گفتهی او، زنان در سودان هدف تجاوز گروهی و شکنجهی عمدی قرار گرفتهاند تا خاموش و مرعوب شوند، در حالی که جهان در برابر این تراژدی سکوت کرده است.
دهمین دورهی جشنوارهی بینالمللی فیلمهای حقوق بشر از ۱۱ نوامبر در تونس آغاز شده و تا امروز ۱۵ نوامبر ادامه یافت. در این دوره، بیش از ۳۰ کشور شرکت کردهاند و ۵۵ فیلم داستانی، مستند و انیمیشن به نمایش گذاشته میشود. هدف جشنواره، بازتاب مسائل آزادی و کرامت انسانی از دریچهی هنر هفتم است.