حماسه بریتان؛ تولدی دوباره برای جنبش زنان
سمیرا محمد علی، مدیر خانه زنان فرات، به مناسبت سالگرد شهادت بریتان هوی گفت: «او راه تازهای پیش روی زنان گشود و الگویی نو برای زندگی آزاد ترسیم کرد.»
برچم جودی
کوبانی - گلناز کاراتاش، معروف به بریتان هِوی، متولد شهر درسیم باکور کوردستان، در ۲۵ اکتبر ۱۹۹۲ به شهادت رسید. ماجرا از آنجا آغاز شد که در پاییز ۱۹۹۲، حزب دموکرات کوردستان عراق با همکاری دولتهای ترکیه و آمریکا، حملهای را برای نابودی جنبش آزادی در باشور کوردستان آغاز کرد. در حالی که رزمندگان جنبش سرسختانه مقاومت میکردند، بریتان هوی در جبهه خاکورک از یارانش جدا افتاد.
در ۲۵ اکتبر، نیروهای حزب دمکرات کوردستان عراق (پدک) تپهای را که او در آن موضع گرفته بود محاصره و از او خواستند تسلیم شود. بریتان که تسلیم شدن را خیانت میدانست، پس از شکستن سلاح خود، با فریادی حماسی از صخره به پایین پرید.
این اقدام شجاعانه، نام بریتان را به عنوان فرماندهای پیشرو و نماد مقاومت زن در برابر خیانت جاودانه ساخت. امروز پس از ۳۱ سال، سمیرا محمد علی، مدیر خانه زنان فرات در شمال و شرق سوریه، به بازخوانی تأثیر ماندگار بریتان بر جنبش آزادی و زنان کورد پرداخته است.
«او با فدای جان خود، راه را به هزاران نفر نشان داد»
سمیرا محمد علی میگوید: «بریتان برای ما تجسم فلسفه و حماسه است. او با عزت و ارادهای بینظیر از آرمان آزادی کوردستان و بهویژه موجودیت زنان دفاع کرد. در دورانی که جنبش آزادی در بحران بود، بریتان با روشی نو در برابر خیانت ایستاد. عملیات او نقطه عطفی در تاریخ کوردستان شد و سرنوشت یک نبرد را تغییر داد. او به عنوان زنی مبارز و فرمانده، تسلیم نشد و با نثار جان خود، راه درست را به هزاران نفر نشان داد.»
«چراغی که روشنی دهنده راه همرزمانش شد»
سمیرا در ادامه افزود: «همچنان که اقدام بریتان، جنبش آزادی را وارد مرحلهای نو کرد، برای زنان نیز نقطه عطفی شد. او در جنبش چراغی فروزان شد و جرقهای زد که زنان را به خودباوری رساند. این مسیر در امتداد اندیشههای رهبر آپو بود که سالها برای ارتقای جایگاه زنان تلاش میکرد. شهادت بریتان، دیدگاههای آپو درباره زنان را به واقعیت تبدیل کرد و باعث پیشرفت زنان در عرصههای سازمانی و انسانی شد. این تجربه نشان داد که زنان باید در کنار فعالیتهای سیاسی و تشکیلاتی، توان دفاعی خود را نیز تقویت کنند تا بتوانند در کوردستان نقشآفرین باشند.»
«تحولی که مسیر مبارزه را دگرگون کرد»
سمیرا محمد علی در تشریح تأثیر بریتان هوی بر جنبش آزادی کوردستان میگوید: «حتی دشمن نیز دریافت که جرقه دفاع مسلحانه زنان که با بریتان آغاز شد، به حرکتی گسترده تبدیل شده و راه را برای ایجاد ارتش نظامی زنان هموار کرد. پس از بریتان، راهبردهای دفاع از خود، سازماندهی، آموزش و مدیریت زنان وارد مرحلهای تازه شد. این دگرگونی، تأثیری ژرف بر کل جنبش آزادی و برنامههایش گذاشت و در تمام عرصهها نمود یافت. شخصیت بریتان، معیاری شد برای تشخیص راه درست از نادرست و بازگشت به محوریت زن. این رویکرد که ریشه در اندیشه زرتشتی دارد، به تقویت جایگاه زنان و جنبش انجامید. همه این پیشرفتها مدیون اندیشههای رهبر آپو بود که سرانجام به شکلگیری نیروی نظامی زنان کورد منجر شد.»
«سی و یک سال پیمودن راهی که بریتان گشود»
سمیرا محمد علی در جمعبندی نهایی خود افزود: «نبرد ۱۹۹۲ و عملیات بریتان، الگویی راهبردی برای ترسیم آینده زنان شد. مهمتر از همه، نگاه سنتی به زن به عنوان موجودی ضعیف و بیتأثیر دگرگون شد و زنان در کانون موفقیتها قرار گرفتند. زنانی که توانستند آرمانهای رهبر آپو را محقق کنند، ثابت کردند که حضور زن در جنبش آزادی، برخلاف دیگر جنبشها، تنها نمادین و صوری نیست. این دستاوردها امروز میراثی است که مبارزه ما بر آن استوار شده است. میراث بریتان اکنون به همه زنان تعلق دارد و تأثیر آن در خاورمیانه و جهان همچنان پابرجاست. یگانهای مدافع زنان (YPJ)، که امروز یکی از قدرتمندترین نیروهای نظامی زنان است، بر همین اساس شکل گرفت. همه جنبشها و سازمانهای زنان ما که در انقلاب و پیشرفت زنان نقش داشتهاند، از همین میراث الهام گرفتهاند. وظیفه ما حفظ یاد این پیشگامان و گسترش میراث ارزشمند آنان است.»