مرکز خبر- دانشگاه جان هاپکینز که یکی از معتبرترین دانشگاه‌های جهان است در تحقیقات جدید خود که از طریق مصاحبه با ده‌ها متخصص درمان انجام داده است دریافته‌اند که وضعیت بهداشتی مادران و کودکان در افغانستان به‌شدت نابسامان است و مرگ و میر آنان افزایش‌یافته است. این تحقیقات از فوریه تا آوریل سال ۲۰۲۲ صورت گرفته است و در آن ۸۹ متخصص بخش مامایی و ۴۳ متخصص سلامت عمومی مشارکت داشته‌اند که تصویر نگران‌کننده‌ای از آینده مادران و کودکان افغانستان به دست می‌آید.

 

محدودیت خدمات‌رسانی پزشکی با خشونت علیه کارکنان زن

بیش از یک‌سوم مصاحبه‌شوندگان گفته‌اند که مرگ‌و‌میر مادران و کودکان در افغانستان افزایش‌یافته است (برخی این افزایش را کم و برخی دیگر بسیار زیاد عنوان کرده‌اند). در تحقیقات اشاره شده است که این بحران به‌راحتی قابل پیشگیری است، زیرا بخش عمده‌ای از این بحران ناشی از مقررات و دستور‌هایی است که طالبان در مورد زنان وضع کرده‌اند. ۸۱ درصد کارکنان زن بهداشت و درمان در افغانستان، هنگام رفتن به محل کار از سوی طالبان مورد آزار و اذیت قرار گرفتە‌ و خشونت را تجربه کرده‌اند. این زنان گفته‌اند: «چون بدون محرم رفت و آمد داشته‌ایم نیروهای طالبان ما را مورد ضرب و شتم قرار داده‌اند.» همچنین بیش ۵۱ درصد زنان گزارش داده‌اند که به‌سختی می‌توانند خود را به محل کار برسانند چون تاکسی و اتوبوس از ترس طالبان جرئت ندارند زنان را بدون محرم سوار کنند و همین امر موجب شده که زنان کارمند بهداشت و درمان، مدت زمان بیشتری را برای رفت به سر کار طی کنند.

 

وضعیت اقتصادی

لئونارد روبنشتاین استاد دانشکده بهداشت عمومی «جان هاپکینز»، بحران اقتصادی را عامل اصلی افزایش چالش‌های بهداشتی برای مادران افغان می‌داند. او می‌گوید: «تا زمانی که اقتصاد بهبود نیابد، بهداشت در افغانستان در دسترس نیست». به گفتەی او بدون تعهد برای تأمین مالی بلندمدت سیستم سلامت، نه‌تنها اقدامات لازم برای توقف بحران انجام نمی‌گیرد بلکه وضعیت از این نیز بدتر خواهد شد.

در این تحقیق، کاهش کمک‌های بشردوستانه در مراقبت‌های مراکز بهداشتی، بحران اقتصادی، ممنوعیت تحصیلات متوسطه برای دختران و تعطیلی مراقبت‌های بهداشتی و برنامه‌های آموزشی پرستاری از عوامل دیگر مرگ و میر مادران و کودکان در افغانستان برشمرده شده است. پس از یک دوره کاهش مرگ‌و‌میر مادران در افغانستان، افزایش آن در یک سال گذشته باعث نگرانی سازمان‌های حمایت از مادر و کودک شده است.

افغانستان با تلاش و حمایت جهانی، در فاصله ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۱ میلادی توانست سطح مرگ‌و‌میر مادران و کودکان را از ۸ درصد به ۵.۱ درصد برساند؛ اما به نظر می‌رسد این دستاورد دارد از دست می‌رود و سطح مرگ‌و‌میر مادران و کودکان دوباره در حال افزایش است. در حال حاضر، به گفته صلیب سرخ جهانی، سطح مرگ‌و‌میر مادران و کودکان در افغانستان به ۶.۵ درصد رسیده است و این نگرانی وجود دارد که در صورت پیگیری نشدن، این رقم افزایش یابد.