فریز کردن تخمک و جنین؛ راهکار جایگزین یا نشانه ناکارآمدی سیاست‌های جمعیتی؟

کارشناسان جامعه‌شناسی هشدار می‌دهند که توصیه به فریز کردن تخمک و جنین، بدون حل ریشه‌ای مشکلات اقتصادی و اجتماعی خانواده‌ها، نشان‌دهنده ناکارآمدی سیاست‌های جمعیتی ایران است و آینده فرزندآوری را تضمین نمی‌کند.


مرکز خبر- خبرگزاری ایرنا مصاحبه‌ای با پریسا طاهرزاده، پزشک زنان و زایمان منتشر کرده است که در آن به زوج‌هایی که «به دلیل شرایط اقتصادی امکان فرزندآوری فوری ندارند»، توصیه شده از روش‌های پزشکی مانند فریز کردن تخمک یا جنین استفاده کنند. به گفته این متخصص، این روش‌ها به زوج‌ها اجازه می‌دهد «در آینده، زمانی که شرایط مالی و زندگی‌شان بهبود یافت، شانس فرزندآوری خود را حفظ کنند.»

این توصیه با واکنش کارشناسان جامعه‌شناسی روبه‌رو شده است. آنان معتقدند که سیاست‌های جایگزینی فرزندآوری، از جمله قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مصوب ۱۴۰۰، تاکنون اقدامات مؤثری برای بهبود شرایط واقعی خانواده‌ها و تضمین آینده کودکان انجام نداده‌اند. به گفته این کارشناسان، این رویکرد سطی‌نگرانه و جایگزین‌محور، به جای ایجاد امنیت شغلی، حمایت اقتصادی و خدمات اجتماعی، تنها مسئولیت فرزندآوری را به آینده موکول می‌کند.

پریسا طاهرزاده همچنین به افزایش مشکلات ناباروری در سال‌های اخیر اشاره کرده و می‌گوید: «بسیاری از زوج‌ها پس از ازدواج به دلیل محدودیت‌های مالی قادر به فرزندآوری نیستند که این موضوع تصمیم‌گیری برای تشکیل خانواده را هم به تأخیر می‌اندازد.»

جامعه‌شناسان تأکید دارند که بدون ایجاد شرایط پایدار اقتصادی، اجتماعی و شغلی، راهکارهایی مانند فریز کردن تخمک و جنین تنها یک راه حل تکنیکی کوتاه‌مدت است و نمی‌تواند جایگزین سیاست‌گذاری جامع و بلندمدت برای افزایش جمعیت و حمایت از کودکان شود. این موضوع پرسشی جدی ایجاد می‌کند: «برای آینده کودکانی که قرار است به دنیا بیایند، چه تضمینی وجود دارد؟»