مرکز خبر- جمعی از فعالین مدافع حقوق زنان استان سیستان و بلوچستان، در واکنش بە قتل دو خواهر در شهرستان دشتیاری این استان و جنایت‌های مشابە کە در این استان رخ می‌دهد، ضمن محکوم کردن این جنایات، خواستار پایان یافتن خشونت علیە زنان شدند. در بخشی از این بیانیە با اشارە بە محدودیت‌های ایجاد شدە برای زنان در راە رسیدن بە آرمان‌ها و اهداف‌شان از طریق مذهب، دین، فرهنگ و ساختار جامعە، آمدە است: "عملا در بسیاری از موارد این زنان بودەاند که صدای برابری‌خواهی، تعالی و ترقی‌طلبی و آزادی‌های مشروع و قانونی آنان بدلیل اعمال اقتدار جامعه مردسالار استان به انزوا رفته و شنیده نشده است.  

در این بیانیە با اشارە بە قتل دو زن جوان در شهرستان دشتیاری آنان را " قربانی شرایط اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی نابسامان و تقریباً ضدزن در استان سیستان و بلوچستان" خطاب قرار دادەاند.

در پایان بیانیە، از جامعە، آموزش و پرورش، دانشگاەها و بە ویژە دستگاەهای متولی خواستە شدە تا نقش خود را در کاهش خشونت و جنایت علیە زنان ایفا کنند و با فراهم ساختن زمینەی مناسب آموزش جوانان، موجب رشد و شکوفایی آنان شوند تا شاهد چنین جنایاتی در سطح جامعە نباشیم. از سوی دیگر دستگاەهای متولی و سیستم قضایی مکلف بە مجازات عاملین جنایات شدەاند و از آنان خواستە شدە در این مورد کوتاهی نکنند.

 

متن کامل بیانیە:

۱- زنان و مسائل، نیازها، خواسته‌ها، آرمان‌ها و رویاهای آنان همواره در ساختار و مسائل فرهنگی، اجتماعی و تفاسیر خاص، محدود و محاط‌کننده فقهی و مذهبی قرار گرفته و عملا در بسیاری از موارد این زنان بودەاند که صدای برابری‌خواهی، تعالی و ترقی‌طلبی و آزادی‌های مشروع و قانونی آنان بدلیل اعمال اقتدار جامعه مردسالار استان به انزوا رفته و شنیده نشده است. به طوری‌که در همین سال‌های اخیر جدا از محدودیت‌ها در ارتقا و توسعه‌ی زنان، زنان بسیاری قربانی خشونت‌های خانوادگی و فامیلی شدەاند که آخرین مورد این خشونت‌ها، جنایت دلخراش علیه دو دختر این سرزمین بود، که قربانی شرایط اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی نابسامان و تقریباً ضدزن در استان سیستان و بلوچستان شدند. بنابراین جمعی از بانوان این سرزمین تصمیم گرفتەاند با امضای این بیانیه ضمن محکومیت شدید این جنایت، توجه، همدلی و همراهی افکار عمومی، نخبگان و ارکان مختلف حاکمیت را در کاهش آلام، معضلات، آسیب‌ها و مسائل مرتبط با زنان جلب کنند:

۲- متاسفانه زنان استان سیستان و بلوچستان علی‌الخصوص زنان بلوچ، در فرهنگ جمعی و قبیەای با ساختار طایفەای مردسالار و تفاسیر افراط‌گرایانه از شریعت با مسایل و مشکلات فراوانی مواجه هستند، مسایلی مانند: نگاه تحقیرآمیز و جنس دوم داشتن به زن، دیدن زن به مثابه دستگاه تولید مثل، محاط و محدود کردن زن به خانه و عدم باور به تحصیل و اشتغال زنان، چندهمسری و مشکلات فراوان مرتبط با آن، ازدواج‌های اجباری و طلاق، مسأله مهم کودک‌همسری، خشونت‌های خانوادگی و قتل‌های ناموسی، محاکم رسمی و غیررسمی در تسلط مردان، نرخ‌های بالای بی‌سوادی و کمبود توانمندی‌های مهارتی، نگاه‌های افراطی در سبک زندگی و انتخاب پوشش، نگاه‌های نابرابر و ناکارا در مسئله‌ی ارث و حقوق زنان، متزلزل بودن بنیان‌های سنتی در مواجهه با مدرنیسم و شرایط آنومیک دوران گذار و… از جمله مسائل مبتلا به جامعه‌ی زنان سیستان و بلوچستان هستند و برای کاستن این مسایل اراده‌ی جمعی و همراهی همه‌ی ارکان جامعه را می‌طلبد.

۳- متاسفانه در سال‌های اخیر تعداد قابل اعتنایی از زنان و دختران سیستان و بلوچستان، بدلایل متعدد قربانی خشونت‌های خانوادگی و طایفگی شده و در گورهای بی نام و نشان دفن شدەاند. در آخرین مورد این قتل‌ها، دو دختر جوان در شهرستان چابهار بودند که آماج گلوله‌های جهل قرار گرفتند.

۴- جامعه‌ی سنتی سیستان و بلوچستان نیز همانند دیگر جوامع در حال گذار، شاهد سست شدن بنیان‌ها، مناسبات و بایدها و نبایدهای عرفی و سنتی از یک طرف و عدم اخذ وجوه دنیای مدرن نظیر: قانونمندی، عقلانیت، تعهد کاری و حرفەای و…از طرف دیگر است. در دوران گذار شاهد بحران هویت، سرگشتگی و افرایش برخی از کج‌رفتاری‌ها علی‌الخصوص در برخی از مناسبات و روابط جوانان هستیم. دختران و پسرانی که به دلیل نداشتن مهارت‌های اجتماعی و بنیادی مانند: «خود مراقبتی»، «ناآگاهی از شیوەی تعامل و روابط صحیح در جامعه»، «استفاده‌ی مناسب از فضای مجازی و نداشتن و مهارت و سواد رسانەای»، «شیوه‌ی مواجهه با دام‌های پهن شده در فضای مجازی»، و همچنین نظارت ناکافی و صحیح خانوادەها بر رفتار فرزندان و برخی از خشونت‌های خانگی، مکان امن خانه و خانواده را برای یافتن دنیایی بهتر و زندگی رویایی‌شان ترک می‌کنند و متاسفانه در غالب موارد ضمن افتادن در دام سوءاستفاده‌‌گران و شکارچیان و ناکامی در تحقق رویاهایشان مجبور به بازگشت به خانه می‌شوند و خانواده هم متاثر از ارزش‌های غلط قبیلەای، بجای اینکه با این فرزندان که از پوست و گوشت خانواده هستند با مهر و بخشش برخورد کند، در غالب موارد با شدیدترین شکل خشونت که همانا قتل است، با آنها برخورد می کند.

در پایان:

–  جنایت اتفاق افتاده در شهرستان چابهار را به شدیدترین وجه محکوم می‌کنیم و از مسئولان قضایی و نظارتی می‌خواهیم که ضمن مجازات عاملان جنایت، قصوری که از در این رخداد تلخ متوجه دستگاه‌های متولی است را بررسی و عاملان آن را محاکمه کند .

–  خانوادەها، ضمن توجه به تغییرات و پوست‌اندازی جامعه و سبک زندگی جوانان، نظارت و مراقبت کافی را داشته باشند.

–  آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها، باید محتواهای لازم را برای آگاهی بخشی و توانمندسازی نوجوانان و جوانان فراهم کنند .

–  دستگاه‌های متولی، رسانەها و فعالان اجتماعی و مجازی استان سیستان و بلوچستان نیز با تولید محتواهای لازم، جوانان را در استفاده‌ی درست از شبکەهای اجتماعی و مهارت‌های استفاده از رسانه‌ها آموزش دهند.

–  انتظار می‌رود، در چنین جرائمی که در خیلی از موارد بدون شاکی خصوصی هستند، مدعی‌العموم و دادستانی ورود پیدا کرده و تعقیب و اجرای حکم برای قاتلین را با جدیت داشته باشند.

–  دستگاەهای اجرایی که به صورت مستقیم رسالت خدمات رسانی، حمایت و توانمندسازی جامعه زنان را بر عهده دارند، نسبت به چرخه‌ی تلخ و خشونت‌های مختلف نظیر زن‌کشی و قتل‌های ناموسی برنامەهای اثر گذار و مداخلەهای موثر داشته باشند.

سارا خوشخوی/ سعیده خاشی / ثریا ریگی/ ژیلا میرمرازدهی / الناز امیریان / حوا نارویی/ یاسمین بارکزایی/ نصرت علوی / زهرا رنگریز / فاطمه زینلی / سائمه آسکانی / یاسمین برنایون/ مهرنور برنایون/ندا سرابندی/ یاسمین ایرندگانی/ آمنه داودی/ سمیرا رودینی / آیلین میرمرادزهی / شمسه دامنی فرد / مریم باشنده / مریم جعفری/ عطیه نارویی/ توران حمل زهی/ مینو اسعدی /سکینه نارویی/ زهرا بلوچ زهی /خدیجه دهمیری/ سلیمه گرگیج / لیلی زمانی / نرگس داوودی / آیدا شیرخانزهی”