آوزم ویان

مرکز خبر- منطقه خاورمیانه جنگ‌ها و درگیری‌های شدید را تجربه کرده است، اما در عین حال جوامع توانسته‌اند به روش‌هایی خود را حمایت کنند که راه را برای گسترش سیستم فدرالیسم دمکراتیک هموار کرده است.

بحث در مورد چگونگی دستیابی به آشتی اهمیت زیادی دارد. چه کسی از آشتی بهره‌مند می‌شود و چه کسی از آن رنج می‌برد؟ این سوالات می‌توانند تصویری روشن‌تر از وضعیت کنونی ارائه دهند. جنگ نه تنها ویرانگر است، بلکه اغلب به‌طور پدرسالارانه و خشونت‌آمیز طراحی می‌شود که دستیابی به آزادی، دمکراسی و برابری را دشوار می‌کند. اما مهم‌تر از همه این است که چگونه می‌توان دستاوردهای عصر مقاومت مسلحانه را در دوران آشتی حفظ کرد؟

نقش زنان در این روند اساسی است. چگونه می‌توانند مدل اجتماعی مورد نظر خود را ایجاد کنند بدون آنکه قربانی توازن‌های قدرت سیاسی شوند؟ آیا می‌توان آشتی را با حضور زنان در صف مقدم محقق کرد؟ چگونه می‌توان ارزش بیشتری به مبارزه ایدئولوژیک و جنسیتی داد؟ مهم‌ترین موضوع این است که از تجربیات خود بیاموزیم و راهی برای آینده‌ای پایدارتر و عادلانه‌تر جستجو کنیم.

در این زمینه، دکتر نجیبه قره‌داغ، عضو آکادمی ژنئولوژی، گفت: «این حرکت که به سطح سیستم فدرالیسم جهانی و زنانه در تمام زمینه‌ها رسیده است، نیاز به تکمیل مسیری دارد که دست‌کم بیست سال پیش آغاز شده و به دلایل مشابهی متوقف شده است. با اینکه حرکت تنها به این گزینه به‌عنوان یک ضرورت پیشگیرانه محدود نشده است، اما جنگ جو و فضای خشونت‌آمیزی ایجاد می‌کند که بر تمام زمینه‌های زندگی دیگر تأثیر می‌گذارد، به‌طوری که فرصت‌های دیگر برای خدمت به جامعه را محدود می‌کند. همانطور که رهبر عبدالله اوجالان گفته است، «آنچه از طریق جنگ به دست آمده به مرحله‌ای رسیده است که باید به عرصه تفکر و سیاست دمکراتیک منتقل شود که با روح آشتی همخوانی دارد.»

 

چه کاری می‌توانم برای آشتی و توسعه یک جامعه دموکراتیک انجام دهم؟

نجيبة قره داغ اشاره کرد: «بسیاری از افراد نظراتی در این فرایند دارند، اما صحبت کردن درباره این حرکت باید به اندازه‌ای مهم باشد که برای من اهمیت دارد. اگر نقدی و نظری وجود دارد، باید از خود بپرسیم که نقش من به عنوان بخشی از فلسفه حرکت در زندگی و مبارزه چیست.  رهبر اوجالان اغلب می‌گفت: «اگر مشکلی وجود دارد، ابتدا از خود بپرس، سپس از اطرافیان خود و بعد از دشمن.» معیاری که باید از خود بپرسیم این است که چه کاری می‌توانیم برای آشتی و توسعه یک جامعه دموکراتیک انجام دهیم.»

او افزود: «برخی تنها از راه‌حل و برچیدن سلاح صحبت می‌کنند، چه عمدی و چه غیرعمدی، تمام بحث‌ها در مورد گذار از میدان مبارزه به میدان مبارزه‌ای دیگر را که تحت تاثیر دوران جنگ سرد و سوسیالیسم واقعی شکل گرفته، کنار می‌گذارند.»

در مورد دلایل دعوت رهبر اوجالان به جامعه دموکراتیک، نجيبة قره داغ گفت: «از سال ۱۹۹۳، او تلاش کرد راهی برای سیاست دموکراتیک باز کند که در آن کل جامعه در سیاست مشارکت کند. در سال‌های ۱۹۹۳، ۱۹۹۸، ۲۰۰۵، ۲۰۰۹ و ۲۰۱۴، با وجود توقف آتش‌بس، کشور مورد حمله و تخریب قرار گرفت، از طریق نسل‌کشی سیاسی و عملیات‌های نظامی. از سال ۲۰۱۴ به بعد، رهبر اوجالان در تلاش است تا تحولی از نظام جنگی به نظام دموکراتیک ایجاد کند که بر اساس مدل مدرنیته دموکراتیک استوار باشد و بر اساس مدل شوراهای مردمی، شهرداری‌ها، آکادمی‌ها و جوامع محلی توسعه یابد.»

او همچنین گفت که دعوت "آشتی و جامعه دموکراتیک" به طور کامل بهانه‌هایی را که برای تبدیل جنبش آزادی کوردستان به یک جنبش تروریستی استفاده شده بود، باطل کرده است. این فرایند به ملت‌ها و زنان این فرصت را می‌دهد که سیستم فدرالی دموکراتیک خود را در تمامی زمینه‌ها توسعه دهند و سازمان‌دهی کنند، سیستمی که باید از پایین به بالا خود را تنظیم کند، محتوا را پر کند، کاستی‌های بیست سال گذشته را مرور کند و آن‌ها را نقد کند و گام‌هایی برای اجرای مدل مدرنیته دموکراتیک بردارد. این مدل به تقویت مدل جامعه دموکراتیک و زندگی آزاد کمک خواهد کرد و در نهایت عقلیتی که همیشه از دولت انتظار دارد و خود را مسئول ایجاد مدل دموکراتیک خاص خود نمی‌بیند، مغلوب خواهد شد. عقلیتی که اشغال زمین و جامعه را با عقلیت مردسالارانه مرتبط نمی‌کند و آزادی زن را در تغییر عقلیت مردسالارانه نمی‌بیند.»

 

جنبش آزادی زنان کوردستان؛ نیرویی جدی در سطح جهانی

در مورد سیاست‌های کشورهای استعماری در خاورمیانه، نجيبة قره داغ گفت: «رهبر اوجالان بارها و بارها از توطئه‌ها و نقض حقوقی که بر مردم خاورمیانه تحمیل شده و تشدید درگیری‌هایی که همیشه در دستور کار کشورهای اشغالگر و نیروهای استعماری در جهان بوده، سخن گفته است. آن‌ها از تنوع دینی و رنگی برای مقابله با یکدیگر استفاده کرده‌اند. دعوت به «آشتی و جامعه دموکراتیک» به پایان این وضعیت که چندین دهه ادامه داشته است، خواهد انجامید. بهترین نمونه از این می‌تواند در غرب دیده شود، جایی که هشدار داد اگر ملت‌ها به راه‌حل دموکراتیک که بر پایه آشتی و همزیستی استوار باشد، نرسند، اتفاقات مشابه غزه بار دیگر تکرار خواهد شد.»

وی توضیح داد: «طبیعتاً، توطئه‌ها و سیاست‌ها و ذهنیت دولت ترکیه در طی۵۲ سال گذشته آشکار شده است. از عضویت در ناتو گرفته تا حفاظت از منافع نظام بین‌المللی، آن‌ها هر فرصتی را برای مقابله با جنبش آزادی‌بخش کوردستان استفاده کرده‌اند. طبیعتاً، آن‌ها خودشان اعتراف می‌کنند که تریلیون‌ها دلار صرف جنگ کرده‌اند بدون اینکه نتیجه‌ای بگیرند. امروز، جنبش آزادی زنان کوردستان به یک نیروی جدی تبدیل شده است که الهام‌بخش جنبش‌های انقلابی، اجتماعی و جایگزین در سطح جهانی است.»

 

نقش زنان در آشتی و جامعه دموکراتیک نقشی محوری است

به گفته نجيبة قره داغ، «مبارزه زنان کرد، که جوهره جنبش آزادی‌بخش کوردستان است، سال‌هاست که علیه اشغال و مردسالاری مبارزه می‌کند. بر اساس اینکه تنها راه حل خاورمیانه، اتحاد دموکراتیک و حل مسئله زنان به عنوان مسئله قرن است، جنبش آزادی‌بخش کوردستان بیانیه جدیدی برای مبارزه و معیارهای سوسیالیسم ارائه می‌دهد. مشخص است که نقش زنان در آشتی و جامعه دموکراتیک نقشی محوری است. در حالی که مسائل اجتماعی در بیشتر جنبش‌های آزادی‌بخش در سراسر جهان به نفع پروسه سیاسی قربانی شده است، جنبش آزادی‌بخش کوردستان همان اشتباه را تکرار نکرده است. به جای آن، سیستم خود را در تمامی زمینه‌های مبارزه توسعه داده و با درک خطرات و فرصت‌ها، فعالیت‌ها، نظام آموزشی و سازمان‌دهی خود را تقویت کرده است.»

وی اشاره کرد: «رهبر اوجالان تجمع نیروها در مکانی که آن را تهدیدی برای پروسه دموکراتیک می‌داند، انتقاد می‌کند. اما مهم این است که بدانیم برای از بین بردن این تهدید چه چیزی لازم است، چگونه باید از آن انتقاد کرد و چگونه می‌توان بر آن غلبه کرد. این فرآیند فقط به جنبش موسوم به خود مربوط نیست، بلکه همچنین مهم است که بدانیم ذهنیتی که به آن انتقاد وارد می‌شود چیست و چگونه می‌توان بر کاستی‌های آن غلبه کرد. مشارکت مستقیم و عمیق ریشه‌ای در این پروسه افق‌های نظام دموکراتیک و همزیستی مشترک را باز می‌کند. در شرایط کنونی، رویای ما آزادی نیست، بلکه خود آزادی است که باید در عمل پیاده‌سازی شود.»

 

جنبش آزادی‌بخش کوردستان برای آشتی و جامعه دموکراتیک

نجيبه قره داغ به این نکته اشاره کرد که «در خاورمیانه جنگ‌ها و درگیری‌های زیادی وجود داشته است، اما جامعه محافظت و سیستم خود را به گونه‌ای توسعه داده که زمینه بیشتری برای اتحاد دموکراتیک فراهم کرده است. مهم است که بحث‌ها را بر نوع آشتی که می‌خواهیم و اینکه چه کسی از آشتی بهره‌مند می‌شود و چه کسی از آن آسیب خواهد دید، متمرکز کنیم. این امر به بهترین شکل با این حقیقت توضیح داده می‌شود که محافظت مشروع تنها جنبه مردانه و خشونت‌آمیز ندارد، بلکه خود جنگ نیز جنبه مردانه و خشونت‌آمیز دارد. در این زمینه دستیابی به آزادی، دموکراسی و برابری دشوار است، اما مهم‌تر از آن، روش‌ها و وسایلی است که از طریق آن‌ها دستاوردهای مبارزه مسلحانه در دوره آشتی حفظ خواهد شد. چگونه می‌توان زنان را قادر ساخت که مدل اجتماعی خود را بدون اینکه قربانی تعادل‌های قدرت سیاسی شوند، توسعه دهند؟ آشتی تحت رهبری زنان چه معنایی دارد؟ چگونه می‌توان مبارزه ایدئولوژیک و نژادی را تقویت کرد؟ این‌ها برخی از عناوین بسیار مهم هستند که باید موضوعات اصلی در مرحله آینده باشند.»