انتقال زندانیان سیاسی زن به قرنطینه قرچک؛ «مرگ تدریجی در سایه انتقام‌جویی»

در پی حمله موشکی به زندان اوین و انتقال زندانیان زن به زندان قرچک ورامین، شماری از زندانیان زن که پیشتر به سالن ورزشی این زندان منتقل شده بودند، به قرنطینه این زندان منتقل شدند. شرایطی که به گفته زندانیان، چیزی شبیه به «مرگ تدریجی» است.

مرکز خبر – روز چهارشنبه ۴ تیرماه، زندانیان زن سیاسی که پیش‌تر در جریان حمله موشکی اسرائیل و نیروهای امنیتی به زندان اوین به سالم ورزشی زندان قرچک ورامین منتقل شده بودند، به‌طور ناگهانی و بدون اطلاع قبلی به بخش قرنطینه این زندان انتقال یافتند.

گزارش‌ها حاکی از آن است که این انتقال با فشار و سرعت انجام شده و به هر زندانی تنها دو دقیقه فرصت داده شد تا با خانواده‌های خود تماس بگیرند. امکان همراه بردن وسایل شخصی وجود نداشت و بسیاری از این زندانیان بدون داشتن ملزومات اولیه به قرنطینه منتقل شده‌اند؛ جایی که از کمترین امکانات انسانی نیز برخوردار نیست.

مهوش (سایه) صیدال، زندانی سیاسی که از اوین به قرچک منتقل شده، در یک فایل صوتی منتشرشده از درون زندان، شرایط قرنطینه را «مرگ تدریجی» توصیف کرده و گفته است: «بمباران آمریکا و اسرائیل ما را نکشت، جمهوری اسلامی ما را آورد جایی که عملا ما را به کشتن بدهد.»

او با اشاره به فضای انتقام‌جویانه حاکم بر دستگاه قضایی جمهوری اسلامی، می‌گوید: «انگار می‌خواهد داغ اسراییل و آمریکا را سر ما خالی کند.» به گفته او، زندانیان در محیطی فوق‌العاده غیر بهداشتی، بدون حمام و سرویس‌های بهداشتی استاندارد، با آب شور و غذای غیرقابل مصرف، در فضایی که بوی تعفن آن را فرا گرفته، نگهداری می‌شوند، «همه را چپانده توی قرنطینه؛ یک هلوفتونی واقعی. دستشویی‌ها صحرایی‌اند. حمام؟ انگار حمام صحرایی. بوی کثافت همه‌جا را برداشته. حتی آب... آبی که به صورتت می‌زنی، شور است. غذا؟ اصلاً نمی‌شود خورد. یک وضعیت وحشتناک. جمهوری اسلامی ما را به جایی آورده که انگار می‌خواهد داغ اسرائیل و آمریکا را از گردن خودش بردارد و ما را راحت به کشتن بدهد.»

ویدا ربانی زندانی سیاسی سابق نیز درباره انتقال زندانیان سیاسی زن به زندان قرچک ورامین نوشت: «زندان اوین نماد مقاومت و مبارزه بود. مدت‌ها بود که می‌خواستند زنان را از بند ۵ به بند ۶ منتقل کنند، و هر بار که شایعه‌ی انتقال می‌پیچید، همه وحشت می‌کردند، مضطرب می‌شدند، نماینده می‌فرستادند تا با مسئول زندان مذاکره کند و بگوید: «حتی حرفش را هم نزنید!» حالا؟ همه به زندان قرچک منتقل شده‌اند. تا کسی زندانی نبوده باشد، نمی‌تواند عمق فاجعه‌ی انتقال را درک کند. اسفندماه، وقتی اوین بودم، گفتند دستور انتقالت به قرچک آمده. همه گفتند: شاید بخواهند از آن‌جا آزادت کنند. اما من؟ حاضر بودم یک سال دیگر هم بکشم ولی منتقل نشوم و بلافاصله آزاد نشوم. انتقال، به اندازه‌ی یک بازداشت و زندانی شدن از نو دردناک است. آن هم کجا؟ انتقال از اوین که ذره‌ذره امکانات و آزادی‌هایی که زندانیان داشتند، با مبارزه‌ای طولانی و پرهزینه به دست آمده بود. دیگران عکس‌های زندانیان اوین را می‌دیدند که با لاک و آرایش آزاد می‌شوند. ما برای گرفتن همان‌ها تحصن کردیم. می‌فهمید؟ می‌خواستیم شبیه خودمان باقی بمانیم. من یک هفته تمام، ساعت‌ها جلوی دفتر زندان می‌نشستم تا بالاخره توانستم از وسایل نقاشی‌ام، دو تا قلم‌مو و یک کاردک را بگیرم. یک شب تا صبح با ‎سپیده قلیان و ‎نرگس محمدی توی راهرو بند تحصن کردیم تا این داستان آزار و اذیت برای تحویل وسایل زندانی‌ها را تمام کنند. و حالا؟ همه چیز بر باد رفته... روی زندان قرچک حتی نمی‌شود اسم «زندان» گذاشت. یک سری سوله‌اند که به اندازه‌ی سلول‌های ۲۰۹ پنجره ندارند. هوا؟ نزدیک محل سوزاندن زباله است؛ هوایی آلوده و فاجعه‌بار. آب؟ آب شور و کم‌فشار که بعد از یک هفته پوست صورت و بدن را خاکستری می‌کند. آب و هوا هم از زن‌ها گرفته شد.»

کمپین آزادی وریشه مرادی، فعال حقوق زنان و زندانی سیاسی محکوم به اعدام نیز در پی انتقال زندانیان سیاسی بند زنان زندان اوین تهران به زندان قرچک ورامین، نگرانی عمیق خود را نسبت به وضعیت سلامت این زندانیان، به‌ویژه زندانیان محکوم به اعدام، اعلام کرد.

بر اساس گزارش منتشر شده از سوی این کمپین، پس از حمله اسرائیل به زندان اوین، زندانیان این بند به زندان قرچک منتقل شده‌اند. آنان ابتدا در سالن ورزشی و سپس در اتاق‌های قرنطینه این زندان اسکان داده شده‌اند. این جابجایی، شرایط زیستی و به‌ویژه دسترسی به خدمات پزشکی و درمانی را برای تمامی زندانیان، و به‌طور خاص زندانیان بیمار همچون وریشه مرادی، به‌شدت دشوار کرده است. 

وریشه مرادی پیش از این نیز با محرومیت از رسیدگی پزشکی مناسب و عدم دسترسی به درمان خارج از زندان مواجه بوده است. با آن‌که کمپین در حال حاضر اطلاع دقیقی از وضعیت جسمی او ندارد، اما تردیدی ندارد که این روند محرومیت در زندان قرچک نیز ادامه یافته است.

«کمپین آزادی وریشه مرادی» ضمن ابراز نگرانی جدی نسبت به نقض مداوم حقوق انسانی زندانیان سیاسی، خواستار رسیدگی فوری به وضعیت سلامت و درمان این زندانیان و آزادی بی‌قید و شرط و انتقال فوری وریشه مرادی به مراکز درمانی تخصصی خارج از زندان شد.

وضعیت زندانیان سیاسی زن در ایران، به‌ویژه پس از تحولات اخیر امنیتی و منطقه‌ای، وارد مرحله‌ای نگران‌کننده شده است. انتقال ناگهانی و بدون اطلاع زندانیان زن به قرنطینه، در شرایطی که فاقد حداقل استانداردهای انسانی است، نشان از تداوم سیاست سرکوب و تحقیر علیه مخالفان سیاسی دارد؛ به‌ویژه زنانی که صدای اعتراض و مقاومت را نمایندگی می‌کنند.

زندان قرچک ورامین، که پیش‌تر به دلیل شرایط نامناسب بهداشتی و زیستی مورد انتقاد نهادهای حقوق بشری قرار گرفته بود، اکنون به مرکزی برای انتقام‌جویی سیاسی تبدیل شده است. عدم دسترسی به خدمات اولیه، محدودیت در تماس با خانواده و برخوردهای تحقیرآمیز، در کنار عدم شفافیت در روند قضایی این زندانیان، نوعی شکنجه روانی و فیزیکی نظام‌مند را نشان می‌دهد.