انتخابات در ترکیه به پایان رسید؛ چه چیزی در انتظار زنان است؟
انتخابات در ترکیه به پایان رسید. از مقررات مربوط به کودکان در وعدههای انتخاباتی اردوغان تا قانون شماره ۶٢٨۴، همه صحبتها به خیابانها برای مبارزهی زنان اشاره دارد.
ساریا دنیز
مرکز خبر- از آنجایی که در انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ١۴ مه(٢۴ اردیبهشتماه) ترکیه، ۵٠ درصد آرا کسب نشد، دور دوم انتخابات ریاست جمهوری در تاریخ ٢٨ مه(٧ خردادماه) برگزار شد. رجب طیب اردوغان که در دور اول انتخابات ۴٩.۵٢ درصد آرا را کسب کرد، در دور دوم به ۵٢ درصد آرا دست یافت و رئیس جمهور شد.
با پایان یافتن انتخابات ریاست جمهوری، اکنون چشم همه به اطلاعیهی هیئت عالی انتخابات (YSK) دوخته شده است. با اعلام نتایج انتخابات مجلس که در ١۴ مه برگزار شد، مجمع عمومی مجلس اولین جلسهی خود را برگزار میکند. YSK اعلام کرد که نتایج را ظرف ١-٢ روز آینده به اشتراک خواهد گذاشت.
در مجلس ۵ گروه حضور خواهند داشت
نمایندگان مجلس با تأیید نتایج در مجلس سوگند یاد خواهند کرد. پیشبینی میشود پس از اعلام نتیجهی نهایی ریاست جمهوری، سیزدهمین رئیس جمهور ترکیه ظرف ٣ روز در مجلس سوگند یاد کند. روند به این صورت پیش خواهد رفت. در مجلس بیستوهشتم، اتحادیهی جمهوری ٣٢٢ نماینده، اتحادیهی ملی ٢١٢ نماینده و اتحادیهی کارگری و دموکراسی ۶۵ نماینده دارند. ۵ گروه شامل AKP، CHP، حزب چپ سبز، MHP و IYI در مجلس حضور خواهند داشت. نمایندگان DSP و HUDA PAR از لیستهای AKP، نمایندگان DEVA، حزب آینده، حزب فستیوال، DP و TDH از لیست CHPبه مجلس راه یافتند، نمایندگان EMEP و TOP از لیستهای حزب چپ سبز و حزب رفاه و نمایندگان پارلمان TİP به مجلس راه یافتند، در مجموع ١۶ حزب در مجلس نماینده خواهند داشت.
چه چیزی در انتظار زنان است؟
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور حزب عدالت و توسعه، پیش از انتخابات بیانیهای را در ۴٨١ صفحه منتشر کرد که در آن اهداف و وعدههای خود را اعلام کرد. در این اطلاعیه زنان نیز جایگاه ویژهای گرفتند. وقتی نقطه به نقطه به آن نگاه میکنید، مسلم است که بسیاری از موضوعات مورد توجه زنان است. اما سخنرانی ویژهی زنان، وقتی امروز حساب مجلس مطرح میشود، زنان چه میگویند؟ بیا با هم نگاه کنیم.
همکاری AKP و HUDA PAR
براساس تنها خبری که در ماه آوریل در مطبوعات منتشر شد، ٢١ زن توسط مردان به قتل رسیدند. مرگ ٢٣ زن نیز در رویدادهای مشکوک رکوردشکنی بود. دوباره دهها زن در جریان انتخابات کشته شدند. در این سالها حکومت حزب عدالت و توسعه، سخنان علیه زنان افزایش یافت و مرگ مشکوک زنان نیز افزایش یافت. در مقالات ائتلاف حزب عدالت و توسعه با HUDA PAR، سخنان معتبر و تبلیغات انتخاباتی که در مورد زنان آمده است، خلاصهای کوتاه از سیاستهای خصمانه با زنان است. این دوران که خصومت با زنان آشکارا بیان میشود، نشان میدهد که در آینده چه برنامههایی در انتظار زنان است. این سیاست با همکاری حزب عدالت و توسعه و HUDA PAR در پارلمان ادامه خواهد یافت.
همیشه «خانواده» در اولویت قرار دارد
حزب عدالت و توسعه که از روزی که به قدرت رسید، زنان را در خانواده تعریف میکند، در اعلامیهی انتخاباتی خود به همان «سنت» ادامه داد. در اطلاعیهی انتخابات آمده بود که قانون اساسی برای «حمایت از خانوادهای که از ازدواج زن و مرد تشکیل میشود» اصلاح میشود. اما حزب عدالت و توسعه برای اینکه این کار را انجام دهد، یعنی قانون اساسی را تغییر دهد، رأی اکثریت نمایندگان را ندارد، بنابراین نیاز به حمایت احزاب دیگر دارد. در میان خواستههای یکی دیگر از شرکای حزب عدالت و توسعه، یعنی حزب رفاه نوین، خواستههایی مانند حذف مفاد قانون حمایت از خانواده و پیشگیری از خشونت علیه زنان، «انتخاب قوانینی که وحدت خانواده را تضعیف میکند»، «جلوگیری از سقط جنین»، «ترک مقررات مربوط به برابری جنسیتی» و «جرمانگاری زنا» گنجانده شده است.
قانون شماره ۶٢٨۴
یکی از موضوعاتی که اخیراً در مورد آن صحبت شده، قانون شماره ۶٢٨۴ است. ائتلاف جمهوری طرفدار لغو این قانون هستند. طیب اردوغان در جلسهای که حضور داشت در پاسخ به این سؤال که «آیا قانون شماره ۶٢٨۴ را حذف میکنید یا خیر؟» وی با پاسخ «حفاظت از نهاد خانواده کار اصلی ماست» موضع خود را اعلام کرد. قانون شماره ۶٢٨۴ یکی از موضوعات مورد بحث ائتلاف بود. اردوغان به سؤالاتی دربارهی زنان و دگرباشان جنسیتی در عرصههای انتخاباتی و در برنامههای تلویزیونی که در آن شرکت میکرد، پاسخ داد و زنانی که در حال مبارزه هستند را به دشمنی زنان و خانواده متهم کرد.
موارد رایج
در واقع برخی از موضوعاتی که سالها در مورد زنان مطرح بوده و همواره در دستور کار مجلس بوده است، اما به برکت مقاومت زنان، دولت نتیجهای از آن نگرفت، اما HUDA PAR آنها را در دستور کار قرار داد. در سخنانی که حزب عدالت و توسعه و طیب اردوغان در کنار آنها ایستاده بودند، موارد زیر نیز آمده است:
* قربانی شدن هزاران زن که قبل از ١٨ سالگی ازدواج کردهاند، همسرانشان در زندان هستند و فرزندانشان بی پدر ماندهاند، باید حل شود.
* تنظیمات انجام شده برای حفظ خانواده باید براساس اعتقادات و آداب و رسوم ما تهیه شود.
* مجلسی که قدرت نمایندگی خود را از مردم میگیرد، مطمئناً محدودیتهایی دارد. عدم اجرای تعدیلهایی که با بافت اساسی جامعه همخوانی نداشته و بیش از حد احترام به ارزشهای اساسی است که ملت را یک ملت میسازد. قوانینی که ایجاد میکند باید منطبق با حقوق بشر، قواعد اولیهی حقوق، اخلاق و اخلاق عمومی و اعتقادات و ارزشهای جامعه باشد و با اینها در تعارض نباشد.
* قانون ۶٢٨۴ تغییر کند و اعمال نفقهی موقت خاتمه یابد.»
زنان و بیکاری
همچنین رجب طیب اردوغان وعده داد که نرخ بیکاری را ٧ درصد کاهش دهد و کل اشتغال را به ٣۶ میلیون نفر برساند. از ابتدای سال ٢٠٢٣، اشتغال ٣١.۴ میلیون نفر و بیکاری در سطح ١٠ درصد است. نرخ مشارکت زنان در نیروی کار قبلاً پایین بود. با همهگیری و زلزله، این میزان حتی بیشتر کاهش یافت. به گفتهی رجب طیب اردوغان، قرار است نرخ اشتغال ۵ واحد افزایش یابد. در شرایط امروز رسیدن به این هدف همچنان یک رؤیا است.