سورگل شیخو

حسکه -کوهستان قزوانان، مرتفع‌ترین کوهستان در کانتون جزیره، با ارتفاعی بین ۲۹۰ تا 3۵0 متر، پهنای ۱۵ کیلومتر و طول ٨۵ کیلومتر، در امتداد شرق به غرب امتداد یافته و از نظر سیاسی، جغرافیایی و استراتژیک، جایگاهی مهم در نقشه شمال شرق سوریه دارد. از این کوهستان، کوه‌های شنگال قابل مشاهده می‌باشند.

 

اهمیت استراتژیک کوهستان قزوانان در طول ٩ سال گذشته

کوهستان قزوانان تا اواخر سال ٢٠١٢ تحت کنترل رژیم بعث بود. در اوایل سال ٢٠١٣، جبهه النصره به این منطقه حمله و پایگاه‌هایی را در آنجا ایجاد کرد. پس از آزادسازی سریکانی توسط مبارزان YPJ/YPG و خنثی شدن نقشه‌های جبهه النصره، این گروه، مزدوران قزوانان را به داعش واگذار کرد. داعش از این کوهستان برای حمله به تل تمر و حسکه استفاده می‌کرد و قزوانان به گذرگاه ارتباطی آنها بین موصل عراق و رقه سوریه تبدیل شده بود."

پس از حمله‌ وحشیانه ٢٣ فوریه ٢٠١۵ به شهر تل تمر و ربودن ٢۵٠ شهروند آشوری، در پی درخواست مردم کوهستان قزوانان، عشایر، و بزرگان منطقه، مبارزان YPJ/YPG در ۶ ماه می همان سال عملیات آزادسازی کوهستان قزوانان را آغاز کردند. در ٢١ می ٢٠١۵، در عملیات شهید روبار قامشلو، پرچم پیروزی بر فراز قلعه سوکرا در کوهستان قزوانان به اهتزاز درآمد و خبر آزادی به مردم و زنان آن داده شد. هم‌اکنون، کوهستان قزوانان که ٣٠  کیلومتری جنوب شهرهای تل تمر و حسکه قرار دارد، تحت حاکمیت خودمدیریتی اداره می‌شود.

نه سال پس از آزادی، کوهستان قزوانان هم‌اکنون با سیستم ملت دموکراتیک و آزادی زنان اداره می‌شود. رهبران این منطقه زنان هستند، چرا که درک عمیقی از مراحلی که زنان پشت سر گذاشته‌اند و تأثیر هر مرحله بر آن‌ها وجود دارد. مهاتی محمد، رئیس‌مشترک شورای شهرک غرا در کوهستان قزوانان، در گفت‌وگو با خبرگزاری ما این موضوعات را تشریح کرد.

 

«در داخل خانه‌ها مردان و در بیرون از خانه داعش زنان را به شدت تحت فشار قرار می‌دادند»

مهاتی محمد با اشاره به فشارهای سنگینی که زنان حتی در دوران رژیم بعث متحمل بودند، به تاریخچه‌ای از مقاومت در کوهستان قزوانان پرداخت و گفت: «رژیم بعث بدون شلیک یک گلوله، کوهستان قزوانان را به مزدوران جبهه النصره واگذار کرد و منطقه را ترک کرد. ما به عنوان مردم و زنان این کوهستان، به دلیل مواجهه با تروریسم، در دو سال حکومت داعش سختی‌های زیادی را تحمل کردیم. زنان دیگر در خیابان‌ها، محلات، روستاها، مزارع و کارگاه‌ها دیده نمی‌شدند. داعش به بهانه‌ی دین حمله کرد، اما دین از این رفتارها بری است، زیرا دین تأکیدی بر تفاوت‌های قومی و ضرورت کشتار ندارد. این گروه برای تشدید ظلم و ستم، قوانین سختگیرانه‌ای علیه زنان وضع کرد. با ورود داعش، زنان با خشونت، قتل و شکنجه روبرو شدند و همچنین از سوی جامعه‌ی مردسالار نیز تحت فشار بودند. در داخل خانه‌ها تحت فشار مردان و در بیرون از خانه تحت فشار داعش قرار داشتند. زنان عضو الحسبه داعش، که از مزدوران خارجی بودند، زنان را شلاق می‌زدند و این دوران، سخت‌ترین و غیرانسانی‌ترین دوران برای زنان کوهستان قزوانان بود.»

 

«پس از داعش، زنان به هویت خود و زندگی اجتماعی باز می‌گردند»

مهاتی محمد با اشاره به تحولات نه سال پس از آزادی، تأکید کرد که زنان کوهستان قزوانان اکنون در موقعیت‌های رهبری قرار گرفته‌اند و افزود: «برای پاسخ به وحشیگری و ظلم داعش و جبران سختی‌هایی که متحمل شده‌اند، زنان کوهستان قزوانان پس از آزادی با نیرویی شبیه به امواج دریا به حرکت درآمدند. آن‌ها به سرعت خود را سازماندهی کردند، در ساخت جامعه نقش آفرینی کردند و در موقعیت‌های کلیدی مانند ریاست کومین‌ها و عضویت در آن‌ها فعال شدند. از ابتدای سال ٢٠١۶، آن‌ها سیستم مدیریتی خود را پیاده‌سازی کردند و در کمیته‌های مختلف زنان و حفاظت، به علاوه تأسیس شورای شهرک، توانستند روستاها و مناطق خود را مدیریت کنند. از طریق مشارکت در کنگره ستار، خانه زنان، شهرداری‌ها و نیروهای دفاع ذاتی زنان (HPC-JIN)، جایگاه تصمیم‌گیرنده‌ای پیدا کردند. زنان کوهستان قزوانان با الهام از اندیشه‌های عبدالله اوجالان، قدم‌های استواری برداشته‌اند و به هویت و زندگی اجتماعی خود بازگشته‌اند.»

زنان تفاوت‌های چشمگیری را در دوران حکومت داعش و اکنون در دوران خودمدیریتی تجربه کرده‌اند. آنها با شرکت در دوره‌های آگاهی‌بخشی، تلاش می‌کنند تصویری که داعش از آنها در جامعه تیره کرده بود را بازسازی کنند. همچنین، زنان به یادگیری دوباره نحوه استفاده از سلاح‌ها پرداخته‌اند که این مهارت‌ها به تقویت عوامل حفاظتی در شخصیت آنها کمک می‌کند، تا در آینده بتوانند از خود و سرزمینشان در برابر هرگونه تهدیدی دفاع کنند. اگر زنان پیش از این سیستم حفاظتی خود را برقرار کرده بودند، می‌توانستند به طور مؤثرتری در دفاع از سرزمین و جامعه‌شان در برابر داعش مقاومت کنند. اما در آن زمان ما به سطح آمادگی که اکنون داریم نرسیده بودیم. امروزه، ما دیگر خوشبختی خود را به سادگی از دست نخواهیم داد.

 

«زنان با سازماندهی از هویت خود که با مبارزه به دست آمده است، حفاظت می‌کنن»

مهاتی محمد با تاکید بر مبارزات زنان علیه دیدگاه‌های مردسالارانه و تروریسم داعش، افزود: «علی‌رغم دستاوردهای بزرگی که کسب کرده‌ایم، مبارزه ما همچنان ادامه دارد، به ویژه مبارزه زنان که فقط با یک گروه تروریستی نیست، بلکه یک نبرد طولانی مدت علیه یک جامعه‌ای است که ما را به اشتباه درک کرده است. ذهنیت مردسالارانه به سرعت تغییر نمی‌کند، اما ما مصمم هستیم این نبرد را تا پایان دنبال کنیم و به نتایج مثبت برسیم. به همین دلیل، روز آزادسازی کوهستان قزوانان را به تمامی زنان تبریک می‌گویم، چرا که مبارزان YPJ/YPG زندگی تازه‌ای به ما هدیه دادند. زنان باید اتحاد خود را تقویت کنند تا بتوانیم در برابر تهدیدات احتمالی از سرزمینمان محافظت کرده و با حفظ هویت‌مان که با مبارزه به دست آمده، دستاوردهای خود را تثبیت کنیم.»

 

لزوم دفاع زنان از کوهستان قزوانان برای جلوگیری از تسخیر آن توسط اشغالگران

مهاتی محمد در پایان سخنان خود به زنان پرداخت و تأکید کرد: «باید با همان شدتی که در این انقلاب سختی کشیده‌ایم و یارانمان را از دست داده‌ایم، صدای خود را بلند کنیم و از دستاوردهایمان محافظت کنیم. فداکاری‌های بزرگی صورت گرفته که هر کسی قادر به انجام آن نیست. ما هرگز برنامه‌های اشغالگرانه و کشتارهای دولت ترکیه را فراموش نکرده‌ایم. اکنون دولت ترکیه قصد دارد برای گرفتن انتقام داعش، خود را به کوهستان قزوانان برساند و آن را تسخیر کند. از زنان دعوت می‌کنیم تا در کومین‌ها و کمیته‌های دفاعی سازماندهی شده، قوی‌تر شوند تا دیگر تاریکی گذشته را تجربه نکنیم و از کوه‌های خود دفاع کنیم.»