۲۴ ژانویه روز جهانی آموزش| جنگ و فقر دو مانع اساسی بازماندن کودکان خاورمیانه‌ای از آموزش

جنگ و فقر در کشورهای خاورمیانه‌ای همیشه مانع پیشرفت جامعه و بخصوص بازماندن کودکان از آموزش بوده است. همچنین ارتجاعی بودن ایدئولوژی برخی از کشورهای اسلامی نیز بحران آموزشی را بخصوص برای دختران دوچندان کرده است.

 

مرکز خبر - آموزش حقی انسانی و مسئولیتی عمومی است کە می‌تواند مانع ادامەی چرخەی فقر در جوامع شود و چە بسا امروزە، میزان سوادآموزی و آموزش فراگیر از جملە معیارهای سنجش میزان توسعەی جوامع مختلف است.

مجمع عمومی سازمان ملل در ژانویە ٢٠١٨، روز ٢۴ ژانویه را بە عنوان روز جهانی آموزش برگزید. اختصاص روزی بە عنوان روز جهانی آموزش توسط این مجمع نشان از اهمیت آموزش در پیشرفت و توسعەی کشورها و ایجاد صلح دارد.

انتخاب چنین روزی در حالی است کە براساس آمار اعلام شدە از سوی یونیسف، بیش از ٢٧ میلیون کودک در سطح جهان و بە ویژە کشورهای فقیر از تحصیل بازماندە و یا در شرایط نامناسبی در کپرها و مدرسەهای ویران درس می‌خوانند.

جنگ‌های داخلی کشورها، انقلاب‌ها و شورش‌هایی کە در سال‌های اخیر در کشورهایی همانند یمن ایجاد شد از عوامل اصلی بازماندن کودکان از آموزش هستند، با شیوع ویروس کرونا در سال ٢٠١٩ و محدودیت‌های اجتماعی ایجاد شد، بحران آموزش فراگیرتر شد.

کشورهایی کە از قوانین محدودیت‌‌سازی اجتماعی پیروی کردند ناچار بە بستن مدارس شدند. در این میان کشورهایی کە امکانات ایجاد شرایط تحصیل از طریق آنلاین نداشتند با مشکلات بیشتری روبرو شدند و تاکنون هم آثار منفی آن بر آموزش چنین کشورهایی پابرجا است.

کشور افغانستان اما از سال ٢٠٢١ شرایط متفاوتی را تجربە کرد. پس از تسلط گروە تندرو اسلامگرای طالبان بر این کشور مدارس تعطیل و زنان خانەنشین شدند. مدارس دخترانە و دانشگاەها تعطیل شدند. دانشجویان حق رفتن بە دانشگاە نداشتند و تنها تعداد محدودی از مدارس ابتدایی با پیروی از قوانین خودساختەی این گروە باز شدند.

هنوز هم با گذشت بیش از شش ماە از اعلام حکومت امارت اسلامی از سوی طالبان، اما هنوز مسئلەی تحصیل دختران حل نشدە و جامعەی جهانی نیز در قبال این نقض آشکار حقوق بشر، سکوت کردە است.

امروز در روز جهانی آموزش، عفو بین‌الملل در بیانیەای خواستار گشودە شدن مدارس دختران در افغانستان شد. عفو بین‌الملل در توییتی، تعطیلی ١٢٩ روزەی مدارس دخترانە توسط طالبان را محکوم کردە و خواستار بازگشایی مدارس شدە است. این در حالی است کە طالبان بدون اعلام تاریخی مشخص، وعدە دادە است مدارس دختران سال آیندە باز خواهند شد.

ایران نیز با ایدئولوژیک ساختن مدارس، محدود سازی تحصیل برای دختران و اعمال تبعیض، شرایط آموزش چندان مناسبی ایجاد نکردە است.

شهرها و استان‌های حاشیەای از امکانات آموزشی مناسب محروم هستند و هنوز در شهرهای خوزستان و سیستان و بلوچستان، کودکان در کپرها درس می‌خوانند.

براساس آمار آموزش و پرورش ایران بیشتر شهرها و استان‌های ایران با بحران آموزشی مواجە هستند کە سیستان و بلوچستان از محروم‌ترین آنها محسوب می‌شود.

کمبود کلاس و فضای آموزشی مناسب، عدم پرداخت حقوق معلمین، کمبود وسایل گرمایشی در زمستان و همچنین مدارس تخریبی کە فضای مناسبی برای تحصیل نیستند از جملە مواردی است کە می‌توان بە آن اشارە کرد. بطوری کە براساس آمار خود آموزش و پرورش ایران، تنها استان سیستان و بلوچستان، با کمبود ١٨ هزار و ٨٨٢ کلاس درس مواجە است. همچنین در سال تحصیلی جدید بیش از ۴٨ هزار دانش‌آموز از تحصیل بازماندەاند.

شیوع ویروس کرونا، بحران اقتصادی، فقر و بحران اجتماعی کە اکنون در ایران بە وجود آمدە است، مانع بیشتری برای ادامەی تحصیل کودکان ایجاد کردە است. روزبە روز بر آمار دانش‌آموزان بازماندە از تحصیل افزودە می‌شود.