خانواده عنصر اصلی جامعه‌ی دموکراتیک
با پیشبرد زندگی مشترک آزاد و مطالعات ژنئولوژی که ساختار سلطه‌جویانه کنونی را آشکار می‌کند، هویت زن و مرد را بازتعریف کرده و افق‌های جدیدی به سوی زندگی مشترک آزاد گشوده می‌شود.
مرکز خبر- خانواده، نهادی است که با وجود تحولات اساسی جامعه، در اهداف و کارکردهای خود ثابت مانده و هنوز در همه جوامع اهمیت اساسی دارد. خانواده، مناسب‌ترین نظام برای تأمین نیازهای روحی و معنوی بشر است و بهترین بستر را برای تأمین امنیت و آرامش روانی اعضا و پرورش نسل جدید فراهم می‌آورد.
مجمع جهانی سازمان ملل بر اساس قطعنامه‌ای که در تاریخ ٢٠ سپتامبر سال ١٩٩۳ به تصویب رسید، ١۵ مه را روز جهانی خانواده اعلام کرده است. همه ساله چنین روزی به عنوان روز جهانی خانواده در کشورهای مختلف گرامی داشته می‌شود.
هدف از گرامیداشت این روز، اهمیت جوامع جهانی به خانواده به عنوان اصلی‌ترین رکن جامعه و برطرف کردن مواردی است که در دنیای امروز این کانون گرم زندگی را تهدید می‌کند. علاوه بر آن، روز جهانی خانواده فرصت مناسبی برای ارتقای سطح آگاهی عمومی در مورد مسائل مربوط به خانواده و بسط آن در جوامع مختلف است.
مراسم سالانه روز جهانی خانواده، اهمیت اتصال جامعه جهانی به خانواده‌ها به عنوان واحدهای اساسی جوامع و نگرانی از وضعیت امور خانواده در اطراف جهان را منعکس می‌سازد. هم چنین این روز موقعیتی را فراهم می‌کند تا بتوان به واقعیت‌هایی از روش‌های اقتصادی، ادبی، اجتماعی و جمعیت شناختی موثر بر خانواده‌ها دست یافت. برنامه سازمان ملل در روز خانواده، نقطه مرکزی در طرح سازمان ملل در مسائل مربوط به خانواده است.
با این حال، بسیاری از موارد تاکید شده در سازمان ملل و اقدامات انجام شده توسط این سازمان در این روز، در همه کشورها اجرا نمی‌شود. چراکه اساس شکل‌گیری خانواده‌ها در برخی جوامع تحت تاثیر حاکمیت قرار گرفته است و قوانین نادرست، ضد انسانی و به ویژه زن‌ستیزانه‌ی حاکم در جامعه به وضوح در خانواده‌ها نیز مشاهده می‌شود.
تعاملات اجتماعی در دنیای امروز و دسترسی به شبکه‌های اجتماعی منجر به تغییر شکل و ساختار خانواده‌ها شده است. این تغییرات در مواردی مثبت هستند اما در ترکیب با ساختار سنتی و یا افراط بیش از حد از روی ناآگاهی، منفی بوده و می‌تواند خطرات زیادی را برای خانواده به بار بیاورد.
خانواده دموکراتیک، از جمله خانواده‌های ایده‌آل در عصر حاضر است. خانواده دموکراتیک یا خانواده دموکراسی با اختیارات مشترک و مذاکره با فرزندان، مسئولیت والدین و قراردادهای مادام العمر والدین (والدین بدون توجه به وضعیت زناشویی یا شریک زندگی فعلی، حقوق و مسئولیت‌های یکسانی دارند) مشخص می‌شود.
تربیت دموکراتیک شامل رفتار برابر با کودکان است. والدین با فرزندان خود با احترام و وقار رفتار می‌کنند. به کودکان حق انتخاب داده می‌شود و مسئول تصمیمات خود می‌شوند.
طبق تعریف خانواده از دیدگاه جامعه شناسی، کودکان بعد از سنین مشخصی باید در خانواده حق رای و اظهار نظر داشته باشند. والدین دموکرات حق مشارکت را برای فرزندان خود قائل هستند. با این حال، این بدان معنا نیست که کودکان می‌توانند هر کاری را که یک بزرگسال در خانواده انجام می‌دهد، انجام دهند.
این در حالی است که، در جوامع سنتی با حاکمیت قوانين مردسالارانه، شیوه‌های تربیتی و ساختار خانواده متفاوت است. با این وجود، برخی از افرادی که در این جوامع بزرگ شده‌اند درصدد تغییر ساختار سنتی برآمده‌اند که در مواردی موفق شده و در مواردی ناموفق عمل می‌کنند. چراکه، هنوز تحت تاثیر قوانین سنتی حاکم قرار دارند. از طرفی، عدم آگاهی خانواده‌ها از شیوه‌های تربیتی جدید و صرف به کار گرفتن روانشناسی زرد که در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی در حال انتشار است، به پرورش خانواده‌ی ناایمن دامن می‌زند.
در تمامی جوامع و به ویژه جوامع مردسالار، نسل جوانی که درصدد تغییر برآمده‌اند، می‌توانند با مطالعه و کمک گرفتن از افراد مجرب و متخصص ساختار خانواده را به شیوه‌ای بهتر تغییر دهند.
لازم به ذکر است که علی‌رغم مباحث صورت گرفته در خصوص خانواده و اهمیت نهاد خانواده، باید به مسائل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی اخیر در ایران اشاره کرد. مسائلی که در سایه‌ی بی‌تدبیری و ناکارآمدی، مسئولان زیربط به وجود آمده و خانواده‌ها را به شدت درگیر کرده است.
گسترش اعتیاد در ایران که عمدا از سوی دولت مدیریت می‌شود و مانعی برای آن در نظر گرفته نشده است، به شدت خانواده‌ها را تحت تاثیر قرار داده است.
افزایش قتل و خودکشی در خانواده‌ها که به دلیل مشکلات حاکم در جامعه صورت می‌گیرد، نهاد خانواده را متزلزل کرده است. بسیارند کسانی که به دلیل مشکلات اقتصادی خودکشی را به ادامه زندگی ترجیح می‌دهند و بسیارند زنانی که به دلیل شرایط حاکم در خانواده، حاضرند از جان خود بگذرند.
به علاوه، قوانين نادرست و ضد انسانی حاکم در ایران، نهاد و ساختار خانواده‌ها را درهم شکسته است. افزایش قتل و به ویژه قتل زنان در خانواده‌ها، از موارد مهم و تاثیرگذار در جامعه می‌باشد که به دلیل نبود قوانين سختگیرانه افزایش یافته است.
به طور کلی، خانواده یا خانوار به گروه دو یا چند نفره‌ای گفته می‌شود که باهم زندگی می‌کنند.
نکته حائز اهمیت آن که در خانواده، زن نقش مهمی ایفا می‌کند. در واقع، «زندگی، جامعه و همه‌ی عرصه‌های زندگی که در پیوند با زنان است تاثیر یکسانی در اشتراک و تولید دانش زنان دارند. هنر بیان شده در ترانه‌های فرهنگ عامّه، نقش‌های بر بدن زنان که حامل فرهنگ از دوران نوسنگی است، کاشت درخت، باغداری، مدیریت خانه و جامعه همگی در چارچوب این دانش است. فعالیت‌های اقتصادی، اکولوژیک و همه‌ی فعالیت‌ها، اقدامات، ایده‌ها و گام‌های عملی به یک اندازه در توسعه‌ی ذهنیت، زندگی و مدیریت دموکراتیک موثر است که منبع دانش، تولید و به اشتراک‌گذاری اندوخته‌های زنان هستند.
با آشکارسازی ابعاد اجتماعی کار زنان، در زمینه‌های فکری و حیاتی نیروی روشنگری بزرگی پدیدار می‌شود. با پیشبرد زندگی مشترک آزاد و مطالعات ژنئولوژی که ساختار سلطه‌جویانه کنونی را آشکار می‌کند، هویت زن و مرد را بازتعریف کرده و افق‌های جدیدی به سوی زندگی مشترک آزاد گشوده می‌شود. نظریه «زندگی مشترک آزاد» رهیافتی جهت برقراری معیارهای آزادی و برابری میان زنان و مردان است. با آگاهی یافتن از آسیب‌های ناشی از ساختارهای سلطه‌جویانه بر هویت زنان، زندگی و جامعه توجه و تمایل به ساختارهایی که موجب آزادسازی روابط و تعاملات از تسلط و هیرارشی است، افزایش می‌یابد. این توجه به رشد آگاهی و دانش تاریخی و اجتماعی یاری می‌کند و پایه‌های علمی و فلسفی جستجوی آزادی را تقویت می‌کند».
سخن آخر اینکه، نقد خانواده مهم است؛ تنها بر پایه ای انتقادی می تواند عنصر اصلی جامعه ی دموکراتیک باشد، زیرا خانواده از نهادهای اصلی و مهم در هر جامعه بوده و زن مهمترین عضو آن است. برای داشتن جامعه‌ای ایده‌آل و نیز پیشرفت در جامعه، باید به دانش و خرد خانواده اهمیت داد، زیرا ارتقا و رشد خانواده بستگی به ترقی فکری زن و مرد دارد بویژه زن، که اهمیت دادن به او امری ضروری است؛ چراکه خانواده جایی برای زندگی است و زن خود زندگی است.