«راه آزادی سوریه از مسیر انقلاب روژاوا می‌گذرد»
نرگس بکر، عضو ارشد کوردیناسیون کنگره ستار در حلب، معتقد است راه آزادی سوریه از مسیر انقلاب روژاوا می‌گذرد. او تاکید می‌کند: «اراده زنان برای آزادی و مقاومت شکست‌ناپذیر است و ما قاطعانه از این دستاورد دفاع خواهیم کرد.»
دلپاک داغ
حلب - در میان محله‌های حلب، شیخ مقصود که بر فراز کوه سیده بنا شده، جایگاه ویژه‌ای دارد. این محله بزرگ که اکثریت ساکنانش را کوردها تشکیل می‌دهند، به الگویی از همزیستی مسالمت‌آمیز میان پیروان ادیان و اتنیکهای گوناگون تبدیل شده است. شیخ مقصود از سال ۲۰۱۱ تاکنون، با وجود بحران‌های متعدد و حملات پی‌در‌پی، توانسته با تکیه بر انسجام درونی و الهام گرفتن از تجربه مناطق شمال و شرق سوریه، به حیات پویای خود ادامه دهد.
شیخ مقصود، محله‌ای است با بافت جمعیتی متنوع که عرب‌ها، کوردها، ارمنی‌ها، ایزدی‌ها، مسیحیان و علوی‌ها در کنار هم زندگی می‌کنند. در دامنه کوه سیده، مسجدی در کنار گورستان مسیحیان قرار دارد و در سوی دیگر، گورستان تاریخی یهودیان و آرامگاه سربازان آلمانی جنگ جهانی دوم به چشم می‌خورد. گرچه زمانی این منطقه از خاک‌های حاصلخیز و غنی برخوردار بود، اما موج گسترده مهاجرت سبب شد تا زمین‌های کشاورزی جای خود را به خانه‌های موقت بدهند.
این محله که امروز نماد مقاومت شناخته می‌شود، الگویی از همزیستی اتنیک‌ها و ادیان گوناگون است. شیخ مقصود به دلیل روحیه میهن‌دوستی ساکنانش، بارها هدف فشارها و حملات حکومت بعث قرار گرفت، اما همین ایستادگی و مقاومت، نام این محله را در تاریخ سوریه ماندگار کرده است.
قتل‌عام قامشلو در سال ۲۰۰۴ توسط حکومت بعث، نقطه عطفی در تاریخ محله شد. پس از این رویداد، همه ساکنان از پیر و جوان برای سازماندهی محله بسیج شدند. در گام نخست، کمون‌ها، مجالس و سازمان‌های زنان با مشارکت گسترده مردمی شکل گرفت. این نهادها با هدف استقلال از رژیم بعث، مدیریت خودگردان محله را بر عهده گرفتند و به مسائل متنوعی از خشونت خانگی تا تأمین آب و برق رسیدگی می‌کردند.
با آغاز سال ۲۰۱۱ و شکل‌گیری خیزش مردمی علیه حکومت بعث در شهرهایی چون درعا و سویدا، شیخ مقصود نیز به این جنبش انقلابی پیوست و موج اعتراضات علیه رژیم را گسترش داد.
نقطه اوج درگیری‌ها در ۱۰ مارس ۲۰۱۲ رقم خورد؛ زمانی که نیروهای نظامی رژیم بعث با شلیک مستقیم گلوله به سوی غیرنظامیان محله، گوله سلمو را به شهادت رساندند. در واکنش به این جنایت، زنان محله گردانی نظامی به نام او تشکیل دادند و برای دفاع از خود مسلح شدند.
پس از شهادت گوله سلمو
شهادت گوله سلمو فصل تازه‌ای در تاریخ مقاومت شیخ مقصود گشود. مردم و زنان محله به این جنایت با تشکیل گردان شهید گوله سلمو پاسخ دادند و موفق شدند رژیم بعث را از محله بیرون برانند. از آن پس، محله با تکیه بر اصل «دفاع ذاتی»، حفاظت از ساکنان و منطقه را بر عهده گرفت. این روند به تأسیس مجلس خلق در ۲۶ ژوئیه ۲۰۱۲ انجامید که در چارچوب خدمات مردمی فعالیت می‌کرد.
اما حملات به محله همچنان ادامه داشت. در ماه سپتامبر، حملات مکرر گروه‌های شبه‌نظامی و حکومت بعث به کشته شدن ۲۱ نفر از جمله زنان و کودکان انجامید. این خشونت‌ها در ماه اکتبر نیز ادامه یافت و ۸ شهروند دیگر جان خود را از دست دادند.
پس از ناکامی در تسخیر شیخ مقصود، رژیم بعث و گروه‌های شبه‌نظامی، محله اشرفیه را هدف قرار دادند. در این زمان، یگان‌های مدافع خلق که با حمایت گسترده مردمی شکل گرفته بود، وارد عمل شد. با شهادت ۷ مبارز یگان‌های مدافع خلق، مردم محله با عزمی راسخ‌تر به سازماندهی خود در قالب این سازمان پرداختند و راه این شهدا را ادامه دادند.
خانه‌ها به سنگر جنگ تبدیل شدند
با آغاز حملات گروه شبه‌نظامی «هیانی» در آوریل ۲۰۱۳، ساکنان شیخ مقصود ناگزیر خانه‌های خود را به سنگر تبدیل کردند. آنها از این دوره با عنوان «مقاومت کوچه به کوچه، خانه به خانه» یاد می‌کنند. جالب آنکه همین محله که هدف شدیدترین حملات شبه‌نظامیان بود، به پناهگاه امن برای ده‌ها هزار خانواده تبدیل شد.
حملات ۲۰۱۵
فصل تازه‌ای از حملات در ۲۸ مه ۲۰۱۵ آغاز شد. این بار گروه‌های شبه‌نظامی متحد با دولت ترکیه، تحت عنوان «اتاق عملیات» به محله یورش بردند. این ائتلاف که به رهبری جبهة النصرة شکل گرفته بود، شامل گروه‌های متعددی می‌شد: الجبهة الکردیة، الجبهة الشامیة، احرار الشام، گردان‌های ابو عمار، نیروی ۱۶، احفاد السلاطین، فیلق الشام، جیش الاسلام، نیروی اول، گردان‌های الصفوة، نورالدین الزنکی، و گردان ثوار الشام.
ساکنان شیخ مقصود از دژهای مقاومت محافظت کردند
ساکنان شیخ مقصود، متحد در چارچوب یگان‌های مدافع خلق و یگان‌های مدافع زنان، در برابر تهاجم گروه‌های شبه‌نظامی ایستادگی کردند و با وجود تحمل تلفات سنگین، از سنگرهای مقاومت خود دفاع کردند. هزینه این مقاومت سنگین بود: ده‌ها غیرنظامی جان باختند، محله سال‌های طولانی در محاصره و تحریم به سر برد و بسیاری از خانه‌های مسکونی غیرقابل سکونت شدند.
امروز اما، زنان در محله‌های شیخ مقصود و اشرفیه با رویکردی نو به میدان آمده‌اند. آنها کمون‌های خود را در قالب مجالس مشترک سازماندهی کرده‌اند و در مجلس کنگره ستار، تمامی نیروهای زنان شهر زیر یک سقف گرد هم می‌آیند تا به بحث درباره مشکلات و یافتن راه‌حل بپردازند.
نرگس بکر: حلب قلب تپنده سوریه است
نرگس بکر، عضو کوردیناسیون کنگره ستار حلب، در تحلیل بحران سوریه بر نقش محوری حلب تأکید دارد. به گفته او، حلب را باید قلب سوریه دانست، چرا که این شهر آیینه تمام‌نمای همه ادیان، ملل و اتنیکهای ساکن سوریه است. او در این زمینه به ویژه به محله‌های اشرفیه و شیخ مقصود اشاره می‌کند.
«تجربه همزیستی، تجربه انقلاب مشترک وجود دارد»
نرگس بکر با اشاره به تجربه موفق همزیستی و انقلاب مشترک در این منطقه، تأکید می‌کند که سطح مقاومت و سازماندهی زنان در این محله‌ها بی‌نظیر است: «در مبارزه برای آزادی زنان، زنان کورد پیشگام بوده‌اند و این واقعیتی است که همگان به آن اذعان دارند. این حقیقت که از شمال و شرق سوریه آغاز شد، امروز خود را به جهانیان اثبات کرده است. در این مسیر، کوردها، عرب‌ها، ارمنی‌ها، آشوری‌ها، ایزدی‌ها و علوی‌ها همگی در سازماندهی زنان نقش‌آفرین بوده‌اند. ما تجربه‌ای عمیق از همزیستی و انقلاب مشترک داریم که در آن هیچ تفاوتی میان اتنیک‌ها و ادیان وجود ندارد. این مدل زندگی برابر از آغاز انقلاب تاکنون به قوت خود باقی است.»
تلاش‌های نافرجام برای شکستن اتحاد
نرگس بکر می‌گوید رژیم بعث و گروه‌های شبه‌نظامی نمی‌توانند همزیستی سازمان‌یافته و هماهنگ اقشار مختلف را تحمل کنند: «دشمنان با پخش شایعه و ایجاد فتنه میان ملیت‌ها و ادیان مختلف، کوشیدند این اتحاد را درهم بشکنند و پیوندهای برآمده از مقاومت را از هم بگسلند. مدل خودگردانی که حاصل تلاش مشترک مردم بود، بارها هدف قرار گرفت. اما در برابر همه این حملات، زنان همواره در صف نخست ایستادند. این مقاومت که تا امروز ادامه دارد، با پرسش‌های بنیادین آغاز شد: زنان چگونه می‌توانند قدرتمند شوند؟ چگونه می‌توانند سازماندهی شوند؟ چگونه می‌توانند از محله خود محافظت کنند؟»
از شیخ مقصود تا حلب؛ در آغوش گرفتن همه زنان
نرگس بکر درباره گسترش ناآرامی‌ها در سوریه می‌گوید: «در گذشته، هرج و مرج تنها در اطراف ما جریان داشت، اما امروز سراسر سوریه را فراگرفته است. در این میان، زنان بیشترین آسیب را از جنگ دیده‌اند؛ خانه و کاشانه‌شان را از دست داده‌اند و طعم تلخ ظلم و شکنجه را چشیده‌اند. ما به عنوان زنان سازمان‌یافته حلب، در شهر و محله‌های خود، این زنان را در آغوش گرفتیم. آنچه ما را سرپا نگه داشته، عشق و اراده‌ای است که به یکدیگر داریم.»
تداوم راه انقلاب
نرگس بکر با اشاره به کشتار مداوم زنان و کودکان در سوریه، بر ضرورت گسترش مقاومت در تمامی عرصه‌ها تأکید می‌کند و می‌گوید که نخواهند گذاشت دستاوردهایشان از دست برود: «ما حقوقی داریم که با مقاومت به دست آورده‌ایم و گسترش آنها از مهم‌ترین وظایف ماست. ما به انقلاب خود ادامه می‌دهیم و در مسیر شهدای راه انقلاب گام برمی‌داریم. ما می‌توانیم دوشادوش تمام اقشار حلب، این شهر را همراه با شیخ مقصود، اشرفیه و فراتر از آن آزاد کنیم. ما بزرگ می‌اندیشیم و می‌خواهیم انقلاب خود را بی‌نهایت گسترش دهیم.»
مبارزه با ذهنیت بردگی
نرگس بکر با اشاره به دهمین سالگرد انقلاب روژاوا به رهبری زنان کورد، از تلاش‌های مستمر برای در هم شکستن وضعیت تحمیلی بر زنان می‌گوید: «با وجود عظمت این مقاومت، هنوز باید با ذهنیت‌های مرتجع مبارزه کنیم؛ ذهنیت‌هایی که می‌گویند 'زن باید در خانه بماند، حجاب داشته باشد، فقط بچه‌دار شود و در خدمت مرد و فرزندان باشد.' ما در محله خود این دیوار را شکستیم و زنان توانستند به طور برابر در تمام نهادهای مدیریتی جامعه حضور یابند. ما هرگز به بازگشت بردگی زنان تن نخواهیم داد.»
آغوش باز برای انقلاب روژاوا
نرگس بکر در پایان با تأکید بر اینکه تنها راه دستیابی به سوریه‌ای آزاد، پذیرش انقلاب روژاواست، می‌گوید: «هزاران زن در این راه شهید شده‌اند. مبارزه برای آزادی و مقاومت زنان متوقف‌شدنی نیست. ما از آزادی و حقوق خود دفاع خواهیم کرد و به عنوان جنبش آزادی به راه خود ادامه خواهیم داد.»