یارا احمدی

سردشت- یکی از راه‌های ارتقاء توانمندسازی زنان ایجاد زمینه حضور آنها در فعالیت‌های اقتصادی و تولید محصولات کشاورزی می‌باشد و  این نیز  نیازمند فراهم نمودن شرایط مطلوب از جمله ایجاد بازارهای مناسب برای محصولات می‌باشد. کارکردهای بازارهای محلی در ارتقای درآمدزایی، انگیزه‌های فردی، ایجاد سرمایه و توسعه ارتباطات اجتماعی برای زنان شاغل شایان توجه بودە و حضور و فعالیت‌های اقتصادی، ثروت‌افزایی و توانایی مالی در توانمندسازی زنان مؤثر هستند.

 

وضعیت زنان در بازار محلی سردشت

در شهر سردشت بازاری به نام «بازار مادران» وجود دارد کە در آن زنان و مردان محصولات خود از قبیل میوه، پنیر، سبزیجات و وسایل روزمره را وارد بازار می‌کنند. «بازار مادران» از سوی مردم با استقبال زیادی روبرو می‌شود، هم وسایل در آنجا طبیعی و سالم هستند و هم کمک زیادی به چرخه اقتصاد خانوادەها می‌‌شود. محصولاتی که در روستا تهیه می‌شوند توسط این زنان در بازار فروخته می‌شوند خانوارهای زیادی از طریق این بازار چرخ زندگی را می‌چرخانند. بیشتر مردم هم بە خرید محصولات محلی تمایل بیشتری دارند، چون معتقدند سالمتر هستند و مثل محصولات دیگر کارخانه‌ها فاقد مواد نگه دارنده می‌باشند.

در همین زمینە خبرگزاری نوژنها با دو زن در «بازار مادران» سردشت گفت‌وگویی داشته است.

خدیجه.م ۵۰ ساله و اهل روستای «زوران » است او در مورد کارش می‌گوید:« ۱۵ سال است که هر روز به بازار مادران می‌آیم. داخل بازار غرفه‌بندی است و من توانایی پرداخت پول غرفه را به شهرداری ندارم و روی خیابان سبزیجات، سیب خشک و وسایل ترخینه را می‌فروشم. مشتری‌های  زیادی دارم و هر روز ساعت شش صبح به اینجا می‌آیم و تا ساعت ٢ اینجا کار می‌کنم و با توجه به هر فصل فروش محصولاتم تغییر می‌کند. در بهار و تابستان هم به کوهستان می‌روم و انواع گیاهان خوراکی را جمع‌آوری کردە و برای فروش بە بازار می‌آورم.»

وی در ادامه می‌گوید:«پنج فرزند دارم و یکی از دخترهایم معلم است و بقیه ازدواج کرده‌اند، همسرم مسن است و توانایی کار کردن ندارد و من خرج و مخارج زندگی را در می‌آورم و مایحتاج خانه را تهیه می‌کنم، هم در خانه و هم در بیرون کار می‌کنم و شب‌ها وقتی به خانه می‌رسم خیلی خسته می‌شوم ولی سرپرست خانه هستم و شغلم را خیلی دوست دارم و مردم هم در کارم خیلی از ما حمایت می‌کنند.»

روناک.ش اهل روستای «سیسر» است او در مورد بازار می‌گوید:« ۶۰ سال دارم و هر روز صبح برای فروش ماست، شیر و پنیر بە بازار می‌آیم. شب‌ها ماست را درست می‌کنم و همراه پنیر و دیگر فرآوردەهای آن به بازار می‌آورم. قیمت هر سطل ماست ٨٠ هزارتومان است و یک کیلو پنیر ۵۰٠ هزار تومان است و مردم به دلیل اینکه تمیز، طبیعی و سالم هستند از من خرید می‌کنند. بعضی وقت‌ها مردم از گرانی بازار گلایه می‌کنند، اما برای ما هم کرایه رفت و برگشت هم گران است و سود زیادی بە دست نمی‌آوریم چون همه‌ی محصولات گران شده‌اند. مردم بیشتر از ما خرید می‌کنند و علاقه‌ای به خرید ماست پاستوریزه ندارند چون به دلیل مواد نگه دارنده زود فاسد می‌شوند».

 

توانمندسازی زنان

نیمی از جامعه را زنان تشکیل می‌دهند و در شکوفایی اقتصادی نقش مؤثری دارند  و اگر این گروە مورد تبعیض اجتماعی، خانوادگی، اقتصادی قرار گیرند جامعه نە تنها توسعە نمی‌یابد بلکە با مشکلات زیادی مواجە خواهد شد.

وقتی زنان به درستی توانایی کسب، جمع‌آوری دارایی و افزایش امنیت مالی خود را داشته باشند، با ایجاد مشاغل جدید و همچنین گسترش استعدادها و منابع انسانی قابل دسترسی در یک کشور،  صنعت و رشد اقتصادی را تقویت می‌کنند. به طور فزاینده‌ای شناخته شده است که زنانی که درگیر تجارت هستند محرک‌های جدید رشد پایدار و ستاره‌های نوظهور اقتصاد در کشورهای در حال توسعه هستند.

 

نقش زنان در اقتصاد

در جوامعی که همکاری و مشارکت زنان در ایجاد اشتغال و اقتصاد زیاد باشد، رفاه اجتماعی نیز بیشتر خواهد بود، چون همکاری و مشارکت زنان در بازار کار سبب کاهش نرخ باروری، بهبود درآمد سرانه و بهبود رفاه برای تمام جوامع می‌شود. امروزه زنان خانه‌دار هم در بیرون از خانه کار می‌کنند. اشتغال‌زدایی زنان زمینه را برای بهبود امید به زندگی، داشتن قدرت و تصمیم‌گیری در خانواده و افزایش اعتبار و اعتماد به نفس آنها در زندگی می‌شود. مهم‌ترین مزیت حضور زنان در فضای اشتغال و اقتصاد بهبود وضعیت اقتصادی خانواده و رهایی از فقر است. حتی در فضاهای روستایی، زنان از آزادی عمل بهتری برخوردار هستند و امور روستا را اکنون با مدیریت انجام می‌دهند، نه به مانند گذشته از روی اجبار و وظیفه.

بازارهای محلی به عنوان نقطه تبادل در نهایت تغییر ساختار، اقتصادی شدە است و  از ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، مردم شناسی و فرهنگی به نحوی بر روستاها و شهرها تأثیر می‌گذارد. این تأثیر می‌تواند هم موجب اثرات مثبت اقتصادی گردد و هم تأثیرات منفی را موجب شود. بازارهای محلی از قدمت زیادی برخوردار هستند. بسیاری از تولیدکنندگان خرده‌پا «به ویژه زنان روستایی» تولید اندک هفتگی خود را به این بازارها آورده و با عرضه این محصولات درآمد درخوری را برای خانوار بە دست می‌آورند که برای اقتصاد آنها حائز اهمیت است، اما  این زنان فعال و فروشندە نیز در بازار با مشکلات بسیاری نظیر تعداد زیاد فروشندگان، فروش کم و خریدار کم، فاصله زیاد و فاسد شدن محصولات روبه‌رو هستند.