چالش‌های زنان در بازار کار مورد انحصار مردان
گروهی از زنان شهر سویدا در تلاش‌اند تا با ورود به حرفه‌هایی که تا پیش از این در انحصار مردان بوده‌اند، بتوانند با شرایط دشوار اقتصادی که این شهر با آن روبروست، مقابله کرده و به خودکفایی برسند.
روشیل جونیور
سویدا- سه تن از زنان شهرستان سویدای سوریه با هدف مقابله با شرایط دشوار معیشتی، اقدام به افتتاح یک واحد صنفی رستورانداری نموده و مسئولیت امور اجرایی آن را برعهده گرفته‌اند. این اقدام زنان کارآفرین همچنین با هدف تغییر نگرش حاکم بر جامعه مبنی بر عدم توانایی زنان در انجام اموری که تاکنون در انحصار مردان بوده، صورت پذیرفته است.
رستوران دیانا دعیش، نغم صعب و سمر نور با بهره‌گیری از امکانات و تجهیزات ساده، در شرایط دشوار اقتصادی حاکم بر شهرستان سویدا، اقدام به آماده‌سازی و عرضه غذاهای سریع نموده‌اند. این اقدام با هدف دستیابی به خودکفایی و ترغیب سایر زنان به چالش با سنت‌ها و رسوم محدودکننده نقش آنان صورت گرفته است. گفتنی است، بحران اقتصادی فعلی در این شهرستان، تقریباً از شش ماه پیش آغاز شده و ادامه دارد.
دیانا دعیش که مادر دو فرزند می‌باشد، در خصوص انگیزه راه‌اندازی این پروژه اظهار داشت: ایده ایجاد این رستوران بر مبنای فراهم نمودن فرصت‌های شغلی برای زنان جهت مقابله با شرایط نامساعد اقتصادی حاکم بر منطقه شکل گرفته است؛ به ویژه آنکه وضعیت روزبه‌روز وخیم‌تر شده و راه‌حل مناسبی برای بهبود آن وجود ندارد.
وی در ادامه سخنان خود افزود: علیرغم محدودیت فضا و امکانات ساده موجود، ما توانسته‌ایم قابلیت حضور و فعالیت خود را در عرصه‌هایی که تاکنون منحصراً در اختیار مردان بود، اثبات نماییم. ما از طریق این پروژه تلاش می‌کنیم تا نگرش جامعه نسبت به زنان را تغییر دهیم و موانعی را که مانع از بروز توانمندی‌های آنان می‌شود، از میان برداریم. هر یک از ما انگیزه‌ی فراوانی برای نشان دادن ظرفیت‌های خود و تأمین معاش خانواده داریم.
دیانا دعیش در تشریح جزئیات بیشتر، مطرح نمود: فعالیت در امور آشپزخانه برای ما تازگی ندارد و احتمال موفقیت آن از جهات رعایت اصول بهداشتی، کیفیت تهیه مواد غذایی و نیز شیوه ارتباط با مشتریان، پیشتر تضمین شده بود. البته این امر بی‌دغدغه نبوده و دشواری‌هایی نیز وجود دارد؛ به ویژه در دسترسی به گاز که معمولاً یا قابل تهیه نمی‌باشد و یا افزایش چشمگیر قیمت آن مشکل‌ساز بوده است. علاوه بر این، افزایش پیوسته نرخ مواد اولیه همچون سبزیجات، روغن، نان و غیره نیز تأثیر منفی بر فعالیت پروژه ما و سایر پروژه‌های مشابه در منطقه داشته است، در کنار خستگی ناشی از ساعات طولانی کار. بنا به گفته دیانا دعیش، وی سایر زنان را نیز به فعالیت و کوشش برای رسیدن به خودکفایی ترغیب نموده و متذکر شد: با توجه به شرایط نامساعدی که در آن قرار داریم، حضور زنان در عرصه کار و تلاش و خروج از چارچوب‌های متعارف، امری ضروری است. احساس شرم در این زمینه جایز نمی‌باشد. ورود زنان به بازار کار برای اثبات هویت و وجود آنان اجتناب‌ناپذیر گشته است.
به دلیل نرخ بالای بیکاری در کشور و افزایش آن پس از شروع بحران، هزاران فارغ‌التحصیل بیکار مانده یا مجبور به فعالیت در حوزه‌هایی بسیار دور از تخصص خود شده‌اند. نغم صعب که حسابدار این پروژه است، درخصوص تجربیات خود اظهار داشت: کمبود فرصت‌های شغلی پس از فارغ‌التحصیلی و سختی اوضاع اقتصادی و گرانی هزینه زندگی، مرا مجبور کرد تا خارج از حیطه تخصصی‌ام مشغول به کار شوم، اما این موضوع تأثیر منفی بر من نداشته و سریعاً با آن سازگار شده‌ام. وی همچنین افزود: زنان در مقایسه با مردان در انجام کارها دقت بیشتری به خرج می‌دهند و به بهداشت و نظافت اهمیت ویژه‌ای می‌دهند. مشتریان ما به ما اعتماد کرده‌اند. تعداد زیادی از زن‌ها ترجیح می‌دهند غذای خانواده خود را از رستوران ما تهیه نمایند. آنها تمامی سفارشات خود را از اینجا دریافت می‌کنند و نیازی به مراجعه به چندین رستوران مختلف ندارند. ما کلیه نیازهای غذایی آنان را برطرف می‌سازیم.
وی خاطرنشان کرد: از خستگی جسمی ناشی از کار طولانی مدت رنج می‌بریم که سعی داریم با سازگاری با ماهیت کار، آن را جبران نماییم. به نظر می‌رسد مهم‌ترین مزایای این شغل، کسب اعتماد به نفس و تقویت مهارت برقراری ارتباط با دیگران باشد. همچنین راه‌اندازی این‌گونه پروژه‌ها آن‌گونه که عده‌ای تصور می‌کنند، آسان نیست و موفقیت آنها تضمین‌شده و بدون تلاش نخواهد بود. درصد ریسک در این کسب‌وکارها بالا است، احتمال دارد منتهی به سود زیاد یا ضرر سنگینی گردد. میزان موفقیت به استراتژی اتخاذشده و مشکلاتی که لازم است به‌درستی برای رفع آنها تلاش کنیم، بستگی خواهد داشت.
در حالی که این شغل به سمر نور اعتماد به نفس بخشیده است؛ چرا که وی کمتر با دیگران ارتباط برقرار می‌کرد و عادت نداشت منزل را ترک و با مردم اختلاط داشته باشد. موافقت همسر و خانواده‌اش برای فعالیت وی در این رستوران ضروری بوده تا از سرزنش‌های اجتماعی در امان بماند؛ چرا که این حرفه سابقاً منحصراً متعلق بهسمر نور مردان به‌شمار می‌رفته است. با این حال، شخصیت به برکت این شغل توسعه یافته و اعتماد به نفس آنها ارتقاء پیدا کرده است.