کمیسیون ملی زنان در یمن؛ دروازه‌ای برای توانمندسازی زنان

کمیسیون ملی زنان در یمن به تعزیز و تقویت توانمندی‌های سیاسی، اقتصادی، فکری و فرهنگی زنان و همچنین استقرار و ترویج ارزش‌های شهروندی برابر می‌پردازد.

 

فاطمه رشاد

یمن- علی‌رغم موانع متعددی که در مسیرش قرار گرفته‌اند، دکتر شفیقه سعید موفق شده است به یک مقام رهبری دست یابد تا در حمایت از حقوق زنان فعالیت نماید، وضعیت زنان آسیب‌دیده را مورد نظر و بررسی قرار دهد، مسائل مربوط به آنها را به صورت عمومی مطرح سازد و نظر عمومی را نسبت به این مسائل متمرکز و بسیج کند.

دکتر شفیقه سعید، رئیس کمیسیون ملی زنان در یمن، تأکید کرد: «کمیسیون به عنوان نهاد ملی متولی مسائل زنان شناخته شده و به عنوان دروازه‌ای برای توانمندسازی زنان در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، فکری و فرهنگی عمل می‌کند. این کمیسیون تخصص خود را در بررسی و حل مسائل مرتبط با زنان و به طور خاص در افزایش میزان مشارکت سیاسی زنان به کار می‌برد و بر نهادینه‌سازی شهروندی برابر تلاش می‌کند. زنان به عنوان شرکای اصلی در ایجاد صلح، بنیان‌گذاری جامعه و توسعه آن محسوب می‌شوند.»

دکتر شفیقه سعید در خصوص مسائل اصلی که کمیسیون ملی زنان در یمن بر آن تمرکز دارد، توضیح داد: «این کمیسیون در تلاش است تا مشارکت زنان در جایگاه‌های تصمیم‌گیری و مذاکرات صلح را تقویت کند و نقش آنها در گفت‌وگوهای مهم را ارتقا بخشد. همچنین، آگاهی‌بخشی در مورد مسائل مربوط به زنان، مقابله با خشونت، توانمندسازی سیاسی و اقتصادی، توجه ویژه به زنان آواره و ارائه حمایت‌های حقوقی و بهداشتی به آنها از جمله محورهای کاری این کمیسیون است.» او همچنین به چالش‌های متعدد، به ویژه مشکلات اقتصادی که بر فعالیت‌های کمیسیون تأثیر می‌گذارد، اشاره کرد و افزود: «در یمن با مشکل حاشیه‌ای شدن نقش زنان روبرو هستیم و ما برای ایجاد فرصت‌های شغلی برای زنان بی وقفه تلاش می‌کنیم.»

دکتر شفیقه سعید، در نقش خود به عنوان رئیس کمیسیون ملی زنان، از طریق سفرهای متعدد به کشورهای گوناگون، به نمایندگی از زنان یمنی در مجامع بین‌المللی شرکت کرده و به بیان دغدغه‌ها و مسائل آنها پرداخته است. او در این خصوص گفت: «من در داخل و خارج از کشور و در چارچوب کمیسیون ملی زنان یمن، به ویژه با سازمان زنان عرب، مشارکت‌های فراوانی داشته‌ام که به ایجاد افق‌های جدید و تبادل تجربیات انجامیده است. این تلاش‌ها باعث شده تا چهره زن یمنی به صورت مثبتی در سطح بین‌المللی معرفی شود، علی‌رغم شرایط دشواری که کشور متحمل می‌شود. علاوه بر این، من در کنار گروهی از زنان یمنی، در جلسات و دیدارهای متعدد با نمایندگان سازمان ملل و سایر نهادهای بین‌المللی و دولتی شرکت کرده‌ام و مسائل مربوط به زنان را با کامل‌ترین شفافیت مطرح کرده‌ایم. هدف ما ارتقای نقش زنان به عنوان شرکای فعال در فرایندهای سیاسی است، برخلاف دیدگاه‌های سنتی که زن را به عنوان عنصری فعال در این فرایندها نمی‌بینند. در واقع، ما به زنان یمنی فرصتی داده‌ایم تا خود به بیان و دفاع از مسائل خویش بپردازند.»

در حاشیه کنفرانس بین‌المللی صلح که در سال ۲۰۲۳ در کره جنوبی برگزار شد، دکتر شفیقه سعید، از سوی گروه بین‌المللی زنان و صلح، به رسمیت شناخته شده و عنوان «سفیر صلح» به وی اعطا شد. او در این کنفرانس بر اهمیت مشارکت فعال زنان در محافل تصمیم‌گیری تأکید کرد و بیان داشت که این مشارکت فرصت‌هایی برای کسب تجربیات مهم فراهم می‌آورد، تجربیاتی که بسیاری از زنان یمنی در آن موفقیت‌های چشمگیری را کسب کرده‌اند.

دکتر شفیقه سعید اظهار داشت: «جنگ تأثیرات گسترده‌ای بر ترکیب اجتماعی، سطوح آگاهی، اندیشه و فرهنگ گذاشته است. این شرایط منجر به افزایش خشونت و رنج زنان در پرتو بحران آوارگی و تشدید وخامت وضعیت اقتصادی شده است، که نهایتاً باعث کاهش میل زنان برای مشارکت در فعالیت‌های احزاب سیاسی و ضعف مشارکت سیاسی آنها گردیده است.»

دکتر شفیقه سعید در مورد دستاوردهای اخیر کمیسیون ملی زنان توضیح داد: «با تشدید خشونت در کشور، فعالیت‌های کمیسیون متوقف شد. با این حال، پس از تلاش‌های فردی و مستمر، کار کمیسیون از پایتخت موقت، عدن، دوباره آغاز و دفتری جدید برای آن افتتاح شد، که با توجه به شرایط سیاسی موجود، یک چالش بزرگ بود. در سال ۲۰۲۱، با تیمی محدود به ۱۰ نفر، فعالیت‌هایمان را از نو آغاز کردیم و توانستیم دستاوردهای قابل توجهی را به ثبت برسانیم. این دستاوردها شامل از سرگیری فعالیت‌های شعب کمیسیون در استان‌های آزاد شده، اجرای برنامه‌های آموزشی برای زنان عضو احزاب در زمینه حمایتگری به عنوان بخشی از توانمندسازی سیاسی آنها، آموزش ۱۰۰ زن در مفاهیم صلح و حقوق بشردوستانه بین‌المللی از نهادهای دولتی، جامعه مدنی، احزاب و گروه‌های سیاسی، و همچنین آماده‌سازی پایگاه داده‌ای برای زنان و کادرهای زن در نهادهای دولتی به منظور تسهیل انتصاب آنها در جایگاه‌های تصمیم‌گیری می‌شود.»

دکتر شفیقه سعید تصریح کرد: «کمیسیون همچنین متعهد به تقویت نقش فعال زنان در وزارتخانه‌ها است و برنامه راهبردی کمیسیون را تدوین نموده است. علاوه بر این، هشتمین کنفرانس ملی با ارائه توصیه‌هایی در خصوص مسائل زنان در شرایط کنونی ناشی از جنگ برگزار گردید. کمیسیون همچنین کمپین‌های آگاهی‌بخشی برای مقابله با خشونت علیه زنان و برگزاری کارگاه‌ها و برنامه‌های متنوع دیگری برای مبارزه با گفتمان خشونت و نفرت علیه زنان اجرا کرده است. ما همچنین توجه ویژه‌ای به افزایش مشارکت سیاسی زنان داشته‌ایم که نتیجه آن منصوب شدن ۲۰ درصد از زنان به شورای عالی قضایی و انتصاب تعدادی از زنان در استان‌ها بوده است. اخیراً، در روز جهانی زن، تعدادی از زنان پیشگام در پایتخت موقت عدن مورد تجلیل قرار گرفتند.»