مقررات جدید در باتلاق سوءاستثمار: مصونیت از جزا ... (۱)
نیاز به "شواهد قانع‌کننده" برای دستگیری در موارد سوءاستفادهی جنسی، نگرانی‌های وکلا، سازمان‌های حقوق زنان و کودکان را ایجاد کرده است. علیرغم نگرانی‌هایی که باعث ناراحتی می‌شود، تصمیم‌گیری در دادگاه، پرونده‌های جدید و چگونگی یافتن شواهد قانع‌کننده از موضوعات مورد بحث است. طبق این قانون جدید، بی‌توجهی به کودکان در ترکیه در داده‌های کشورهای پیشرو جهان رسمی است. ما سعی کردیم تصویری از سوءاستفادهی جنسی کودکان در کشور و معنای این آیین‌نامه‌ی جدید را در پرونده‌ی خبری خود جمع‌آوری کنیم.
ساریا دنیز- مدینه مامداوغلو
مرکز خبر – آیشَنور اسلام، وزیر سابق خانواده و سیاست‌های اجتماعی، در یک کنفرانس مطبوعاتی در سال ۲۰۱۴، در مورد تجاوز به کودکان "به کودکان یاد بدهید فریاد بزنند". از آن زمان، این بیانیه بسیار مورد بحث و گفتگو قرار گرفت. با گذشت زمان، بیشترین شعار مورد استفاده که در مورد حوادث سوءاستفادهی کودکان بکار گرفته شده "کودکان سکوت می‌کنند، شما ساکت نمایند" بود. بچه‌ها اساسا هرگز سکوت نکردند. برخی از وقاعی هولناکی که آنها با آن روبرو شده بودند با جزئیات شرح بازگو کردند. برخی حوادث را بصورت کلامی بیان کردند، برخی به شیوه‌ی کتبی؛ بعضی از دادگاهها فریاد خاموش آنها را شنیدند، برخی‌های آن را نادیده گرفتند. زخم‌هایی که قلب کودکان را به درد آورد، دادگستری به شیوه‌ای خودسرانه آن را نادیده گرفت.
هنگامی كه تركیه متهمان را كه هنوز در حال بحث در مورد پرونده‌ی المالی بودند، آزاد کرد، شوک تصمیم در این مورد از بین نرفت، موافقت "شواهد اساسی" که تقریبا این تصمیم را در پارلمان تصویب کرد.
مدت‌ها اظهارات قربانیان شنیده نمی‌شد. ترکیه که در لیست کودک‌آزاری در رتبه‌ی ۳ جهان قرار دارد، با این تصمیم مصونیت از مجازات را انتخاب کرد.
شواهد قطعی چیست؟
در چهارمین بسته‌ی قضایی، که مستلزم "شواهد قابل توجه" برای جرایم فهرست مانند استثمار جنسی، قتل عمد و شکنجه است، نیز به تصویب رسید. طبق ماده‌ی ۱۳، دستگیری شخصی در جرایم کاتالوگ با شواهد قانع کننده‌ای از سوءظن قوی جنایی مرتبط است. جنایات جنسی بصورت پنهانی انجام می‌شود، بدون اینکه هیچ مدرکی را پشت سر بگذارد و تا زمانی که قربانی شکایت کند. بنابراین، "شواهد قطعی" دادگاهها همیشه یافت نمی‌شود.
اما این شواهد قانع کننده چیست؟ در واقع، طبق گفته‌ی وكلا، اظهارات قربانیان كه نظرات كارشناسی آنها ابلاغ می‌شود نیز شواهد قانع كننده‌ای است. گزارش‌های پزشکی قانونی، نظرات روانشناسان یا مربیان به عنوان منابع علمی و شواهد قابل قبول پذیرفته شده است. مجدداً، طبق گفته‌ی کارشناسان، بسیاری از شواهد قانع‌کننده مبنی بر ارتکاب جرم در شرایط و اصالت هر حادثه به عنوان شواهد قانع کننده همچون ذخیره‌ی صدا، تصاویر و پیام‌ها ... تلقی می‌شود.
پرونده‌هایی که با داده‌ها باز شده‌اند، کدامند؟
حقوقدانان می‌گویند هر پرونده باید به شیوه‌ی خود متفاوت ارزیابی شود و تفکیک شواهد صحیح نیست. تعریف معیار "شواهد اساسی" بدین معناست که، به ویژه در موارد سوءاستفادهی جنسی، بازداشت بدون محاکمه یا در صورت معلق بودن آزادی آنها انجام نخواهد شد. اکنون، با اجرای این آیین‌نامه، این که چگونه تحقیقات در مورد داده‌ها به نتیجه می‌رسد، کنجکاو است. باز هم وکلا و سازمان‌های زنان نگران تصمیم برای عدم پیگیری پرونده‌ها هستند.
تعداد از حد تخمین‌زده شده بیشتر است
ترکیه در کودک‌آزاری در رتبه‌ی ۳ قرار دارد. با تصمیمات گرفته‌شده احتمال آنکه در بالای لیست قرار بگیرد، زیاد است. مدت زیادی است که وزارت دادگستری اطلاعات مربوط به کودک‌آزاری را به اشتراک نمی‌گذارد. احکام صادره در دادگاهها و گزارش‌های جمع‌آوری شده از رسانه‌های خبری واقعیت کشور را نشان می‌دهد. افزایش حوادث آزار جنسی کودکان از زمان روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه، دیدگاه مشترک همه‌ی سازمان‌های حقوق بشری بوده است. طبق یک نظرسنجی که The Economist سال گذشته در ۶۰ کشور مختلف انجام داده است، امتیاز ترکیه در پیشگیری از کودک‌آزاری و جرایم جنسی ۵۶.۷ درصد است. بعلاوه، با همه‌گیری نیز همه چیز پیچیده‌تر می‌شود. نظر مشترک متخصصان این است که در طول دوره‌ی ۲ساله‌ی همه‌گیری، کودک بدون محافظت مانده و تعداد آنها بسیار بیشتر از حد تخمین زده شده است.
آمارها بسیار وحشتناک است
وقتی ما فقط آخرین آمار منتشر شده توسط وزارت دادگستری در ترکیه را بررسی کنیم، درک خواهیم کرد که کودکان در چه وضعیت وخیمی بسر می‌برند. قابل توجه است که تعداد جرایم و محکومیت‌های مربوط به سوءاستفادهی جنسی از کودکان در دادگاه‌های کیفری بین سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۹، ۲۹ درصد افزایش یافته است. علاوه بر این، این رقم فقط نسبت تعداد پرونده‌های باز شده را نشان می‌دهد. آمار افزایش جمعیت یا تمام حوادث گزارش شده به مقامات قضایی را شامل نمی‌شود. به گفته‌ی وزارت دادگستری، در حالی که تعداد جرایم سوءاستفادهی جنسی کودکان در سال ۲۰۱۲، ۱۷ هزار و ۵۸۹ مورد بوده است، این تعداد در سال ۲۰۱۹ به ۲۲ هزار و ۶۸۹ مورد افزایش یافته است. بر اساس گزارش جامع منتشر شده توسط انجمن منع آزار و سوءاستفاده از کودکان در سال ۲۰۲۰ ، بین سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۷، کودک‌آزاری به میزان سرسام‌آور ۶۷.۹ درصد افزایش یافته است.
در ۶ ماه اول سال ۲۰۲۱، ۷۲ کودک مورد آزار و اذیت قرار گرفتند
از طرف دیگر، فقط داده‌هایی که با نمودار از اخبار منظم ماهانه و سالانه در رسانه‌ها جمع‌آوری می‌کند برای ارائه‌ی ایده در مورد ترکیه کافی است. بر اساس برآورد نمودار ۲۰۲۰، مردان فقط در سال گذشته ۲۶۵ کودک را مورد سوءاستفاده قرار داده‌اند در شش ماه اول سال ۲۰۲۱، ۷۲ کودک توسط مردان مورد آزار و اذیت قرار گرفتند. فقط ۵ درصد از جرایم سوءاستفادهی جنسی قابل کشف است. در این صورت، از ۱۰۰ مورد ۹۵ پرونده محرمانه باقی می‌ماند. در بخش قابل توجهی از موارد تجاوز جنسی، عاملان آن نزدیکان یا بستگان کودکان هستند.