بررسی طرح رتبه‌بندی معلمان در ایران
طرح رتبه‌بندی ویژه‌ی معلمان رسمی و قراردادی است. آن دسته از معلمانی که ۳۰ سال سابقه خدمت به بالا تا ۳۵ سال دارند امتیازات بیشتری در مقایسه با دیگر مشمولان دریافت خواهند کرد.
دیلان محمدی
مهاباد - یکی ازجمله مسائل بحث‌برانگیز در حوزه‌ی آموزش‌وپرورش و تعلیم و تربیت کشور طرح رتبه‌بندی معلمان است طرحی که طرفداران و منتقدان زیادی دارد. طرح رتبه‌بندی معلمان نخستین بار در سال ۱۳۹۰ مطرح شد.
اعتراضات و اعتصابات معلمان
نخستین اعتراضات معلمان نخستین بار در سال ۱۳۹۷ اتفاق افتاد. ابتدا معلمان با حضور نیافتن در کلاس‌ها اعتراض خود را نشان دادند و پس از آن با تجمعاتی خواهان بهبود بخشیدن به وضعیت شغلی خود بودند. در جریان این اعتراضات تعدادی از معلمان بازداشت شدند. در طی این چند سال اعتراضات ادامه داشته است و معلمان اعتراضات خود را نسبت به حقوق دریافتی و همچنین استخدام طلاب که در دستور کار آموزش‌وپرورش قرارگرفته بود را اعلام کردند. آخرین اعتراضات معلمان مربوط به ۳۰ بهمن سال ۱۴۰۰ می‌باشد. در جریان این اعتراضات که از سال ۱۳۹۷ تاکنون نزدیک به ۱۰ مرتبه از سوی معلمان اجراشده همواره در هر اعتراض تعدادی از معلمان و فعالان بازداشت‌شده‌اند. طرح رتبه‌بندی معلمان بر اساس صلاحیت آن‌ها تعیین خواهد شد که این صلاحیت‌ها شامل: صلاحیت‌های عمومی، تخصصی و حرفه‌ای و همچنین گواهی و یا مدرکی که سنجش معلمان توسط آموزش‌وپرورش را نشان دهد.
طرح رتبه‌بندی
این طرح بیشتر در راستای ارتقایشان و منزلت معلمان (فرهنگیان) مطرح‌شده است شرایطی که افراد در صورت دارا بودن آن معلم اطلاق خواهند شد. طبق این طرح معلم به افرادی گفته می‌شود که وظیفه‌ی تربیت دانش‌آموزان را در نظام تعلیم و تربیت رسمی بر عهده دارند؛ مانند آموزگار، دبیر، هنرآموز، مربی امور تربیتی، مشاور واحد آموزشی، مراقب سلامت، نیرو‌های توان‌بخشی مدارس استثنائی، مدیر و معاون در واحد‌های آموزشی و تربیتی، البته گفته‌شده است معلم به کسی اطلاق خواهد شد که در طول هفته حداقل ۲۴ ساعت تدریس داشته باشد. این طرح ویژه‌ی معلمان رسمی و قراردادی است. آن دسته از معلمانی که ۳۰ سال سابقه خدمت به بالا تا ۳۵ سال دارند امتیازات بیشتری در مقایسه با دیگر مشمولان دریافت خواهند کرد. هر معلم رسمی و قراردادی با بیش از ۲ سال سابقه کار می‌تواند از مزایای طرح رتبه‌بندی برخوردار شود.
خبرگزاری زن در مورد طرح رتبه‌بندی معلمان با یکی از معلمان آموزش‌وپرورش گفت‌وگویی داشته است.
مریم «نام مستعار» معلم آموزش‌وپرورش است او در مورد این طرح می‌گوید: «طرح رتبه‌بندی معلمان از هدف اصلی دور شده است و بیشتر به یک نوع ترمیم و بهسازی حقوق تبدیل‌شده است. سطح حقوق معلم‌ها در بیشتر کشورها در رده‌ی پزشکان است. درست نیست در ایران حقوق ما اینقدر کم باشد وضعیت معلمان همیشه متوسط بوده است و هیچ‌وقت به سطح رفاه نرسیده است، همیشه تا سر ماه برای حقوق کم می‌آورم. به‌جز یکی دو کشور، عموماً معلمان در سطح میانگین جامعه، حقوق می‌گیرند و این‌طور نیست که معلمی در دنیا شغلی پردرآمد داشته باشد؛ اما حقوق معلمان در کشورهای دیگر، از میانگین حقوقی آن جامعه، پایین‌تر نیست».
مزایای طرح رتبه‌بندی
طرح رتبه‌بندی معلمان از اقداماتی است که در مرحله‌ی اول برای ارتقای کیفیت آموزشی و در مرحله‌ی دوم در راستای بهبود بخشیدن به شرایط مالی و معیشتی معلمان مطرح‌شده است. افزایش حقوق معلمان رتبه‌ی اول اکنون ۴ میلیون تومان است که بر اساس این طرح با افزایش ۴۵ درصدی حداقل حقوق آن‌ها به ۸ میلیون تومان افزایش خواهد یافت؛ و معلمان رتبه‌ی دوم که در حال حاضر با پایه‌ی حقوق ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان سال جاری افزایش ۵۵ درصدی خواهد داشت. معلمان رتبه‌ی چهارم که دریافتی آن‌ها ۴ میلیون تومان است با افزایش ۶۵ درصدی حقوق خود را دریافت می‌کنند؛ و معلمان رتبه‌ی چهارم که در حال حاضر ۴ میلیون تومان دریافت می‌کنند با اجرای طرح رتبه‌بندی با ۷۵ درصد افزایش حقوق خود را دریافت خواهند کرد و درنهایت معلمان رتبه‌ی پنجم که دریافتی آن‌ها ۴ میلیون تومان می‌باشد حقوق آن‌ها افزایش ۹۵ درصدی خواهد داشت.
بیشتر آموزگاران در رتبه‌بندی دو و سه قرار می‌گیرند؛ که بر اساس طرح رتبه‌بندی معلمان حقوق دریافتی آن‌ها به بالای ۸ میلیون تومان خواهد رسید، به‌این‌ترتیب در صورت اجراشدن طرح رتبه‌بندی معلمان کمترین میزان حقوق دریافتی معلمان (حقوق پایه سال جاری که ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان است + افزایش حقوق رتبه‌هایی که کسب کرده‌اند) حداقل ۸ میلیون تومان به بالا خواهد بود. طرح رتبه‌بندی معلمان در سال ۱۳۹۰ در مجلس مطرح شد و سپس به شورای نگهبان رفت. سرانجام جزئیات این طرح در آذرماه سال ۱۴۰۰ با ۱۱۷ رأی موافق و ۸۶ رأی مخالف و ۱۱ رأی ممتنع تصویب شد. این طرح در دستور کار بودجه‌ی سال ۱۴۰۱ قرارگرفته است؛ که تا این لحظه به دلیل کمبود بودجه از طرف دولت اجرایی نشده است.