با نزدیک شدن به پایان توافق لوزان، کوردستان به مرکز جنگ و درگیری تبدیل شده است... (۱)
دو سال به پایان قرارداد لوزان باقی مانده است. به همین دلیل است که همهی نیروهای خاورمیانه و به ویژه کوردستان حضور خود را تقویت میکنند. ۲۰۲۳ فرصتی تاریخی برای مردم کورد و همهی مردم تحت ستم است تا خود را از یک قرن قدرت، بردگی، کشتار و بیعدالتی رها کنند.
برچم جودی
کوبانی - جنگ جهانی سوم در قرن ۲۱ آغاز میشود. این جنگ با جنگهای قبلی متفاوت است، زیرا در قالب یک جنگ سرد و ویژه انجام میشود. اما همانطور که از آغاز تاریخ کوردستان مرکز تمام جنگها و درگیریها بوده است، بار دیگر خاورمیانه و به ویژه سرزمین کوردستان مرکز اجرای برنامههای دولتهای غالب برای منافع خود بوده است. در حال نزدیک شدن به پایان پیمان لوزان، که ممکن است بیش از یک قرن پیش امضا شده باشد، هر کشوری برای تقویت حضور خود در خاورمیانه در تکاپو میباشد. بخصوص، دولت ترکیه قصد دارد امپراتوری عثمانی را احیا کند.
استراتژی کوردستان هدف همهی نیروها و اشغالگران میشود
کوردستان بخشی از جغرافیای خاورمیانه است، مساحت آن حدود ۵۵۰هزار کیلومتر مربع است. کوردستان در نتیجهی توافق قصر شیرین به دو قسمت و سپس در اتحاد لوزان به چهار قسمت تقسیم شد. از نظر جغرافیایی، کوردستان دارای موقعیت استراتژیک است. مثلث سه قارهی آسیا، آفریقا و اروپا است که در مرکز دسترسی سه قاره قرار دارد. به همین دلیل است که کوردستان در طول تاریخ مرکز جنگها و درگیریها بوده است. هر نیرویی که میخواست قدرت خود را در هر سه قاره برقرار کند، در ابتدا کنترل کوردستان را در دست گرفت یا از کوردها کمک گرفت. این وضعیت تا امروز ادامه دارد و انواع جنگها در خاک کوردستان در جریان است. اما البته وضعیت مردم کورد مثل گذشته نیست. مردم کورد در قرن ۲۱، به لطف ایدئولوژی و فلسفهی رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان، توانستند موجودیت تاریخی، فرهنگی و نظامی خود را از سراسر جهان به اثبات برسانند. بر این اساس، با پایان قرارداد لوزان که کوردستان را به چهار قسمت تقسیم کرد، مردم کورد باید ستاتوی خویش را مجددا برقرار کرده و وحدت کوردستان را بدست آورد.
آغاز تجزیهی کوردستان: اتحاد قصر شیرین
پس از جنگ چالدران در سال ۱۵۱۴ بین عثمانی و ایران، جنگ در کوردستان نزدیک به ۱۳۰ سال ادامه داشت. در سال ۱۶۳۹ عثمانیها و صفویان در شهر قصر شیرین ملاقات کردند. آنها در آنجا پیمان قصر شیرین را امضا میکنند. در نتیجهی اتحاد، کوردستان به دو قسمت مابین دو قدرت تقسیم میشود. این اولین بار در تاریخ بود که کوردستان تقسیم شد. خط تجزیه از کوردستان شروع میشود و از کوههای زاگرس تا خلیج بصره امتداد دارد. این مرز که ۴۰۰ سال پیش تعریف شده بود، اکنون بین کشورهای ایران-عراق و ترکیه-ایران قرار دارد.
کوردها در قرارداد لوزان قربانی شدند و کوردستان تقسیم شد
پیمان لوزان در ۲۴ ژوئیه ۱۹۲۳ بین نیروهای ائتلاف و دولت آنکارا در شهر لوزان سوئیس امضا شد. در آن زمان ناآرامیهای زیادی در ترکیه وجود داشت، بسیاری از شهرهای آن توسط نیروهای یونانی و ایتالیایی و همچنین شهرهای کوردستان توسط فرانسه اشغال شده بود. در این روند، مصطفی کمال، با استفاده از دین اسلام و وعدهی تاسیس دولت کوردستان، نیروهای کورد را علیه نیروهای اروپایی سازماندهی کرد و از آنها سوءاستفاده کرد. آغا و بگهای کورد بدون کمک ارتش ترکیه اشغالگریهای فرانسه در کوردستان را شکست میدهند. پس از پیروزی بر نیروهای اروپایی به لطف ارتش کوردها، به اتحاد جدیدی نیاز بود. بر این اساس در شهر لوزان مقدمات توافق آغاز میشود. هیچ کس منافع مردم کورد را در کنفرانس لوزان نمایندگی نکرد، و حق مردم کوردستان برای کوردستانی مستقل نقض میشود و مقامات ترکیه خواستههای خلق کورد را مطابق با منافع خود در کنفرانس ارائه میدهند. در این توافقنامه آخرین حقوق خلق کورد نقض میشود. در واقع نیروهای متفقین بر واقعیت دولت ترکیه و وضعیت خلق کورد بخوبی واقفند اما در راستای اجرای منافع خود سکوت میکنند. کوردستان در قرارداد قصر شیرین به دو قسمت و در قرارداد لوزان به چهار قسمت و مابین ترکیه، سوریه، عراق و ایران تقسیم میشود.
قبل از سال ۲۰۲۳، دولت ترکیه در تلاش احیای حکومت عثمانی است
پس از شکست امپراتوری عثمانی در جنگ جهانی اول، بریتانیا، فرانسه و ایتالیا توافقی امضا کردند و حکومت عثمانی را سرنگون کردند. اشغال عثمانی در قبرس، لیبی، لبنان، مصر، سودان، فلسطین، عراق و سوریه شکست خورد. همچنین پروندههایی برای تعلیق اکتشاف نفت و گاز به ترکیه اعمال شد. با وجود همهی این نکات به جای امپراتوری عثمانی، دولت ترکیه اعلام شد و مرزهای جدیدی برای ترکیه برقرار شد.
با نزدیک شدن به پایان توافق لوزان در سال ۲۰۲۳، دولت ترکیه از رویای احیای حکومت امپراتوری عثمانی دست نکشید. بر این اساس، دولت ترکیه از بهار خلقها، که در سال ۲۰۱۱ در بسیاری از کشورهای خاورمیانه آغاز شد، برای منافع خود استفاده کرد. دولت ترکیه برای اولین بار خود را در خاک سوریه، عراق و لیبی مستقر کرد. در عین حال، این کشور در تلاش است تا از طریق توافق با لیبی در مصر مداخله کند و تنشها و درگیریهای منطقهای را در دریای مدیترانه در نزدیکی قبرس و یونان ایجاد کند تا به وسعت وسیع دریای مدیترانه و نفت در لیبی دسترسی پیدا کند. پیشبینی میشود که ترکیه قصد دارد اکتشافات نفتی را آغاز کرده و کانالی بین دریای سیاه و مرمره ایجاد کرده و نام آن را کانال استانبول بگذارد.
دولت ترکیه همچنین روابط خود را بر اساس تقویت ارتش، تقویت حوزهی اقتصادی و افزایش قدرت در مناطق در حال گسترش است. با وجود حضور ترکها در سوریه، عراق و لیبی، دولت ترکیه در زمان اشغال بسیاری از مناطق ارمنستان توسط آذربایجان قدرت خود را گسترش داد. در رابطه با همین موضوع، یونان اعلام کرد که بحثهایی بین آنها و ترکیه در مورد بازسازی مرزهای بین دو کشور وجود دارد. تلاشهای دولت ترکیه برای تقویت خود در کشورهای بینالمللی مانند اروپا و روسیه نیز در حال افزایش است. در این زمینه، جنبش سیاسی، دیپلماتیک و نظامی دولت ترکیه تقاضای آنها برای بازگشت حکومت عثمانی را تأیید میکند.
آنها میخواهند عثمانیها را در کوردستان احیا کنند
سیاست دولت ترکیه در خاورمیانه ادامه دارد و بارزترین برنامههای ترکیه در خاک کوردستان است. دولت ترکیه مناطق شمال و شرق سوریه عفرین، سركانیه(راسالعین)، گریسپی(تلالبیض)، باب، جرابلوس و عزاز را اشغال كرد. فرهنگ، زبان، دین، نژاد و تاریخ خود را بر اتنیکهایی که در آن مناطق زندگی میکنند تحمیل میکند. در حال ایجاد تغییرات جمعیتی (دموگرافی) در مناطق و تلاش برای تبدیل آن به بخشی از خاک ترکیه است. از سوی دیگر، دولت ترکیه راه را برای پیوستن مردم سوریه به صفوف ارتش ترکیه و باندهای آن باز کرده و در جنگ در لیبی، باشور کوردستان (جنوب کوردستان)، افغانستان و غیره مشارکت دارند. دولت ترکیه به بهانهی جنبش آزادی کوردستان در باشور کوردستان صدها پایگاه نظامی ایجاد کرده و به عنوان مالک این خاک و زمین فعالیت میکند. علاوه بر این برنامهها، دولت ترکیه برای تحقق خواستههای اقتصادی و سیاسی ترکیه، دائما از طریق پروندهی مهاجران و باندهای داعش کشورهای اروپایی را تهدید میکند.
دولت ترکیه در حال احداث موانع در مرزهای کوردستان است
در طول تاریخ، مرزهای کوردستان در معرض درگیریها و حملات زیادی بوده است. این مرز دروازهی اشغال عثمانیها در بسیاری از کشورهای عربی است و دروازهای برای پایان حکومت عثمانی بود. این مرز پس از توافق سایکس – پیکو ایجاد شد و تا به امروز ثابت مانده است. در طول سالهای درگیری در سوریه، دولت ترکیه نقش مهمی در تشدید درگیریها ایفا کرده است. دولت ترکیه با هدف اشغال خاک سوریه و روژآوای کوردستان، همواره با بهانههای مختلف حضور خود را در خاک سوریه تضمین میکند. ترکیه ساخت دیوار به طول ۸۲۶ کیلومتر را در سال ۲۰۱۵ در مرز بین باکور(شمال) کوردستان و روژآوای کوردستان آغاز کرد. دولت ترکیه بیش از ۵۰۰ کیلومتر دیوار ساخته است. سپس در سال ۲۰۱۷ ساخت دیوارها در مرز بین ترکیه و ایران به طول ۱۴۴ کیلومتر آغاز شد. در همین حال، فرماندار وان در ۲۷ ژوئیه اعلام کرد که آنها ساخت دیوار ۲۹۵ کیلومتری بین ترکیه و ایران در سراسر خط مرزی را آغاز کردهاند. دیوارهایی نیز در ادلب و عفرین ساخته میشود تا هر دو منطقه از خاک سوریه کاملاً جدا شود.
مردم کورد باید از این فرصت تاریخی استفاده کنند
حملات جدی زیادی بر علیه سرنوشت و موجویت خلق کورد در این روند صورت می گیرد. اگر مردم کورد تا سال ۲۰۲۳ متحد نشوند، تاریخ تکرار میشود و همانگونه که عثمانیها در عهدنامهی لوزان به جای کوردها صحبت کردند و با سرنوشت آنها بازی کردند و آنها را از حقوقشان محروم کردند، مجددا دولت ترکیه در قرن ۲۱ فرصت تاریخی کوردها برای ایجاد ستاتوی کوردستان را از آنها خواهد گرفت.
فردا: مصاحبه در این زمینه