ازدواج با مردان متاهل جنبه‌ی دیگری از خشونت علیه زنان
وکلا و مدافعان حقوق بشر که با آنها در مورد معضل"هَوو" که اخیرا در اورفا منجر به قتل ۲ نفر شد صحبت کرده‌ایم، اظهار کردند که این وضعیت در واقع نقض جدی حقوق زنان را به همراه دارد. جانان بریتان گوککان، عضو کمیسیون پناهندگان کانون وکلای اورفا، وکیل دادگستری، توضیح داد که ازدواج زنان با مردان متاهل عمداً بدون اراده‌ی زنان و به دلایل اقتصادی انجام می‌شود.
قسمت دوم و پایان
مدینه مامد اوغلو
رحا - زنان پناهنده‌ای که در جریان جنگ سوریه به شهرهای مرزی مهاجرت کرده‌اند، سال‌هاست که در معرض نقض جدی حقوق اجتماعی و اقتصادی بوده‌اند. در رحا (اورفا)، جایی که نقض حقوق بشر در سال‌های اخیر عمیق‌تر شده و زنان پناهنده آنجا گرد هم آمده، مرگ‌های مشکوک و قتل‌عام زنان در حال افزایش است. در شرایطی که احتمال می‌رود اکثر مرگ و میر زنان پناهنده مشکوک باشد، ما با پدیده‌ی "هَوو" (ازدواج با مرد متاهل) روبرو هستیم که یکی از اصلی‌ترین حوادث زنان در این شهر در سال‌های اخیر است را بررسی کردیم. ما در مورد پدیده‌ی "هَوو" با وکلا و مدافعان حقوق بشر ساکن در شهر و مستقیما با پناهندگان در ارتباطند، گفت‌وگویی انجام دادیم
«از روی اجبار با مردان متاهل ازدواج می‌کنند»
وکیل جانان بریتان گوککان، عضو کمیسیون حقوق پناهندگان کانون وکلای اورفا، گفت که تعداد پرونده‌ها در این شهر در سال ۲۰۱۵ افزایش یافته است. جانان بیریتان گوککان، با توجه به این که تعدد زوجات در سوریه امری عادی تلقی می‌شود، اظهار داشت که زنان پس از جنگ به کشوری مهاجرت کرده‌اند که شناختی از آن ندارند، از این نظر هیچ حامی و پشتیبانی ندارند. جانان بیریتان گوککان با بیان اینکه زنان پناهنده به دلیل مشکلات مالی «ازدواج با مرد متاهل(هَوو)» را پذیرفته‌اند، گفت: «این پذیرش مطابق میل آنها نیست، بلکه به عنوان یک اجبار مطرح می‌شود، البته در این مراحل ازدواج مردان ۷۰ ساله با دختران ۱۵ ساله‌ی اهل سوریه تبدیل به امری عادی شده است. هیچ توجهی به اراده‌ی زنان نمی‌شود، زیرا نحوه‌ی برخورد مردم با این گونه ازدواج‌ها بسیار عادی است. بدون اینکه از زنان سوال شود که آیا می‌خواهند "هَوو" شوند یا نه، آنها را مجبور به ازدواج با مردان متاهل می‌کنند.»
«زنانی که از ظلم و ستم فرار می‌کنند، مورد ظلم دیگری قرار می‌گیرند»
جانان بریتان گوککان با بیان اینکه در نتیجه‌ی این روند دختران ۱۴ تا ۱۵ ساله با واسطه با مردان ۷۰ ساله ازدواج می‌کنند، گفت: این امر به دلیل مشکلات مالی خانواده‌ها انجام می‌شود. جانان بیریتان گوککان می‌گوید که زنانی که از این طریق از جنگ فرار می‌کنند، از ظلمی به ظلم دیگر فرار می‌کنند و اشاره می‌کند که اکثر زنان برخلاف میل خود عمل می‌کنند.
«نظام قادر به حل مشکلات زنان نیست»
جانان بیریتان گوککان با اشاره به ازدواج زنان در مورد همسر دوم گفت: «آنها رسمی ازدواج نمی‌کنند. فرزندان متولد شده شناسنامه ندارند. این شرایط زندگی آنها را از هر نظر بسیار سخت می‌کند. اغلب زنان از اقدامات حفاظتی ۶۲۸۴ بی‌اطلاع هستند. آنها از اخراج می‌ترسند بنابراین نمی‌توانند مشکلات خود را به اداره‌ی پلیس برسانند. باز هم زنی که واقعاً مورد آزار و اذیت قرار گرفته است، به دلیل نبود مترجم نمی‌تواند خود را بیان کند و نمی‌تواند آنچه را که می‌خواهد بگوید. در این مورد، سیستم بسیار محدود و جوابگو نیست.»
«زنان از هر گونه حقوقی محروم هستند»
جانان بیریتان گوککان مشکل هویت را یکی از مهم‌ترین مشکلات ترکیه دانست و گفت: «با مهاجرت از سوریه به ترکیه معضل "هَوو" به یک وضعیت بسیار عادی تبدیل شده است. با زنان واقعاً بدرفتار هستند و آنها می‌خواهند طلاق بگیرند، اما چون ازدواج او رسمی نیست، نمی‌تواند از حقوقی که قانون به رسمیت شناخته است برخوردار شود. برای اینکه آبرویشان حفظ شود، در خانه می‌ماند و خشونت‌ها همچنان ادامه دارد. زنانی که با این مشکل مواجه هستند شکایت نکرده زیرا فکر می‌کنند راه‌حلی وجود ندارد.»
«بعلت نبود فرصت و امنیت در زندگی، تن به ازدواج می‌دهند»
رئیس مشترک انجمن حقوق بشر (IHD) در اورفا، سمیه کوچ، که با وی در این مورد صحبت کردیم، اظهار داشت که پیشینه‌ی فرهنگی و مذهبی پناهندگان سوری نیز تأثیر زیادی در این حوادث دارد. سمیه کوچ با اشاره به اینکه ازدواج در سوریه هم جایگاه اجتماعی و هم یک سیستم امنیتی اقتصادی است، خاطرنشان کرد: «این وضعیت در سوریه به عنوان یک اقدام شرم‌آور تلقی نمی‌شود. بیشتر افرادی که به دلیل جنگ داخلی سوریه مهاجرت کرده‌اند زنان و کودکان هستند. زنانی که همسران خود را از دست داده‌اند یا به کشورهای ثالث فرستاده شده‌اند، اکثریت جمعیت سوریه را تشکیل می‌دهند. این وضعیت زنان سوری را مجبور به ازدواج "هَوو" می‌کند. زنانی که هدف بسیاری از خطرات دیگر مانند فحشا، کار اجباری و سوء استفاده از کار بوده‌اند، ترجیح می‌دهند برای جلوگیری از خطرات مهاجرت اجباری ازدواج کنند. به عبارت دیگر، موضوع "هَوو" زنان سوریه اساساً یک موضوع فرهنگی است.»
«ازدواج با مردان متاهل منجر به نقض حقوق زنان می‌شود»
سمیه کوچ با بیان اینکه وضعیت زنان هَوو از هر دو طرف از نظر عاطفی، اجتماعی و اقتصادی آزاردهنده است، خاطرنشان کرد: «نقض حقوق بشر در این فرآیند نادیده گرفته نمی‌شود. وی می‌گوید زنان سوری برای رهایی از ناامنی اقتصادی و اجتماعی مجبورند همه‌ی شرایط سخت ازدواج را بپذیرند. در ازدواج "هَوو" هر دو زن مورد آزار جنسی و روانی قرار می‌گیرند. محافظت از خود و فرزندانشان در برابر خشونت تنها موردیست که برایشان اهمیت دارد و از فرصت شناخته‌شدن در عرصه‌ی اجتماعی محروم می‌شوند.»
«زنان را باید از چنگال آزار و سوءاستفاده نجات داد»
سمیه کوچ برای جلوگیری از نقض حقوق بشر راه‌حل ارائه داد و از همه‌ی افراد و بویژه نهادهای رسمی خواستار پرهیز از زبانی که منجر به تعصبات جنسیتی و نژادپرستانه می‌شود، شد. وی افزود: «باید سازوکارهای اقتصادی و تامین اجتماعی برای از بین بردن علل این وضعیت و در نتیجه نجات زنان از هدف استثمار ایجاد شود. برای ارتقای سطح آگاهی اجتماعی، حل مشکلات زبانی و انجام تحقیقات اطلاعاتی سریع و جامع ضروری است. مردم ما همچنین باید درک کنند که این وضعیت نتیجه‌ی جنگ است و پناهندگان سوری مهاجرت نکرده‌اند تا جان ما را تهدید کنند، بلکه برای زنده‌ماندن اینجا هستند.»
لینک ویدیو:
https://youtu.be/Q7LMB8O9NTE