از رُزا تا ساراها پیش بسوی بهار زنان (۳)
مبارزه زنان علیه ظلم موجودیت و کارشان، پس از قرن هجدهم، در قرن نوزدهم نیز به صورت سازمان‌یافته و با صدای بلند گسترش یافت. یکی از بزرگترین و مهمترین تجربیات تاریخ مبارزات زنان، مقاومت و ایستار زنان در کمون پاریس است.
بیریتان زنار
مرکز خبر - یکی از تاریخی‌ترین تجربیات مبارزه برای حقوق و آزادی‌های زنان، کمون پاریس است. کمون پاریس شکلی از خودمدیریتی ذاتی است که از ۱۸ مارس تا ۲۸ می ۱۸۷۱ به مدت ۷۲ روز در دستان زنان و کارگران ادامه یافت. با کمون پاریس انقلاب پرولتاریا برای اولین بار در تاریخ رخ داد و زنان طبقه‌ی کارگر به قدرت رسیدند. با کمون پاریس، از سرنگونی رژیم سرمایه‌داری و استقرار یک رژیم سوسیالیستی، فراتر از بحث تئوریک با مبارزه‌ی زنان و طبقه‌ی کارگر به نتیجه می‌رسد. زنان و کارگران پاریس با کمون پاریس عصر انقلابی جدیدی را آغاز کردند.
پس از جنگ بین پروس و فرانسه، کارگران پاریس با مشکل بسیار جدی گرسنگی و فقر زندگی می‌کردند. بورژوازی در این جنگ به پروس می‌پیوندد تا جان خود را نجات دهد و کشور را به دشمنانش تسلیم کند. اما زنان و کارگران پاریس هم با سلاح خود علیه اشغال و هم با رویکردهای بورژوازی فرانسه مبارزه کردند. هم در برابر اشغال کشور و هم در برابر سیاست و حملات علیه زنان و کارگران، مردم و زنان پاریس بسیار خشمگین شدند. با رهبری انقلاب، قیام در ۱۸ مارس ۱۸۷۱ آغاز شد. سپس در پاریس کمون ایجاد می‌شوند. مردم مقاومت تاریخی خود در برابر اشغال را با ایجاد خودمدیریتی ذاتی و همچنین در برابر اشغالگری آغاز می‌کنند. به این ترتیب با رهبری زنان و کارگران، مردم می‌توانند کنترل کشور را در دست بگیرند. در ۲۸ مارس ۱۸۷۱، مردم رسماً تأسیس شورای کمونیستی را در پاریس اعلام کردند. با انقلاب جمعی تصمیماتی مبنی بر ممنوعیت گیوتین، پس‌دادن ابزارهای مصادره شده کارگران در زمان جنگ، لغو نظام بدهی و بهره و کاهش ساعات کار کارگران به ۸ ساعت و همچنین مدیریت کارخانه توسط کارگران گرفته شد. همچنین تیم‌هایی نیز به طور خاص برای نیازهای مردم تشکیل شده است.
نقش زنان در کمون پاریس
زنان سرکش و مقاوم پاریس نقش بسیار فعالی در تشکیل و تأسیس کمون پاریس دارند. زنان به سرعت اسلحه به دست می‌برند و اعلام می‌کنند که برای مبارزه با اشغال دشمن آماده هستند. آنها همچنین آموزش استفاده از سلاح و شمشیر را آغاز کردند. در سنگرها با جان خود در برابر مهاجمان محافظت می‌کنند. از سازماندهی زندگی و جنگ گرفته تا کارهای تبلیغاتی، حضور فعال دارند و حتی گردان‌های زنان تشکیل می‌دهند.
زنانی که حاضرند برای پیروزی انقلاب جان بدهند، در هر منطقه گرد هم آمده تا کمیته‌های دفاعی تشکیل دهند. سازمانی که مدت کوتاهی با نام اتحادیه‌ی زنان (Union des Femmes) شناخته می‌شود، به این ترتیب شکل گرفت. این سازمان تحت نظارت کمیته‌ی مرکزی متشکل از هشت کارگر زن انترناسیونال و به ریاست الیزاوتا دمیتریوا به نام "جنبش زنان برای حمایت از پاریس و امدادرسانی به مجروحان" تشکیل شده است. جنبش عزم خود را با شعار "در راستای دفاع از حقوق مشترک خود تا پیروزی یا جنگ یا مرگ" اعلام می‌کند.
زنان با لباس نظامی و با سلاح‌های خود به خیابان‌ها می‌آیند. مردانی که در برابر جنگ پنهان می‌شوند یا از شهر فرار می‌کنند، به شدت مورد انتقاد قرار می‌گیرند و خاطر نشان می‌کنند که حتی اگر مردان هم نباشند، آنها آماده‌ی دفاع از خود و جامعه‌ی خود هستند. زنان برای حفاظت از کمون در تولید سلاح نقش دارند. حدود ۳۰۰۰ زن تیر درست کرده و حدود ۱۵۰۰ زن در حال آماده‌سازی کیسه‌های خاک برای سنگرها هستند.
«همه زنان باید مسلح شوند!»
حتی در کمون پاریس، زنان فقط علیه اشغال مبارزه نمی‌کنند. آنها همچنین مبارزه بی‌نظیری را علیه ادراک و ذهنیت مردان مسلط در انقلاب نیز انجام می‌دهند و می‌خواهند حقوق سیاسی خود را استیفا کنند. آنها برای به دست آوردن حقوق در مکانیسم‌های مدیریت و تصمیم‌گیری بی‌وقفه در حال مبارزه‌ی بودند. زنان مقاوم و عاصی کمون پاریس گفتند: «برابری سیاسی برای زنان به معنای حقوق سیاسی است. این استاندارد باید توسط مردان پذیرفته شود.»
آندره لئو، الیزابت دمیتریف و لوئیز میشل هنوز هم زنان پیشرو کمون هستند.
آندره لئو، در روزنامه‌های کمون پاریس سردبیر می‌باشد. برای حقوق تحصیلی زنان جوان مبارزه کرد. سپس فمینیست‌ها در خانه‌ی او گرد هم آمده و شبکه‌ای از مبارزه را سازماندهی کردند.
الیزابت دمیتریف، در خط مقدم کمون پاریس جنگید. با تبعیض و جنسیت‌گرایی مبارزه نمود.
لوئیز میشل از پیشگامان زنان کمون است. او به تنهایی در ۱۷ دسامبر ۱۸۷۱ محاکمه شد. وکیل مدافع نپذیرفت و او از خود دفاع کرد. او مسئولیت این عمل را بر عهده گرفت و از کمون پاریس دفاع کرد. پس از شکست کمون پاریس تبعید شد. سخنرانی او مهر خود را بر کمون پاریس می‌گذارد: «ما به آخرین لحظه رسیده‌ایم که برای مردم خود بمیریم! به هیچ وجه جای تردید و ضعف نیست! همه‌ی زنان باید مسلح شوند! همه‌ی زنان باید بجنگند!»
هزار و ۵۱ زن اسیر و ۱۶۸ زن محاکمه شدند
شهرهای دیگر از کمون پاریس حمایت نمی‌کنند. انقلاب فقط به پاریس محدود می‌شود. نیروهای حاکم فرانسه با پروس متحد شدند و حمله‌ی مشترکی را علیه کمون آغاز کردند. در نتیجه‌ی یک خیانت دروازه‌های شهر به روی دشمن گشوده می‌شود. شهر اشغال می‌شود. مقاومت به شیوه‌ای بی‌نظم انجام می‌شود. هر خیابانی در محدوده‌ی خویش مقاومت می‌کند. اگرچه بیشترین مقاومت در خیابان‌های فقرا و طبقه‌ی کارگر صورت می‌گیرد، طبقه‌ی متوسط بلافاصله تسلیم می‌شود. حتی با لبخند از ارتش استقبال می‌کنند.
تاریخ به ۲۸ مه ۱۸۷۱ برمی‌گردد… تخمین زده می‌شود که در هفته‌ی خونین فروپاشی کمون تنها در یک هفته ۲۵ هزار زن و مردم پاریس توسط ارتش قتل‌عام شدند و در مجموع بیش از ۵۰ هزار نفر جان خود را از دست دادند. ۱۰۵۱ زن و بطور کلی بیش از ۴۰ هزار نفر اسیر و ۷۰۰۰ نفر تبعید شدند.
۱۶۸ زن پس از سرکوب کمون پاریس محاکمه و محکوم شدند.
فردا: ۸ مارس، روز جهانی زن به رهبری رزا و کلارا