اعدام، سلب حق حیات با نام خدایی کە خود حیات بخش است!/ زنانی کە بە دلیل عقایدشان اعدام شدند
از دورەی بابلی اعدام رواج داشتە است اما از دورەای بە بعد با هدف انتقام‌گیری سیاسی و ایدئولوژی این جنایت انجام شدە است. طاهرە قرەالعین، فرخ رو پارسا و شیرین علم هولی زنانی هستند کە تنها بە دلیل عقایدشان و با هدف انتقام‌گیری از جنبش زنان اعدام شدند.
قسمت پایان
شهلا محمدی
مرکز خبر- قتل عمد حکومتی یا همان مجازات اعدام علیرغم تمام مخالفت‌ها و تلاش‌ها هنوز هم در شماری از کشورها اجرا می‌شود. بر اساس گزارش مرکز اطلاع رسانی مجازات اعدام، بیش از ٧٠ درصد از کشورهای جهان مجازات اعدام را در قانون یا عمل لغو کردەاند که جدیدترین آنها کشورهای چاد، مالاوی، سیرالئون هستند کە طی سال‌های ٢٠٢٠ و ٢٠٢١ این مجازات ظالمانە را لغو کردند.
داده های مشابه عفو بین‌الملل نیز نشان می‌دهد که در پایان سال ٢٠٢٠ میلادی، ١٠٨ کشور قوانین مجازات اعدام را برای همه جرایم لغو کرده‌اند، ١۴۴ کشور مجازات اعدام را در قانون یا عمل لغو کرده و ٢٨ کشور به طور موثر مجازات اعدام را با عدم اعدام کسی لغو کرده‌اند. اما طی ١٠ سال گذشته ۵۵ کشور مجازات اعدام را برای جرایم عادی حفظ کرده‌اند.
در گزارش پایان سال ٢٠٢٠ عفو بین‌الملل، ١۴٧٧ حکم اعدام جدید در ۵۴ کشور صادر شده در سال ٢٠٢٠ ثبت شده است که مجموع احکام اعدام جهانی را به بیش از ٢٨ هزار نفر می‌رساند. از این آمار حدود ۵٠٠ مورد آن تنها در ١٨ کشور ثبت شدە است.
کشورهای چین، ایران، عربستان سعودی، عراق و مصر ٨٨ درصد از اعدام‌های شناخته شده در سراسر جهان در سال ٢٠٢٠ را به خود اختصاص داده‌اند. دولت چین علاوەبراینکە همچنان پیشروترین جلاد جهان است، بیشتر اعدام‌های انجام شدە را بە صورت راز دولتی نگە داشتە و مانع دسترسی بە آمار واقعی اعدام‌ها است. این کشور هنوز از جوخەی اعدام استفادە می‌کند.
ایران، مصر، عراق، عربستان سعودی، ژاپن، کرەی شمالی و ایالات متحدەی آمریکا از جملە دیگر کشورهایی هستند کە مجازات اعدام بە صورت گستردە در آنها اجرا می‌شود.
ایران از جملە کشورهایی است کە پس از آغاز حکومت‌های اسلامی حکم اعدام را بە صورت گستردە بە اجرا کردە است. هرچند براساس اسناد تاریخی پس از نوشتن کتاب قانون حمورابی این حکم ظالمانە در اکثر مناطق جهان اجرا شدە است اما دین و مذاهب از جملە مهمترین عوامل اجرای این احکام بودەاند و اسلام نیز از جملە ادیانی بود کە مجازات اعدام را بە صورت جدی و گستردە اجرا می‌کرد و حکومت‌های دینی ایجاد شدە در منطقە نیز قوانین دین اسلام را تنفیذ کردەاند.
حکومت‌های قاجار و پهلوی نیز با اینکە تغییراتی در قوانین خود دادە بودند و حتی بە گفتەی برخی منابع در دوران قاجار پروندەهای قتل و جنایت در محاکم عرفی بررسی می‌شد و آمار اعدام بە ویژە برای جرایم همانند قتل و تجاوز کاهش یافتە بود اما بنابر اسناد تاریخی اعدام‌های سیاسی در این دورە نیز رواج داشتە است.
اعدام زنان با انگیزەی زن‌ستیزی و بە دلیل عقایدشان
طاهرە قرەالعین از جملە افرادی است کە در دوران قاجار بە همراە چندین تن دیگر از رهبران بابیە اعدام شد. طاهرە همچنین نخستین زنی است کە در ایران بە اتهام مفسد فی‌الارض همان اتهامی کە هیچ گاە تعریف مشخصی نداشتە، اعدام شد. طاهرە نە تنها مفسد نبود بلکە دگراندیشی بود کە راە حقیقت و آزادی را برای زنان ایران روشن ساخت و شاید تنها دلیل اعدام او در خفا و انداختنش در قعر چاە انتقامی ایدئولوژیکی و زن‌ستیزی آگاهانە باشد تا بدین گونە مانع همەی فعالیت‌های زنان و تلاش‌هایشان برای رهبری جامعە شوند چرا کە فاطمە با اینکە تنها ٣۵ سال سن داشت و در اوج جوانی بود اما رهبری کاریزما و توانمند بود کە توانستە بود در دورانی کە جامعە، فقە و تدریس مرد محور بود بە درجەی والای فقهی یعنی اجتهاد برسد و چە خطری بزرگتر از این می‌توانست حاکمیت مردسالار را تهدید کند!
فرخ رو پارسای نیز از جملە دیگر زنانی است کە بە همان دلیل و بە همان اتهام توسط رژیم اسلامی اعدام شد. زنی سیاستمدار و نویسندە کە در تمام اداوار زندگی‌اش برای دستیابی زنان بە حقوق‌شان تلاش کرد. فرخ رو نە تنها برای آزادی زنان تلاش کرد بلکە هنگامی کە بە عنوان وزیر آموزش و پرورش ایران کار کرد تلاش کرد با جهل و خرافە پرستی مبارزە کند و بر اساس مدارکی کە از آن دوران برجای ماندە است فرخ رو با کاهش و حذف بودجەی حوزەی علمیەی قم تلاش کرد مانع از آن شود طلبەهای بی‌سوادی کە تنها بە دلیل خواندن چند درس فقهی آن هم در حضور آخوندی کە مخالف پیشرفت و آزادی جامعە بود، حاکمیت و پرچمداری جامعە را در دست گیرند. بە همین دلیل پس از روی کار آمدن نظام آخوندی علیرغم اینکە فرخ رو هیچ منسب حکومتی در دوران پهلوی نداشت و مدتی بود تنها کار فرهنگی انجام دادە بود اما بە بهانەهای واهی اعدام شد و بدین گونە نظام آخوندی علیە زنان و آزادی‌هایشان اعلام جنگ کرد و نخستین انتقام گیری سیاسی از زنان آغاز شد. خلخالی همانگونە کە هزاران نفر را بی گناە پای چوبەی دار فرستاد فرخ رو را نیز بە چوبەی دار سپرد.
اعدام‌ها گستردەتر شد و دیگر تنها طرفداران حکومت پهلوی نبودند کە اعدام می‌شدند بلکە حتی افرادی کە روزی همسنگر با خود آنها بودند نیز مورد خشم قرار گرفتند و در این انتقام‌گیری‌های سیاسی قربانی شدند. اعدام‌های دهەی شصت بە عنوان تاریک‌ترین بخش از تاریخ ایران پس از انقلاب ۵٧ شناختە می‌شود کە کشتار زندانیان سیاسی در زندان‌های ایران آغاز شد.
اعدام زندانیان سیاسی بە هر بهانەای و با شیوەهای سرکوبگرانە در دهەی هفتاد و هشتاد نیز ادامە داشت. شیرین علم‌هولی یکی دیگر از زندانیان سیاسی زن در ایران است کە تنها با هدف انتقام گیری از زنان آزادە و زهر چشم گرفتن از جنبش آزادی کوردستان انجام شد.
شیرین علم هولی در ١٩ اردیبهشت سال ١٣٨٩ بە همراە سە تن از زندانیان سیاسی دیگر کورد با نام‌های معلم آزادە فرزاد کمانگر، علی حیدریان و فرهاد وکیلی در زندان اوین اعدام شدند. همەی زندانیان سیاسی اعدام شدە در چهار دهەی اخیر در محاکمەهای چند دقیقەای تنها با انگیزەی انتقام‌گیری و سیاسی اعدام شدەاند.
شیرین نیز یکی از زنان مبازر بود کە از همان آغاز سنین جوانی با وجود اینکە در خانوادەای فقیر رشد کردە بود اما بە آرمان‌های خود متعد بود و آزادی زنان و جامعەی کوردستان بیش از هر چیز برای وی قابل اهمیت بود. شیرین نتوانستە بود بە مدرسە برود اما نامەهایی کە در مدت دو سال اسارتش در زندان اوین برای خانوادەاش نوشتە بود در حد استاد ادبیات بود. استادی کە همانند فرخ رو پارسا توسط شاگردان خلخالی بە دار آویختە شد. او با سن کمی داشت همانند رهبران تاریخی کە در طول تاریخ مبارزات زنان را رهبری کردە بودند، مبارزات زنان ایران و بە ویژە کورد را رهبری کند.
اکنون دیگر اعدام سیاسی بە چهرەی جمهوری اسلامی تبدیل شدە و هرسالە بنابر آماری کە سازمان‌های حقوق بشری ارائە می‌دهند اعدام‌های سیاسی بسیاری در ایران انجام می‌شوند.
آمار اعدام در ایران
بنابە گفتەی سازمان عفو بین‌الملل و مرکز اطلاع رسانی مجازات اعدام، دسترسی بە آمار واقعی این جنایت دولتی در ایران دشوار است چرا کە حدود ٨٨ درصد از اعدام‌های ایران به صورت مخفیانه انجام می‌شود. با این حال، برآوردهای کنونی حاکی از حداقل ٢۴۶ اعدام در سال ٢٠٢٠ و حداقل ٢٩٩ مورد در سال ٢٠٢١ است. همچنین بنابر این آمارها حداقل چهار نفر در زمان ارتکاب جنایات خود کمتر از ١٨ سال سن داشتەاند که این نقض قوانین بین المللی است.
ایران همچنین اغلب متهم به گرفتن اعترافات اجباری از طریق شکنجه است، به عنوان مثال، تخمین زده می‌شود که ۴٠ درصد از اعدام‌ها در سال ٢٠٢١ برای جرایم مرتبط با مواد مخدر و ۴ درصد دیگر برای جرایم مذهبی بوده است.
رژیم جمهوری اسلامی به نسبت جمعیت دارای رتبه‌ی اول اعدام در جهان است و بە گزارش سازمان حقوق بشر ایران در سال ۲۰۱۷ میلادی، دست‌کم ۵۱۷ نفر در ایران اعدام شده‌اند در حالی کە بە گفتەی این سازمان تقریبا ۷۹٪ از اعدام‌های ثبت شده در این سال معادل ۴۰۶ اعدام، توسط مقامات به طور رسمی اعلان نشده‌اند.