روبارین بکر

شهبا- میراث فرهنگی یک ملت نقش بسزایی در شکل‌دهی هویت آنها دارد. فرهنگ، پرورش دهنده تاریخ یک مردم با تمام تنوع و تفاوت‌هایشان است و افراد جامعه را به سوی پیشرفت، توسعه و خلاقیت سوق می‌دهد. همچنین هنر به عنوان ابزاری برای انتقال فرهنگ و دستاوردها از نسلی به نسل بعد عمل می‌کند.

زنان نقش بسیار مهمی در حفاظت از میراث فرهنگی دارند و هنر را وسیله‌ای برای رهایی از فشارهای زندگی می‌دانند. طی سالیان متمادی، زنان کورد از طریق آوازخوانی، دلبستگی خود را به سرزمین و هویتشان نشان داده‌اند. آنها با خواندن سرودهای سنتی مانند ماویل، تاریخ و فرهنگ خود را روایت کرده‌اند. زنان عفرین نیز با صدای قدرتمند خود، تاریخ و مبارزات زنان کورد را بازگو نموده‌اند. هنرمند و مبارز  هوزان مزگین(غربت آیدن) کە در یازدهم ماە مە ١٩٩٢ بە شهادت رسید، با صدای دلچسپ کوهستانی‌اش، نقش بسزایی در احیای موسیقی سنتی و اصیل کوردها داشته است.

پس از شهادت هنرمند و مبارز کورد هوزان مزگین، مؤسسات و گروه‌های فرهنگی متعددی به یادبود او و ادامه مسیر هنری‌اش، با نام وی تأسیس شدند. از جمله این گروه‌ها می‌توان به گروه موسیقی شهید مزگین در منطقه شهبا واقع در شمال و شرق سوریه اشاره کرد که در سال ۲۰۱۹ و تحت پوشش جنبش هلال زرین تشکیل شده است. این گروه متشکل از ۹ عضو زن با سنین ما بین ۴۰ تا ۶۰ سال می‌باشد که هدف آنان ادامه مسیر هنری شهید مزگین و حفظ میراث فرهنگی کوردهاست.

نبیه محمد، یکی از اعضای گروه شهید مزگین و از بنیانگذاران آن، درباره شرایط تأسیس این گروه چنین می‌گوید: گروه شهید مزگین در ابتدا با عضویت تنها سه زن در منطقه شهبا تشکیل شد. به همین دلیل با چالش‌ها و مشکلاتی مواجه بودیم، به ویژه اینکه اعضا، سن بالایی داشتند. در آغاز، جامعه حضور زنان مسن روی صحنه و فعالیت در عرصه هنر و خوانندگی را نمی‌پذیرفت، اما ما با اراده‌ای قوی و دلبستگی به اندیشه آزادی، در برابر جامعه ایستادگی کردیم. موفق شدیم گروه خود را سازماندهی نموده و نشان دهیم که قادر به بازتاب فرهنگمان و روشنگری در خصوص مسائلمان هستیم.

نبیه محمد درباره اهداف تشکیل گروه شهید مزگین تشریح کرد: هدف اصلی ما از بنیانگذاری این گروه، حفظ یاد و خاطرەی شهید هوزان مزگین بوده است. علاوه بر آن، هدف دیگر ما حفاظت از میراث و فولکلور کهن کوردی از طریق تنوع بخشی به سبک‌های موسیقایی و جلوگیری از نابودی و محو شدن آنهاست. با توجه به اینکه نام این گروه از یک شخصیت مبارز و انقلابی گرفته شده است که تأثیر زیادی بر تلاش جدی زنان برای حفاظت از تاریخ و فرهنگشان داشته، باید شایستگی‌های لازم را داشته باشیم.

نبیه محمد ضمن اشاره به اجرای انواع سرودها توسط گروه شهید مزگین، تمامی زنان را به همبستگی و اتحاد فراخواند و خاطرنشان کرد: ما باید از فرهنگ غنی خود محافظت کرده و در برابر هر نیرویی که بخواهد آن را محو نماید یا موجودیت ما را انکار کند و زنان را از جوهر و هویتشان دور سازد و از حقوقشان محروم نماید، مقاومت و ایستادگی کنیم.

لیلی خلیل ۴۷ ساله که از اعضای گروه شهید مزگین می‌باشد، در توضیحات خود اعلام کرد: من در سال ۲۰۲۲ به گروه شهید مزگین پیوسته‌ام و ضمن اشاره به دوران کنترل منطقه توسط حزب بعث، اظهار داشت: ما زنان در آن دوران، با وجود محدودیت‌ها، مصمم‌تر از همیشه برای ادامه مسیر آوازخوانی با صدای بلندمان بودیم.

لیلی خلیل که یکی از اعضای جنبش فرهنگی و هنری هلال زرین است، با اشاره به اینکه از کودکی در فضایی فرهنگی و هنری پرورش یافته، بیان کرد: من تلاش خواهم کرد تا صدای خودم و دیگر زنان را به گوش جهانیان برسانم. ایشان افزود: وقتی جوان بودم به یک گروه رقص پیوستم. بنابراین ارتباط من با تاریخ و فرهنگ بومی از آن زمان عمیق‌تر شد.

وی در پایان سخنان خود تصریح کرد: شهید هوزان مزگین نماینده زن اصیل کورد بود که با قدرت و اراده خود، نماد فلسفه و اندیشه آزادیخواهی گشت و با صدای کوهستانی‌اش، آن را در میان مردم کورد منتشر ساخت. ما الهامات زیادی از شخصیت ایشان می‌گیریم تا در مسیر کار هنریمان گام برداریم. گروه شهید مزگین نیز تلاش دارد تا آثار و ترانه‌هایی را که ایشان پیش از این اجرا کرده یا بیانگر تاریخ و فرهنگ کوردهاست، مجدداً به اجرا درآورد.