سوزندوزی، خلاقیتی برگرفته از اندیشه زنان
سوزندوزی یکی از ظریفترین هنرهای دستی است که از خلاقیت ذهن زنان، سرچشمه میگیرد. نقوش این هنر، نشان از دنیای عاطفه و وسعت خیال این هنرمندان دارد.
مرکز خبر
هنر در هر منطقه گویای تاریخ و هویت مردمان آن منطقه است. هنر از گذشته زیباترین راه به واقعیت درآوردن دنیای ذهنی انسانها بوده است. وقایعی که سرنوشت ساز بودند، احساساتی که پنهان ماندند، افکاری که به زبان نیامدند، خیالاتی که به واقعیت نپیوستند یا حتی شکستهایی که لازم بود به دست فراموشی سپرده نشوند.
بی گمان سوزندوزی یکی از همان هنرهایی است که گویای دنیای خیالات رنگارنگ زنان است. طرح هایی که با نخهایی رنگین از اندیشه زنان سرچشمه می گیرد و به تکه پارچهای جان میبخشد. طرحهایی از انسانها، حیوانات، نقش گلها و درختان و طرح های هندسی که همگی برگرفته از ارتباط تنگاتنگ زنان با طبیعتی دارد که الهام بخش ایدههایی است که سالیان مدید بر لباسهای آن خودنمایی میکردند.
این هنر از سابقه تاریخی طولانی مدتی برخوردار است و در کوهستانهای کوردنشین زاگرس، قطعاتی از منسوجات سوزندوزی شده با نقشهای پیچیده که تاریخ ساخت آنها به شش هزار سال پیش از میلاد مسیح میرسد، پیدا شده است و در حال حاضر به یکی از صنایعدستی محبوب زنان بلوچ تبدیل گشتهاست. ناگفته نماند که زنان بلوچ، نقش مؤثر و درخشانی در پیشرفت این هنر ظریف داشتهاند و از گذشته، این نقوش را با تارهای ابریشمی که خود تولید میکردند، میآراستند.
مهتاب، زنی که خود را با نقوش رنگارنگ ادغام کرد
مهتاب نوروزی، از کهنهکارترین هنرمندان سوزندوز بلوچستان است، که زندگی خود را وقف هنرش نمود. او که از کودکی سوزن دوزی را نزد مادر خود آموخت، در نوجوانی به استادی در این هنر درآمد و با تراوشات ذهن خلاقش، نقوش چشم نوازی خلق نمود.
او هرگز حاضر نشد، دست از خیالهای رنگین خود بردارد. زمانی که برایش خواستگار میآمد، در اتاقی احساسات رنگیاش را روی تکه پارچهای حک میکرد.
مهتاب، تمام دختران روستا را همچون فرزندان خود میخواند و با استادی، به آنان سوزندوزی میآموخت. وی قریب به ۵۰ سال در احیای این هنر کوشید تا آن را به هنری ماندگار تبدیل کند.
طرحهای این زن هنرمند در بسیاری از نمایشگاههای داخل و خارج کشور به نمایش گذاشته شده و حتیٰ به عنوان طرح تکمیلی لباسهای فاخر در فرانسه مورد استفاده قرار گرفته است. لباس فاخری که فرح پهلوی در استقبال از میهمانان خود در جشنهای ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی به تن داشت و اکنون در موزه پوشاک سلطنتی در کاخ موزه سعدآباد نگه داری میشود، مزین به سوزندوزی این استاد توانمند می باشد.
در نهایت، مهتاب شامگاه جمعه ۲۴ تیر ۱۳۹۱ در زادگاهش روستای قاسمآباد در هفتکیلومتری بمپور در سن ۷۸ سالگی درگذشت، اما هنوز هم تکتک طرحهایی که دختران جوان روی تکه پارچههای رنگی نقش میزنند، یادآور خاطرات و هنر مهتاب است.