زینب عیسی

قامشلو- در گذشته، زنان نقش مهمی در تولید صنایع دستی داشتند. در فرهنگ کوردی، وسایلی مانند دوک نخ‌ریسی، آسیاب دستی، هاون و زیورآلات زنانه توسط خود زنان ساخته می‌شد و معمولاً در جشن‌ها به نمایش گذاشته می‌شد. جیهان عبدالغفور، اهل قامشلو در شمال شرق سوریه یکی از زنانی است که با ساخت صنایع دستی به حفظ این سنت‌ها می‌پردازد. او محصولاتش را در مغازه‌ای به نام «شاهماران» عرضه می‌کند و از این راه کسب درآمد می‌کند.

 

«فکر نمی‌کردم کارم مورد توجه قرار بگیرد»

جیهان درباره کشف استعدادش می‌گوید: «از ١٠ سالگی عاشق صنایع دستی بودم و در مدرسه در فعالیت‌های هنری شرکت می‌کردم. پس از تحصیل هنر در دانشگاه دمشق، رسماً کار صنایع دستی را شروع کردم. ابتدا تابلوهای دارای المان‌های فولکلور می‌ساختم و بعد در موسسه خابور در حسکه به کودکان آموزش می‌دادم. وقتی انجمن فرهنگی تصمیم گرفت مغازه‌ای برای صنایع دستی باز کند، من هم در آنجا مشغول شدم و در چندین جشنواره شرکت کردم. در ابتدا نمی‌خواستم جلب توجه کنم، اما می‌خواستم چیزهای متفاوتی بسازم که مردم دوست داشته باشند. به همین دلیل به سراغ فولکلور رفتم و هر چه بیشتر می‌ساختم، استقبال بیشتر می‌شد.»

 

«مردم عاشق شاهماران شدند»

جیهان ادامه داد: «از ساخت لباس‌های سنتی به ساخت اشیا با تزئینات فولکلوریک روی آوردم، مثل ساعت‌هایی که با ترکیب عناصر فولکلوریک زیباتر می‌شدند. شاهماران هم می‌ساختم که خیلی محبوب شد. به همین دلیل نام مغازه را شاهماران گذاشتیم. البته با مشکلاتی مثل کمبود و گرانی ابزار مواجه بودیم که باعث می‌شد قیمت محصولات نهایی بالا باشد.»

 

«زنان باید میراث فرهنگی کوردی را حفظ کنند»

جیهان درباره فعالیت‌های مغازه‌اش گفت: «مغازه دو بخش دارد؛ یکی برای کار با چوب و دیگری برای نمایش محصولات. بخشی هم در خانه داریم. برخی زنان ترجیح می‌دهند در خانه کار کنند، ما به آن‌ها مواد اولیه می‌دهیم. قصد داریم در آینده شعبه‌های دیگری در شهرهای مختلف باز کنیم و محصولات متنوع‌تری تولید کنیم. در حال حاضر به زنان علاقه‌مند آموزش می‌دهم و از همه زنان می‌خواهم برای حفظ سنت‌های کوردی تلاش کنند تا این میراث ارزشمند از بین نرود.»