دفاع از حقوق زنان و فرهنگ مراکش روی بوم نقاشی
ساره لکحل، نقاش مراکشی، در تابلوهایش روایتگر فرهنگ این کشور از نگاه زنانه است و با خلق پرتره‌های زنان، تلاش می‌کند جایگاه و توانمندی‌های آنان را در جامعه به تصویر بکشد.
رجاء خیرات
مراکش - ساره لکحل با نگاهی زیباشناسانه، واقعیت‌های زندگی زنان مراکشی را روی بوم نقاشی می‌آورد و چهره‌های متنوعی از زن مراکشی در قالب‌های سنتی و مدرن ارائه می‌دهد.
این هنرمند مراکشی در آثارش دو تصویر متفاوت از زن مراکشی را به نمایش می‌گذارد: زنی با پوشش سنتی که نماد اصالت است و زنی مدرن که برای رسیدن به آزادی و استقلال تلاش می‌کند. او از این طریق، هویت فرهنگی و پیشینه تاریخی زنان مراکش را روایت می‌کند.
لکحل در گفت‌وگو با خبرنگار ما درباره رویکرد هنری‌اش می‌گوید: «زن در آثار من نه تنها نماد زیبایی، بلکه نشان‌دهنده چالش‌های اجتماعی است که با آن دست و پنجه نرم می‌کند. به همین دلیل در تابلوهایم، زنان را با پوشش‌های متنوع مراکشی از جمله لباس‌های امازیغی، صحرایی و اندلسی به تصویر می‌کشم تا تنوع فرهنگی کشورم را نشان دهم.»
این هنرمند مراکشی بر این باور است که زن، آینه‌ای از جامعه و نماد هویت فرهنگی و تمدنی آن است. او در آثارش تلاش می‌کند مسیر مبارزه زنان برای دستیابی به آزادی را با ثبت لحظات شکست و پیروزی آنها روایت کند.
این هنرمند نقاش درباره نقش هنر در بهبود وضعیت زنان می‌گوید: «نقاشی به عنوان زبانی جهانی، می‌تواند از مرزهای تولدش فراتر رود و وجدان تمام ذهن‌ها و قلب‌ها را با هر ملیت و پیشینه فرهنگی لمس کند. به همین دلیل تابلو نیازی به توضیح کلامی ندارد و می‌تواند مسئله زنان را با به تصویر کشیدن تجربیات زنانه و واقعیت، ظلم و ستمی که تجربه می‌کنند، به شکلی بصری که عمق انسانی را بیان می‌کند، مطرح کند.»
ساره همچنین با تأکید بر نقش هنر در ایجاد آگاهی و زدودن کلیشه‌های رایج درباره زنان تصریح می‌کند: «مسئله زنان جدا از مسائل انسانی نیست، بلکه بخشی از آن به شمار می‌رود. از این رو، هنر نقاشی می‌تواند با تغییر ذهنیت‌ها، به شکستن تابوها درباره مجموعه‌ای از مسائل و در رأس آنها موضوع زنان کمک کند.»
این هنرمند مراکشی در آثارش به بازنمایی نقش زنان در معرفی فرهنگ و هویت مراکش می‌پردازد. او می‌گوید: «در تابلوهایم سعی می‌کنم زن را با لباس سنتی که نماد اصالت و فرهنگ مراکشی است، همراه با عناصر مدرن به تصویر بکشم.» سواره تأکید می‌کند پایبندی به فرهنگ، مانعی برای آزادی و همگامی با دوران معاصر نیست.
این نقاش که از مدافعان سرسخت حقوق بشر، آزادی و برابری است، از طریق آثار هنری و نوشته‌هایش به این مسائل می‌پردازد. او در این باره می‌گوید: «از کودکی با این دغدغه‌ها زندگی کرده‌ام و از همان ابتدا تصمیم گرفتم آنها را در تابلوهایم از دیدگاهی شخصی و واقع‌گرایانه بیان کنم؛ دیدگاهی که منعکس‌کننده واقعیت زنان و مبارزه‌شان برای دستیابی به تمام حقوقشان است.»
ساره درباره نقش هنر در تثبیت ارزش‌های برابری می‌گوید: «هنر قدرتی نرم است که می‌تواند در مسیر تغییر و بهبود شرایط، هم در سطح فردی و هم اجتماعی، نقش مؤثری ایفا کند.» او می‌افزاید: «هنرمند به عنوان فردی حساس، دغدغه‌های خود را در قالب هنر بیان می‌کند و هر چه شناخت و درک او از مسائل عمیق‌تر شود، می‌تواند آثار تأثیرگذارتری برای تغییر نگرش‌های سلطه‌جویانه و آگاهی‌بخشی درباره مسائل انسانی، به‌ویژه مسائل زنان خلق کند.»
آخرین نمایشگاه انفرادی ساره با عنوان «با لمس آنها» در رباط برگزار شد. او که در مسیر هنری خود از مکاتب مختلف هنری تأثیر پذیرفته، درباره سبک کاری‌اش می‌گوید: «به دلیل روحیه واقع‌گرا و توجه ویژه‌ام به جزئیات، به مکتب رئالیسم گرایش پیدا کردم. از این رو در تابلوهایم واقعیت زندگی زنان را با تمام تناقض‌ها و تفاوت‌هایش به تصویر می‌کشم و می‌کوشم ارزش‌هایی چون صداقت، امانت‌داری و وفاداری را در آثارم منعکس کنم.»
این هنرمند مراکشی از شعیبیه طلال، نقاش فقید و پیشگام هنر مردمی این کشور تأثیر پذیرفته است. به گفته او، خودجوشی و سادگی در آثار طلال، به او قدرتی بخشید که توانست مسیری متمایز در عرصه جهانی هنر رقم بزند. ساره معتقد است هنر بدوی نماد آزادی است، زیرا هنرمند بدون پایبندی به قواعد آکادمیک، آزادانه درونیات خود را بیان می‌کند.