اجرای موسیقی با استفاده از زبانهای عربی و کوردی، هنری با ریشه و تاریخ کهن
استفاده از زبانهای عربی و کوردی در موسیقی به عنوان نمادی از وحدت میان خلقها در شمال و شرق سوریه مطرح میشود. این ترکیب زبانی، فرهنگ غنی و متنوع را به نمایش میگذارد و عاملی برای خنثیسازی تلاشها برای ایجاد ناامنی و بیثباتی در این مناطق است.
یسری احمد
رقه - دلال حمد، با بهرهگیری از زبانهای عربی و کوردی در آوازهایش، به موضوعات بشردوستانه نظیر جنگ، مبارزه با تبعیض نژادی و طبقاتی، سرکوب و ظلم میپردازد. او از طریق هنر خود، ارزشهایی چون مهربانی، همزیستی مسالمتآمیز، بردباری و صلح را ترویج و تقویت میکند.
رغم مواجهه با انتقادات و محدودیتهای ناشی از سن پایین، دلال حمد، جوان ۱۵ ساله اهل منطقه رقه در شمال و شرق سوریه، ممنوعیتی برای اجرای خوانندگی خود، به ویژه با استفاده از ترکیبی از زبانهای عربی و کوردی، نپذیرفت. او با بهرهگیری از صدای دلنشین و هنر خود، میراث فرهنگی منطقهاش را به تصویر میکشد و به مسائل انسانی همچون مبارزه با نفرت، تبعیض، ظلم و حمایت از تسامح، پذیرش دیگران و صلح پرداخته است.
از زمان تأسیس سیستم اداره خودمدریتی در منطقه شمال و شرق سوریه و اجرای آن در شهر رقه، بخش فرهنگی و هنری شاهد حمایت و توجه گستردهای بوده است. این امر در پی آن رخ داد که هنرمندان بسیاری، به دلیل حکومت گروه داعش بر این شهر، برای سالها از عرصه هنر به دور مانده بودند. تاکید ویژهای نیز بر بهبود جایگاه و افزایش نقش هنر زنان و جوانان در تقویت پایههای فرهنگی و هنری منطقه صورت گرفته است.
در نتیجه، دلال حمد توانست فرصتهای فراوانی را برای بروز و رشد استعدادهای خود بیابد. وی بیان کرد: «پس از آنکه پدرم استعدادم در خوانندگی را شناسایی کرد، بیوقفه از من حمایت و مرا تشویق نمود، مخصوصاً که اعضایی از خانوادهام پیشتر وارد این عرصه شده بودند.» وی همچنین افزود: «علاقهمندی من به پرورش و ابراز استعدادم مرا به سمت پیوستن به مرکز فرهنگ و هنر سوق داد و پس از گذشت چهار سال، به مرکز هلال زرین ملحق شدم و به عضویت گروه موسیقی هیلین جودی درآمدم.»
دلال حمد در مورد تجربه اولین اجرای خود روی صحنه میگوید: «من هنوز آن لحظه را به یاد دارم که برای نخستین بار پای روی صحنه گذاشتم؛ ترس و دلهره تمام وجودم را فرا گرفته بود، به خصوص زمانی که با نگاههای شگفتزده و چهرههای حیرتزده مخاطبان مواجه شدم، گویی میپرسیدند این صدای قدرتمند چگونه متعلق به این دختر جوان است؟ اما به محض آغاز به خواندن و شنیدن بازخورد آنها، حمایت و تشویقشان تبدیل به بزرگترین انگیزهای شد که مرا وادار کرد بر ترسم غلبه کنم و با اعتماد به نفس بیشتری به فعالیت هنریام ادامه دهم.»
در رابطه با خواندن به دو زبان، دلال حمد عنوان میکند: «من به زبانهای عربی و کوردی میخوانم تا از این طریق، ترکیب و تجانس فرهنگی این منطقه را نمایان سازم. من دارای آثار متنوعی در زمینههای فولکلور، عامهپسند، سنتی و انقلابی هستم و تمایل دارم که قطعاتی را که خاص زنان است اجرا کنم. استفاده از آهنگها و کلمات پر احساس برای بیان قدرت و اراده زنان آزاد، با وجود تمام سختیها و چالشهایی که با آن مواجه هستند و نیز مقاومت و مبارزهشان در برابر انواع خشونتها، از اهمیت ویژهای برخوردار است. به همین دلیل، من در بیشتر از یک اثر خود به موضوعات مرتبط با زنان پرداختهام و قطعه «من آزادم، آزادم به زبان عربی، من آزادم، آزادم به زبان کوردی» را به مناسبت روز جهانی زن اجرا کردهام.»
او توضیح داد: «من در انواع رویدادها، فعالیتها، جشنوارهها و مناسبتهای گوناگون شرکت کردهام و قطعات متنوعی را اجرا نمودهام، که شامل آهنگهایی تقدیم به رهبر عبدالله اوجالان و یاد شهدا میشود. در هر یک از این رویدادها، هدفم این بود که با صدایم حضوری متمایز داشته باشم و اثری به یادماندنی بر جای گذارم. علاوه بر این، در سطح منطقه شمال و شرق سوریه، همکاریهایی نیز با سایر گروههای موسیقی داشتهام.»
او درباره چالشهای پیشروی خود اظهار داشت: «در شروع، مواجهه با نگاههای تحقیرآمیز از سوی جامعه به خاطر سن کمم و حضورم روی صحنه برای خواندن، بزرگترین دشواری بود. این امر باعث شد با انتقادات فراوانی روبرو شوم، چرا که برخی معتقد بودند کاری که میکنم ناپسند است؛ زیرا بر اساس رسوم و سنتهای موجود، صدای زن، امری ناپسند و زننده تلقی میشود. با این حال، من این انتقادات منفی را به عنوان انگیزهای برای دنبال کردن و تحقق رویاهایم قلمداد کردم.»
او در مورد تلاش برای موازنه بین تحصیلات و خوانندگی خود بیان کرد: «با توجه به اینکه من یک دانشآموز پایه نهم هستم، تلاش میکنم تا بین درسهایم و تمرینهایم در مرکز فرهنگی و هنری، تعادل برقرار کنم. من عادت دارم پس از بازگشت به خانه از موسسه، وقتم را به تمرین اختصاص دهم. با وجود تمام فشارها و چالشهایی که تاکنون با آنها روبرو شدهام، هیچگاه از پرداختن به علاقهمندیهایم دست برنداشتهام.»
در ارتباط با اهمیت خودمدیریتی در رشد استعدادهای هنری، توضیح داد: «پروژه ملت دموکراتیک نوآوری خاص و بینظیری در این منطقه محسوب میشود، زیرا به صورت جامع به بخش هنر و فرهنگ اهتمام میورزد. این پروژه به طور خاص از فرهنگ ویژه زنان و به طور عمده از جوانان حمایت، ترغیب و تقویت میکند و هدفش توسعه مهارتهای هنری به منظور بهبود وضعیت هنری زنان در شهری است که پیشتر تحت سلطه داعش، به شدت نادیده گرفته شده بود.»
در مورد جایگاه و کوششهای بیوقفه زنان برای تثبیت موقعیت خود در اجتماع، عنوان شد: «پس از آنکه زنان توانستند نقش خود را در همه عرصهها به اثبات برسانند، با تمام توان در پی آن هستند که تواناییها و مهارتهای فرهنگی و هنری خود را گسترش دهند. هدف آنها این است که نه تنها خود را به درستی در جامعه نمایندگی کنند بلکه موقعیت و جایگاه خاص خود را در اجتماع به روشنی معرفی و تعریف نمایند.»
دلال حمد بر این باور است که پرداختن به هنر خوانندگی به آرامش روانی کمک شایانی میکند. وی میگوید: «خواندن آواز فواید و اهمیت بسیاری دارد؛ از این طریق میتوان به رهایی از انرژی منفی پرداخت. در زمانهایی که تحت فشار درس و مطالعه بودم، به اجرای برخی قطعات موسیقایی میپرداختم، حتی در زمانهای فراغتم در موسسه، برای همکلاسیهایم میخواندم. هدفم از این کار، توسعه مهارتهای شخصی و قابلیتهای آوازیام است تا بتوانم نمایندگی بهتری از فرهنگ، هنر و میراث کشورم ارائه دهم.»
در پایان سخنانش، دلال حمد به کسانی که استعداد دارند پیشنهاد کرد: «هر زنی که از صدای دلنشینی برخوردار است، باید به استعداد درونی خود پی ببرد و با استقامت از میان انتقادات منفی عبور کند. برای نشان دادن عزم و اراده قوی و موثر خود، باید در فعالیتها و رویدادها، حتی در سادهترین شکل ممکن، مشارکت جویند.»