آگرین حسینی

دیواندرە- یکی از دیدنی‌‌های دیواندره، کوه چهل چشمه است که در استان سنە قرار دارد و با طبیعت سرسبز و بکر خود به یکی از محبوب‌ترین جاذبه‌های دیدنی کوردستان تبدیل شده است. این کوه مورد توجه کوهنوردان و طبیعت‌دوستان بسیاری است،کوه چهل چشمه رشته کوهی در بخش سارال سنە می‌باشد با ارتفاع ٣١٣٧ متر از سطح آب‌های آزاد به عنوان مرتفع ترین کوه استان سنە شناخته می‌شود. این کوه در ۵٣  کیلومتری جنوب شرقی شهرستان دیواندره و در جنوب غربی شهرستان مریوان قرار دارد و از جملە بزرگترین ذخیره کنندەهای آب است و صدها گونەی گیاهی دارویی  بی نظیر را در خود جای داده است خصوصاً اینکه یکی از سرچشمه‌های ثابت سه رودخانه مهم از جمله رودخانەی قزل اوزن که به سفید رود می ریزد، یکی ازشاخەهای رودخانەی سیروان که به دریای عمان می‌ریزد، محل آبگیری رودخانەی زرینه رود یا (خور خوره) که به سد بوکان می‌ریزد، است. بلندترین قله آن سلطان اخذتو و سپس قله مسجد و میرزا و بعد از آن قله شاه نشین است.

کوهستان چل‌چمه (چهل‌چشمه) رشته کوهی واقع در بخش سارال و یکی از زیباترین و چشم‌نوازترین مناطق کوهستانی زاگرس است.
نابودی جنگل‌ها و مراتع، احداث سدهای متعدد، جاده سازی و فعالیت‌های عمرانی بدون ملاحظات زیست محیطی، وجود شکارچیان غیرمجاز، کمبود بودجه و محیط بان و ده‌ها عامل دیگر، تنوع زیستی کوردستان را در آستانه نابودی کامل قرار داده است کە کوە چهل چشمە نیز از جملەی آنها است.

باتوجه به زیبایی‌هایی کوه چهل چشمه مدیریت نالایق در حفظ این منابع طبیعی همیشه باعث تخریب و ازبین رفتن آن شده است احداث جاده در خط و راس کوه مشرف به کانی چاو رەش باعث از بین رفتن پوشش گیاهی، آبی، جانوری منطقه شده است، معظلی که هیچ یک از ارگان‌های دولتی گردن نمی‌گیرند چون تنها چیزی که برایشان مهم نیست منابع طبیعی کوردستان است و این امر موجب نگرانی بسیاری از طبیعت دوستان و کوهنوردان منطقه شده است.

در این رابطه یکی از کوهنوردان شهر دیواندره می‌گوید : کوە چهل چشمە نگین سرسبز سنە است و باید ما خود مردم بە امید نجاتش برای آیندگان باشیم. احداث جاده در دل این کوه باعث از بین رفتن تنوع زیستی منطقه شده و راه را برای ماشین‌های آفرود سوار و موتور سوار باز کرده است ما به خاطر هیاهو و صدای شهر به این طبیعت زیبا و آرام پناه می‌بریم اگر شهر هم با صدای ماشین به اینجا بیایید دیگر کم کم از بین می‌رود.

 

رد پاهای اشرف مخلوقات بعنوان عامل اصلی نابودی شاهرگ‌های حیاتی منابع طبیعی

کانی چاو ڕەش چهل چشمه در ارتفاع ۳۰۰۰ متری بکرترین جغرافیای طبیعی کوردستان و دیواندره در آستانه نابودی است و در سایه سکوت متولیان حوزەی منابع طبیعی و حفاظت از محیط زیست، بکرترین ظرفیت‌های منابع طبیعی دیواندره در مناطق چهل‌چشمه و سارال جولانگاه انواع خودروها از جمله وسایل نقلیه آفرودی شده است.

احداث جاده منجر به افزایش تردد جوامع غیر بومی به خصوص متخلفین شکار شده و دسترسی متخلفین را به زیستگاه‌های حساس افزایش می‌دهد. پخش مواد در سطح زمین‌های زراعتی به تهدیدی جدی از حیث هزینه خارج كردن ضایعات بازیافتی و سایر جانوران و بازگشت این عوامل به جوامع و شیوع انواع بیماری در فصول مختلف به جهت عدم دفع سریع و بهداشتی زباله را در پی خواهد داشت.

این کوهستان علاوه بر ویژگی‌های طبیعی و اکولوژیکی کم نظیر خود مانند؛ بلندی، پربرف و پرآب بودن چشمه‌ها، رستنگاه گل‌ها و گیاهان متنوع دارای ده‌ها قله و یال است که زنجیروار به هم پیوسته و با مجموعه‌ای از ییلاق‌ها که زمانی نه چندان دور محل اتراق دامداران و چرای دام‌هایشان بوده به آن اعتبار و موقعیت تاریخی و جغرافیایی خاصی داده است. چهل‌چشمه به برکت زمستان‌های طولانی کوردستان و ارتفاعات بلندش بزرگترین ذخیره‌گاه آب است و صدها گونه گیاهی دارویی بی‌نظیر را در خود جای داده است.کوهستان چلچه‌مه درخطر نابودی است، این اثر طبیعی زیبا را برای آیندگان حفظ کنیم.