آیا لرزش‌های متوالی خبر از زلزله بزرگتری می‌دهد؟

سهام صالح، متخصص مطالعات جغرافیایی، توضیح داد: شهر المرج به دلیل اینکە بر روی شکاف یا گسلی به نام گسل المرج واقع شدە است در معرض لرزش است، زیرا تحت تأثیر کمربند لرزشی است که از بین صفحات آفریقایی و اوراسیا می‌گذرد.

 

ابتسام اغفیر

بنغازی- شهر المرج پیشتر شاهد وقوع زلزلە بودە است. در سال ١٩۶٣ زلزله‌ای به بزرگی ۵.٣ درجه در مقیاس ریشتر آن را لرزاند و ٣٠٠ کشته و ٣٧۵ مجروح برجای گذاشت، حدود ١٢ هزار نفر آوارە و شهر جدیدی در ۵ کیلومتری المرج ساخته و آن را المرج الجدید نامیدند، در نتیجە شهر باستانی المرج برای ساکنانی کە آنجا را ترک نکردند بە یادگار ماند.

پس از امواج لرزشی که مناطق مختلف جهان را درنوردید که آخرین آن زلزله‌های باکور کوردستان، ترکیه، روژآوا و سوریه بود و ده‌ها هزار قربانی، مجروح و بی‌خانمان برجای گذاشت، مردم شهر المرج لیبی هر از گاهی در دورەی گذشته زلزله‌های خفیف را احساس می‌کردند  به‌طوری‌ کە از ترس و وحشت به خیابان‌ها ریختند و خانه‌های خود را ترک کردند. با این شرایط این سوال پیش می‌آید، چرا شهر المرج به طور خاص مانند شهرهای لیبی نیست؟ و مؤسسات مربوطە از نظر برنامه‌های آگاهی بخشی و طرح‌های حمایت مالی در پیش بینی لرزه‌هایی که شاید قویتر از قبل باشد چە نوع برنامەهایی تدارک دیده‌اند.

 

«مرکز لرزه‌نگاری به دلایل متعددی متوقف شده است»

سهام فرج صالح، متخصص مطالعات جغرافیایی می‌گوید: شهر المرج به دلیل قرارگرفتن بر روی گسلی به نام گسل المرج که بین منطقه تلمیثه امتداد دارد، در معرض این لرزش‌ها قرار دارد. منطقه البیضان واقع در جنوب شهر اجدابیه که تحت تاثیر کمربند لرزشی که از بین صفحات آفریقا و اوراسیا می‌گذرد، در هنگام وقوع زلزله، گسل‌های موجود در آن تحت تاثیر قرار می‌گیرد.

وی افزود: شهر المرج تحت تاثیر زمین لرزه‌هایی است که جزایر روبروی آن، اعم از قبرس یا کریت، و حتی یونان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بە طور کلی علاوه بر عوامل دیگری مانند خاک و کشش آب در مناطقی که این گسل‌ها وجود دارند تحت تأثیر این زلزله‌ها هستند و این نیز به دلیل حرکات زمین ساختی است که شهر المرج بر روی آن قرار دارد.

وی خاطرنشان کرد: شکاف یا گسل المرج در اثر حرکات زمین ساختی پدیدار و با گذشت زمان بزرگ شد. همانطور که در شکاف المراج اتفاق افتاد شکاف تا زمانی که میلیون‌ها سال از تشکیل آن نگذشته باشد، ظاهر نمی‌شود.

وی خاطرنشان کرد: کمربند لرزەخیز بین صفحەی اوراسیا و صفحەی آفریقا اولین موردی است که کشورهای شمال مدیترانه، یونان، کریت، قبرس و ایتالیا را تحت تأثیر قرار دادە است و به دلیل قرار گرفتن المراج بر روی شکاف عمدتا بیش از همە و حتی آنچه در یونان اتفاق می‌افتد تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

وی توضیح داد که شهر المرج تحت تاثیر زمین لرزه‌ای که در جزیره کریت در عمق ١٠ کیلومتری زمین رخ داد، قرار گرفت، اما مقیاسی برای اندازه گیری این لرزش در شهر وجود نداشت، بلکه یک اندازه‌گیری کیفی یا توصیفی از آنچه مردم احساس کردند انجام شد.

وی خاطرنشان کرد: اگرچه مرکز لرزه‌نگاری در گذشته کار می‌کرد اما به دلایل متعددی متوقف شده است، با گذشت سال‌ها و آنچه اخیراً لیبی از سر گذرانده، این مرکز تخریب شد و برای تعمیر آن کاری انجام نشد بنابراین زلزله‌ها در حال حاضر از طریق سایت میانگین اروپا یا برخی سایت‌های دیگر رصد می‌شوند تا ببینیم چه اتفاقی افتاده است.

 

«در وحشت زندگی می‌کنیم»

ونیسە الناظوری از اعضای مؤسسەی خیریە دربارەی نقش مؤسسات و انجمن‌های خیریه در افزایش آگاهی و حفاظت در هنگام زلزله و اینکه این مؤسسات چه برنامه‌هایی برای کمک رسانی در زمان وقوع زلزله تدارک دیده‌اند، می‌گوید: خیریه‌های شهر المرج در دوران انقلاب ١٧ فوریە و تا‌کنون نقش عمده‌ای در کمک‌رسانی به مستحقین داشتند، اما با توجه به آنچه شهر المرج از سر می‌گذراند، کمک‌ها نباید تنها به مواد غذایی محدود شود بلکه باید دوره‌های آموزشی و آگاهی بخشی برای شهروندان شهر المرج نیز برگزار شود.

وی افزود: در  شهر المرج در دورەی قبل چهار زمین لرزه بە وقوع پیوست که هر بار زلزله شدیدتر از زلزله قبلی بود و ما از ترس اینکە زمین‌لرزەها مانند هر آنچە در سوریه و ترکیه رخ داد قوی خواهند بود در وحشت زندگی می‌کنیم.

وی گفت: با وجود اینکه شهر المرج در منطقه زلزله زده قرار دارد و طی روزهای گذشته چندین بار دچار لرزش شده است، اما مؤسسات خیریه به فکر توسعەی آگاهی یا حمایتی نبودند.

وی خاطرنشان کرد: زمین لرزه‌ای که در سال ١٩۶٣ در این شهر روی داد خسارات زیادی به بار آورد و قربانیان زیادی برجای گذاشت و برای جلوگیری از وقوع بلایای دیگر، باید با برپایی چادر در خارج از شهر  و تجهیز آنها به کلیەی ملزومات علاوه بر نیاز به بیمارستان صحرایی و آماده سازی تیم های امدادی آمادە باشیم.

وی تصریح کرد: برای گذراندن دوره‌ها و دستورالعمل‌های آموزشی به ویژه در مدارس بین انجمن‌ها و برخی از دستگاه‌های تخصصی ارتباط برقرار خواهد شد، زیرا کودکان از آنچه در سایت‌های ارتباطی می‌بینند در وحشت شدید هستند.