آیه ابراهیم

سودان - در شرایطی که حملات پهپادی نیروهای پشتیبانی سریع به شماری از مناطق راهبردی ادامه دارد که باعث قطع آب و برق در این ایالت به مدت بیش از دو ماه شده است، این وضعیت به ویژه در میان کشاورزانی که پروژه‌های زراعی خود را از دست داده‌اند، خسارات سنگینی به بار آورده است. اکنون، تهدیدات اخیر فرمانده این نیروها مبنی بر حمله به ایالت شمالی، نگرانی‌ها را دوچندان کرده است.

از زمان آغاز درگیری‌ها میان ارتش سودان و نیروهای پشتیبانی سریع در آوریل ۲۰۲۳، عرصه سیاسی و نظامی این کشور با تحولات پی‌در‌پی مواجه بوده است. آخرین تحول مهم، موفقیت ارتش در بازپس‌گیری شماری از مناطق تحت کنترل نیروهای پشتیبانی سریع و آغاز روند تشکیل دولت جدید بوده است.

سالی زکی، نویسنده و پژوهشگر مستقل مسائل سیاسی، نسبت به حمله احتمالی به ایالت شمالی که میزبان شمار زیادی از آوارگان است هشدار داد و آن را تشدید خطرناکی دانست که می‌تواند دامنه جنگ را به مناطقی که تا حدی امن بوده‌اند، گسترش دهد. وی تأکید کرد که اگر چنین حمله‌ای صورت گیرد، پیامدهای سنگینی از کشتار و کوچ اجباری گرفته تا ترساندن و ارعاب مردم در پی خواهد داشت. افزون بر این، امنیت غذایی و اقتصادی نیز در معرض تهدید قرار خواهد گرفت، چرا که ایالت شمالی نقش مهمی در حوزه کشاورزی و انرژی ایفا می‌کند.

وی گفت: «حملات مکرر، جنایات جنگی به‌شمار می‌روند و مشروعیت اخلاقی هر مهاجمی را زیر سؤال می‌برند؛ چرا که حمایت از غیرنظامیان باید اولویت مطلق و فراتر از هر ملاحظه‌ای باشد.»

وی افزود: «در زمانی که مردم سودان چشم‌انتظار کورسوی امیدی برای صلح و رهایی از تونل تاریک جنگ هستند، فرمانده نیروهای پشتیبانی سریع با بیانیه‌ای پر از تناقضات ظاهر می‌شود؛ بیانیه‌ای که واقعیت رویکرد نیروهایش از زمان آغاز جنگ را آشکار می‌سازد. او در حالی از قصد خود برای حرکت به سمت مناطقی چون ایالت شمالی و شهر الأبیض سخن می‌گوید که مدعی است هدفش تنها نیروهای مسلح سودان هستند، نه غیرنظامیان. اما واقعیت میدانی و نقشه تحرکات، خلاف این ادعا را نشان می‌دهد؛ اگر واقعاً هدف ارتش بود، درگیری در همان مناطق سنتیِ منازعه محدود می‌ماند و به شهرهای امنی مانند الأبیض، مرکز ایالت شمال کردفان ـ یا ایالت شمالی کشیده نمی‌شد.»

عبیر عوض حامد، مجری و تهیه‌کننده در شبکه تلویزیونی ایالت شمالی، نیز با اشاره به اینکه زنان برای مقابله با هرگونه تجاوز آماده هستند و با در دست گرفتن سلاح در میدان‌های نبرد، برای دفاع از میهن و تقویت روحیه ملی ایستادگی می‌کنند، تاکید کرد که زنان سودانی از دیرباز پیشتاز میدان‌های نبرد بوده‌اند و افزود: «مردم ایالت شمالی اکنون آگاهی بالایی نسبت به تحولات سودان و تهدیداتی که امنیت کشور را نشانه گرفته‌اند، پیدا کرده‌اند.»

راویه محمد عثمان که در حوزه‌های مختلفی از جمله رسانه، برگزاری رویدادها و آموزش فعالیت دارد، نیز تاکید کرد که این تهدید بیشتر در چارچوب «جنگ روانی» از سوی نیروهای پشتیبانی سریع علیه مردم به‌ویژه پس از آن‌که این نیروها در محورهای مختلف نبرد، شکست‌های سنگینی متحمل شدند و شماری از مناطق مهم از جمله خارطوم را از دست دادند.

وی با تأکید بر اینکه اگر نیروهای پشتیبانی سریع دست به حمله بزنند، «مردم ایالت شمالی در شرایط سختی به سر می‌برند؛ به‌ویژه به دلیل قطع برق و آب که رنج آوارگان را دوچندان کرده است»، گفت: در چنین وضعیتی، حمله به این منطقه یک فاجعه انسانی بزرگ خواهد بود، به‌ویژه برای آوارگانی که از دیگر مناطق درگیر جنگ به آنجا پناه آورده‌اند.»

زینب بابکر عمر، متخصص در حوزه کشاورزی و ساکن ایالت شمالی، بر پایداری مردم سودان و به‌ویژه زنان تأکید کرد و گفت: «زن سودانی آزاد است، توانمند است و نه تحقیر خواهد شد و نه تهدید.»

وی همچنین با اشاره به اینکه ایالت شمالی از ابتدای درگیری‌ها یکی از اصلی‌ترین مناطق پناه آوارگان بوده است، گفت: اما تهدیدهای اخیر نیروهای پشتیبانی سریع که پیش از آن با حملات پهپادی به این ایالت همراه بود، باعث بی‌ثباتی امنیتی در منطقه و فروپاشی اقتصاد محلی به‌ویژه به دلیل قطع برق، که تأثیر منفی شدیدی بر فصل‌های کشاورزی زمستانی و تابستانی گذاشت و امنیت غذایی را نیز تحت‌الشعاع قرار داده است، شده است.

زینب بابکر عمر همچنین با اشاره به اینکه ساکنان ایالت شمالی به‌طور عمده به کشاورزی وابسته‌اند، و از همین رو، این ایالت ستون فقرات اقتصادی سودان به‌شمار می‌رود و «خط قرمزی» است که هیچ‌گونه تهدید یا حمله‌ای را نمی‌توان در آن تحمل کرد، گفت: شماری از آوارگان نیز که فعالیت‌های خود را به این ایالت منتقل کرده بودند، از حملات پهپادی اخیر متضرر شده‌اند.

زینب بابکر عمر خواستار پایان دادن به جنگ و دستیابی به صلح و امنیت شد و تأکید کرد که کشورش توان حفظ امنیت خود را دارد و ایالت شمالی به دلیل حضور شمار زیادی از غیرنظامیان و آوارگان، خط قرمز محسوب می‌شود.

از سوی دیگر، سهام احمد عمر، یکی از ساکنان ایالت شمالی که در واحد اداری کریمه فعالیت دارد، گفت که حمله پهپادی نیروهای پشتیبانی سریع در هفته‌های گذشته خسارات زیادی برای غیرنظامیان در پی داشته، به‌ویژه در بخش برق که منجر به قطع جریان برق و آب شد و همین امر فصل کشاورزی امسال را به شدت تحت تأثیر قرار داده است.

وی با ابراز نگرانی از اینکه ممکن است تهدیدات اخیر منجر به حملات جدیدی شود، گفت: «اگر چنین حمله‌ای رخ دهد، نمی‌دانیم میزان خسارات چه خواهد بود.»

وی با ابراز امیدواری از اینکه ایالت شمالی در امنیت زندگی کند و مردم به خدمات مورد نیاز خود دست یابند، چرا که در حال حاضر بخش بزرگی از امید کشور به این ایالت وابسته است، همچنین توضیح داد که: «درگیری‌های جاری تأثیرات منفی زیادی بر ساکنان ایالت شمالی داشته است؛ از قطع برق و آب گرفته تا آسیب دیدن پروژه‌های کشاورزی. جنگ همچنین بخش اشتغال در منطقه را فلج کرده و آن را به یک ناحیه خشک و بی‌رمق تبدیل کرده است. اکنون با تهدیدات جدید نیروهای پشتیبانی سریع، اگر حمله‌ای واقعاً صورت گیرد، آسیب‌ها برای مردم حتی شدیدتر خواهد بود.»