روی آوردن به روشهای سنتی برای پخت و پز در روستاهای منبج
پس از خروج کارخانه تولید گاز در منطقه شمال و شرق سوریه از مدار خدماترسانی و افزایش قیمت گاز مایع خانگی وارداتی از منطقه کوردستان، ساکنان روستایی به استفاده از وسایل ابتدایی روی آوردهاند تا امور روزمره زندگی خود را تسهیل نمایند.
سیلفا ابراهیم
منبج - زنان ساکن روستاهای منبج در منطقه شمال و شرق سوریه، با افزایش قیمت گاز مصرفی خانگی، ناگزیر بە بهرهگیری از ابزارهای ابتدایی برای تسهیل امور روزمره زندگی خود شدهاند. این زنان معتقدند که ارتباط با طبیعت همواره راه حلهای جایگزینی را برای مقابله با بحرانهای پیش روی جامعه فراهم میآورد.
قیمت هر بشکه گاز مصرفی خانگی به ۱۰ دلار افزایش یافته است که ناشی از هزینههای واردات این محصول از اقلیم کوردستان میباشد. این افزایش قیمت، پس از تعطیلی تنها کارخانه تولید گاز در این منطقه بر اثر هدف قرار گرفتن آن در تاریخ ۱۵ ژانویه سال گذشته توسط متجاوزان ترکیه در جریان آخرین تشدید درگیریها علیه این ناحیه، روی داده است.
زنان منطقه با دیدی پایدار به طبیعت به عنوان بخشی از حیات روزمره مینگرند و برای تأمین نیازهای روزانه خود، هرچند دنیا در مسیر مدرنیته پیش رفته باشد، بدان متوسل میشوند تا این باور را در نسلهای آینده مستحکم سازند که پیوند با طبیعت امری دائمی و پایدار است.
ریما سلیمان، ساکن روستای قرعه کوچک در دهه نهم عمر خود، از وسیلهای به نام «تفیه» بهره میبرد که نوعی آتشدان برای روشن کردن آتش است و در دهههای گذشته پیش از در دسترس بودن گاز و برق، برای تهیه غذا، چای و حتی نان مورد استفاده قرار میگرفته است. با بروز اخیر بحران کمبود گاز، این راه حلی شده که اکثر ساکنان روستایی بدان روی آوردهاند. وی میگوید: «اتکا به خود ابزاری برای مقابله با شرایط دشوار است و میراث گذشتگان ما یکی از راههایی است که بدان متوسل میشویم.»
وی در حین تهیه چای، توضیح داد که تفیه وسیلهای فرهنگی رایج در میان مردمان این منطقه است که با استفاده از خاک رس مخلوط با کاه ساخته میشود. این وسیله به شکل مخروطی نیمدایره و دارای چند سوراخ است تا از انباشته شدن دود جلوگیری نماید.
شاها کسمو، ۸۰ ساله و دوست ایشان، بیان داشت که آنها همواره در جوانی از این وسیله استفاده میکردهاند: «هر پاییز هیزم جمعآوری مینمودیم تا در آتشدانها و تفیهها مصرف کنیم که یکی از مهمترین ابزارها برای تسهیل امور روزمرگی مانند تهیه غذا و نوشیدنی بهشمار میآمد.»
وی افزود: «پس از بحران اخیر کمبود گاز، دست روی دست نگذاشتیم، بلکه به روشهای گذشته روی آوردیم. این تفیهها و آتشدانهای هیزمی در تمام خانههای روستایی به عنوان گزینههای جایگزین موجود میباشند.»
زنان پس از پایان فصل برداشت زیتون، اقدام به تهیه هیزم مینمایند. آنها هیزم را از شاخههای شکسته و نیز مزارع کشاورزی پس از پایان فصل کاشت محصولاتی همچون ذرت و آفتابگردان جمعآوری میکنند، زیرا تمامی ریشههای این گیاهان خشک و قابل احتراق شدهاند.
وی تأکید نمود که این وسایل بخشی از میراث گذشتگان ما به شمار میروند و به آنها افتخار میکنیم، زیرا سازگار با شرایط سخت میباشند و هزینهبر نیستند. وی معتقد است که اهالی شهرهای فاقد این امکانات بوده و نمیتوانند پیوسته راهحلهای جایگزین تأمین نمایند و به اندازه ساکنان روستاها از مواهب طبیعت بهرهمند شوند.
لازم به ذکر است قیمتگذاری فعلی گاز مصرفی خانگی به صورت موقت تا زمان تعمیر و بازسازی تأسیسات گاز سویدیه در شهر دیرالزور شمال و شرق سوریه اعمال خواهد شد.