نغم کراجه

غزه - نوار غزه شاهد یکی از خونین‌ترین جنگ‌های تاریخ خود بود؛ جنگی که بیش از یک سال و نیم به درازا کشید و زنان فلسطینی را رو در رو با هراس ویرانی، بمباران و آوارگی قرار داد، بی‌آنکه هیچ نهاد بین‌المللی از حقوق آنها دفاع کند.

 

 

نسرین ابوعمره، فعال سیاسی که زندگی خود را وقف توانمندسازی زنان فلسطینی کرده، می‌گوید: «آنچه در غزه می‌گذرد فراتر از یک درگیری نظامی است. این جنگ برای نابودی، همه ابعاد زندگی را نشانه رفته و سایه سنگینش بر سر زنانی افتاده که اکنون نه فقط نیمی از جامعه، بلکه بار تمام جامعه را بر دوش می‌کشند.»

 

در کشاکش جنگ و آوارگی

نسرین ابوعمره از تجربه تلخ زنان فلسطینی چنین می‌گوید: «روزگاری می‌گفتیم زن نیمی از جامعه است، اما امروز تمام وطن بر شانه‌های اوست. زنان ما باری سنگین‌تر از توانشان بر دوش می‌کشند. وظایف آنها دیگر به خانه‌داری و فرزندپروری محدود نیست؛ در نبود مردان، همه کارها بر دوش آنهاست. از نان‌آوری در اقتصادی ورشکسته تا نگهبانی از کودکان زیر بمباران، ساعت‌ها ایستادن در صف‌های امداد و تلاش برای یافتن جرعه‌ای آب و لقمه‌ای نان.»

او می‌افزاید: «معنای آوارگی برایمان عوض شده است. این دیگر جابجایی موقت نیست، بلکه کوچی اجباری است؛ مردمی که زیر آتش بمباران مجبورند سرزمینشان را ترک کنند و در فضای باز یا مدارس شلوغ، بی‌هیچ امکاناتی روزگار بگذرانند. باور کنید اغراق نمی‌کنیم وقتی می‌گوییم زنان ما رنجی فراتر از تصور را تحمل می‌کنند. آنها جنگ را با تمام وجود لمس کرده‌اند؛ داغ فرزند دیده‌اند، بی‌سرپرست شده‌اند، بار خانواده را به دوش کشیده‌اند و همچنان استوار ایستاده‌اند، چون کوهی که طوفان را به سخره می‌گیرد.»

 

«سرزمینمان را ترک نخواهیم کرد»

فاجعه تنها به بمباران و ویرانی ختم نشد. طرح‌های سیاسی برای بیرون راندن فلسطینی‌ها از سرزمینشان نیز به میان آمد. وقتی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، برنامه انتقال فلسطینی‌ها به کشورهای عربی را مطرح کرد، با موجی از مخالفت روبرو شد.

نسرین ابوعمره در واکنش به این طرح می‌گوید: «این سرزمین را ترک نخواهیم کرد، هر چه می‌خواهد بشود. این تنها یک شعار نیست؛ باوری عمیق است که در دل هر فلسطینی ریشه دوانده. کوچ اجباری راه حل نیست و تسلیم معنا ندارد. ما مردمی هستیم که مقاومت در سرشتمان است و به جهانیان نشان می‌دهیم که چون درختی کهن در این خاک ریشه داریم. نه بمب‌های دشمن و نه نقشه‌های نابودی نمی‌تواند ما را از جا بکَند. تا آخرین نفس در برابر هر تلاشی برای آواره کردن ما خواهیم ایستاد.»

نسرین ابوعمره در انتقاد از موضع کشورهای عربی و جامعه جهانی می‌گوید: «جنگ اخیر نشان داد که جامعه بین‌الملل چگونه در قبال مسئله فلسطین، به‌ویژه حقوق زنان کوتاهی می‌کند. کشتار، آوارگی و رنج زنان فلسطینی حتی واکنش نهادهای حقوق بشری را هم برنینگیخت. کجاست آن قوانین بین‌المللی که دم از حمایت از زنان در جنگ می‌زند؟ چرا هیچ نهاد بین‌المللی به یاری مادرانی نیامد که با چشم خود شاهد قتل‌عام فرزندانشان بودند؟»

او می‌افزاید: «این سکوت شرم‌آور نشان می‌دهد که قوانین بین‌المللی تنها نوشته‌هایی روی کاغذی هستند که در خدمت منافع قدرت‌های بزرگ قرار دارند. هر جا پای فلسطینی‌ها در میان باشد، این قوانین رنگ می‌بازند و به فراموشی سپرده می‌شوند.»

 

زن فلسطینی؛ در قلب مبارزه

او با اشاره به نقش محوری زنان در مبارزات ملی می‌گوید: «زن فلسطینی همواره ستون اصلی مقاومت بوده؛ نه فقط در نقش مادر و همسر، بلکه به عنوان مبارز، تصمیم‌گیرنده و نگهبان هویت ملی. امروز زنان فلسطینی دیگر منتظر عطای حقوقشان نمی‌مانند؛ خود برای گرفتن آن برخاسته‌اند.»

نسرین ابوعمره می‌افزاید: «ما که نسل‌ها را با عشق به وطن پرورش می‌دهیم، شایسته‌تریم که در روند سیاسی نقش داشته باشیم. نمی‌توان از فلسطین گفت و زنان را نادیده گرفت. ما نه تماشاگر، که بازیگر اصلی این صحنه‌ایم. این ما هستیم که قربانیان را به دوش می‌کشیم، از کودکان در دل ویرانی‌ها محافظت می‌کنیم و در هر لحظه با اشغالگری می‌جنگیم. چطور می‌توان ما را از دایره تصمیم‌گیری خط زد؟»

 

حذف زنان از عرصه سیاست و رسانه

نسرین ابوعمره معتقد است با وجود نقش پررنگ زنان فلسطینی، آنها همچنان در عرصه‌های سیاسی و رسانه‌ای به حاشیه رانده می‌شوند. او می‌گوید: «صحنه سیاسی فلسطین از حضور واقعی زنان تهی است. حتی در حساس‌ترین مذاکرات که آینده ما و فرزندانمان را رقم می‌زند، هیچ زنی حضور ندارد. چطور می‌توان درباره سرنوشت ما تصمیم گرفت وقتی صدایی نداریم؟ مگر نه اینکه ما بیشترین بهای این جنگ را می‌پردازیم؟»

او همچنین از رسانه‌های عربی انتقاد می‌کند که در پوشش اخبار غزه، زنان فلسطینی را نادیده می‌گیرند و در برنامه‌های سیاسی تنها مردان را دعوت می‌کنند؛ در حالی که زنان رنجی برابر و چه بسا بیشتر را متحمل شده‌اند. نسرین ابوعمره تأکید می‌کند: «نادیده گرفتن صدای زن فلسطینی هیچ توجیهی ندارد. ما تنها یک آمار در فهرست قربانیان نیستیم؛ ما مادران شهدا، همسران اسرا و خواهران مجروحانیم و حق داریم صدایمان را به گوش جهان برسانیم.»

نسرین ابوعمره با درخواست بازنویسی قوانین بین‌المللی حمایت از زنان در مناطق جنگی می‌گوید: «شکست نظام حقوقی کنونی را با چشم دیدیم؛ چطور همه معاهدات بین‌المللی در برابر ماشین جنگی اسرائیل رنگ باخت. نه اقدامی برای حمایت از زنان صورت گرفت، نه دادگاهی برای محاکمه جنایتکاران جنگی تشکیل شد. قدرت‌های بزرگ تنها سکوت پیشه کردند.»

او می‌افزاید: «اکنون زمان آن رسیده که قوانین بین‌المللی بازنگری شوند؛ قوانینی که عدالت را برای زنان تضمین کنند و تحت تأثیر فشارهای سیاسی نباشد.»

 

سخن آخر؛ پیام به جهان

نسرین ابوعمره در پایان، زنان فلسطینی را به دفاع از حقوقشان فرا می‌خواند: «بار سنگینی بر دوش داریم، اما از پا نمی‌نشینیم. در صف نخست مبارزه می‌مانیم؛ با اشغالگری می‌جنگیم، برابر آوارگی می‌ایستیم، حق خود را به دست می‌آوریم و فریادمان را به گوش جهانیان می‌رسانیم. این خاک از ماست، این وطن از ماست و تا پیروزی نهایی اینجا می‌مانیم.»