هدیل عمر

ادلب - بسیاری از زنان آواره در اردوگاه‌های ادلب به دلیل شفاف بودن پارچه‌ی چادرهایی که مجبور به زندگی در آن‌ها شده‌اند و عدم عایق صوتی بودن آن، از محدودیت در حرکات و رفت‌وآمد رنج می‌برند و آن‌ها به این دلیل مجبور می‌شوند با صدای بسیار پایین و به صورت زمزمه صحبت کنند، و در برخی موارد خانواده‌ها برای حفظ حریم خصوصی مجبور به پوشاندن چادر با پارچه‌های دیگر کرده است و این در اردوگاه‌هایی که فاقد نیازهای اولیه‌ی زندگی و آزادی شخصی هستند به «تجمل» تبدیل شده است.

 

«همه‌ی ساکنان اردوگاه می‌دانند که چه غذایی می‌پزم و کی حمام می‌کنم»

پس از مدت‌ها مرام راعی ٣٢ ساله متوجه شد که بیش از سه سال است که هیچ حریم خصوصی با خانواده‌ی خود نداشته است و او می‌گوید که از اولین روز اقامتش در اردوگاهی درمنطقه‌ی تل‌کرامه در شمال ادلب آسایش و حریم خصوصی را از دست داده است، زیرا در چادرهای مختلط و تنگ، آسایش وجود ندارد.

و این‌که مدام مجبور می‌شود صدایش در داخل چادر را پایین بیاورد و یواش و به صورت خیلی آرام صحبت کند، زیرا احساس می‌کند به دلیل نزدیک بودن چادرها همسایه‌هایش او را زیر نظر دارند و به صحبت‌های او با همسرش و فرزندانش گوش می‌دهند، انگار با آن‌ها زندگی می‌کنند. وی می‌گوید که به دلیل نزدیک بودن چادرها به یکدیگر از ابتدایی‌ترین حقوق خود در استقلال و شب‌های خانوادگی محروم هستند و این سبب می‌شد که آنان از این‌که احساس کنند هنوز لحظات زیبایی خواهند داشت، باز دارد.

او می‌گوید: من فقط زمانی که چراغ‌ها را خاموش می‌کنم و می‌خوابم حجابم را برمی‌دارم. تمام روز لباس گشاد و پوشیدە می‌پوشم، نه دری وجود دارد که بتوانیم آن را ببندیم، نه خانه‌هایی که ما را از چشم ساکنان کمپ پنهان کنند و این‌که همه‌ی ساکنان اردوگاه می‌دانند که من چه غذایی می‌پزم و زمان حمام را نیز می‌دانند.

 

«بیرون رفتن شبانه به توالت یکی از بزرگترین مشکلات است»

کریمه نعیمی ٢٩ ساله که از روستای تلمنس در جنوب ادلب آواره شده و در اردوگاه‌های حرنبوش در شمال ‌غربی ادلب زندگی می‌کند، می‌گوید: انتقال آب از نقاط دور، شستن لباس‌ها و تهیه‌ی غذا در فضای باز یک رنج بزرگ است که هیچ جایی برای خوش بینی نسبت به آینده‌ای که ممکن است بهتر باشد برای ما باقی نگذاشته است.

وی درباره‌ی زندگی خود در اردوگاه آوارگان توضیح داد «اردوگاه تاریک است، سگ‌های ولگرد در آن پرسه می‌زنند و بیرون رفتن شبانه به توالت یکی از بزرگترین مشکلاتی است که من در زندگی روزمره با آن روبه‌رو هستم. علاوه بر آن، تمام گفت‌وگوها، مشکلات و اختلافات خانوادگی حتی شخصی قابل شنیدن و انتقال است».

کریمه در کنترل رفتار و کردار فرزندانش با مشکل زیادی مواجه است، زیرا آن‌ها نمی‌توانند مدت زیادی در داخل چادر باریکی که اجازه‌ی حرکت و بازی را به آن‌ها نمی‌دهد بمانند، بنابراین آن‌ها در نبود اسباب‌بازی و سرگرمی برای بازی با کودکان دیگر بیرون می‌روند اما به دلیل وجود جاده‌های خاکی ناهموار و گل‌ولای داخل اردوگاه با لباس‌های کثیف و در وضعیت نامناسبی باز می‌گردند، وی می‌گوید که همیشه می‌ترسد فرزندانش به بیماری‌های عفونی مبتلا شوند.

 

«زنان اردوگاە از داشتن حریم خصوصی محروم هستند»

رولا عربان، مددکار اجتماعی ۴۴ ساله، گفت که زنان آواره پس از این‌که مجبور به زندگی در اردوگاه‌های آوارگان و تغییر سبک زندگی‌‌شان شده‌اند، با مشکلات زیادی مواجه شده‌اند.

وی خاطرنشان کرد: در اردوگاه‌ها زنان از حریم خصوصی که قبلاً در منازل داشتند، محروم شده‌اند و این امر منجر به افزایش موارد آزار و اذیت و احساس اختلالات روانی، ترس و اضطراب مداوم در زنان شده است.

همچنین فقدان حریم خصوصی در اردوگاه‌ها بر همه چیزی که به زنان مربوط می‌شود، حتی سلامت، بهداشت جسمی و سلامت روان که ممکن است در نتیجه‌ی جابجایی و کمبود فضا، کمبود آسایش به وجود آمده باشد، تأثیر می‌گذارد. همچنین شیوع انواع بیماری‌های عفونی و وا‌گیردار که در نتیجه‌ی استفاده از حمام‌های عمومی و عدم رعایت بهداشت ایجاد می‌شوند، هنوز هم برای بخش بزرگی از زنان که در اردوگاه‌ها زندگی می‌کنند، نگران کننده است.

مددکار اجتماعی، رولا عربان، از همه‌ی نهادهای ذیربط و جامعه‌ی مدنی خواست تا با جایگزین کردن چادرها با خانه‌های ساخته شده از آجر و سیمان، به زنان آواره کمک کنند تا در زندگی خود استقلال، امنیت و آزادی شخصی داشته باشند.