برده‌داری و ازدواج در برخی جوامع آفریقایی همچنان به هم گره خورده‌اند
زنان و کودکان آفریقایی همچنان در شبکه‌های غیرقانونی تحت کنترل قاچاقچیان جنسی که به تقاضای افراد آسیب‌پذیر (و در نتیجه مورد آزار جنسی) رسیدگی می‌کنند، گرفتارند. این مسئله امروزه غیرقانونی بوده و به عنوان برده‌داری یا ازدواج اجباری قابل پیگرد قانونی است.
قوانین ازدواج همواره توسط دولت‌ها و نهادهای مذهبی تنظیم می‌شود. قوانینی که به شدت مملو از عقاید اخلاقی خاص و تابوهای فرهنگی است. در تمام جوامع بحث‌های داغی پیرامون تعریف ازدواج «درست» وجود دارد: آیا چندهمسری صحیح است یا تک‌همسری؟ حداقل سن ازدواج چقدر باید باشد؟
با وجود این بحث‌ها، تمامی جوامع معاصر ازدواج را نهاد مقدسی می‌دانند که مستحق حمایت قانونی است.
امروزه برده‌داری در همه‌ی کشورها منقضی شده است، اما ٢۵٠ سال پیش اشکال مختلف آن در تمام قاره‌ها قانونی به حساب می‌آمد.
در دوره‌ی برده‌داری قانونی، ازدواج و برده‌داری ارتباط تنگاتنگی با هم داشتند و گاهی اوقات نیز همپوشانی داشتند. صاحبان برده به راحتی قادر بودند برده‌های خود را مجبور به ازدواج، مجرد ماندن یا جدا شدن کرده و یا با آنها ازدواج کنند.
اشکال متفاوت قدرت به برده‌داران اجازه می‌داد برده‌ها را به ازدواج‌های ناخواسته و اجباری وادار کنند و برخی از آنها هنوز هم حذف نشده‌اند.
مسئله‌ی نخست این است که بردگی به پایان نرسیده است. زنان و کودکان آفریقایی همچنان در شبکه‌های غیرقانونی تحت کنترل قاچاقچیان جنسی که به تقاضای افراد آسیب‌پذیر (و در نتیجه مورد آزار جنسی) رسیدگی می‌کنند، گرفتارند. این مسئله امروزه غیرقانونی بوده و به عنوان برده‌داری یا ازدواج اجباری قابل پیگرد قانونی است. اما در گذشته چنین خواسته‌هایی به سادگی به وسیله‌ی برده‌هایی که جهت مقاصد جنسی به بردگی گرفته شده بودند، برآورده می‌شد.
دوم اینکه در طول جنگ‌های اخیر آفریقا، شبه‌نظامیان زنان را ربوده و آنها را مجبور به ازدواج و بردگی جنسی می‌کردند که نمایانگر تداوم آشکار اشکال تاریخی اسارت در زمان جنگ است. زنان آفریقایی همواره –چه به عنوان قربانی و چه فعال این حوزه- در خط مقدم جنبش‌های جهانی بوده‌اند که با این سوءاستفاده‌ها مبارزه می‌کنند.
ثالثاً، امروزه افریقایی‌ها با گروه‌هایی که به‌طور غیرقانونی مردم را به بردگی می‌کشند و از برده‌داری به‌عنوان یک نهاد مشروع دفاع می‌کنند، مبارزه می‌کنند.
در حالی که برده‌داری تقریباً در همه جا نبردهای ایدئولوژیک را باخته است؛ با این وجود، زنان زیادی همچنان در زیر ردای محافظ «ازدواج» عینیت می‌یابند و در نتیجه تابع آن هستند. کدام اشکال «ازدواج» بردگی در لباس مبدل است؟ آیا اصطلاح «ازدواج» در کل صرفاً به نفع عاملین جرم نیست؟
می‌توان از تاریخ مقاومت زنان آفریقایی در برابر برده‌داری درس گرفت، تاریخی که هنوز به پایان نرسیده است. صدا و اعمال زنانی که در گذشته یا امروز بردگی را تجربه کرده‌اند، نشان می‌دهد که ظلم چگونه زنان را تحت تاثیر قرار می‌دهد و چه چیزی می‌تواند کسانی که در معرض آن هستند را نجات دهد.
این تاریخ نه تنها بخش مهمی از گذشته است که نباید فراموش شود، بلکه مطالعه‌ی آن می‌تواند امروزه نیز برای فعالان مفید باشد.
ازدواج‌های تاریخی بردگان
برده‌داری تاریخی هنوز هم در ذهن اکثر مردم منحصراً در تاریخ آفریقایی‌هایی که به عنوان نیروی کار غیرانسانی برای سود سرمایه داری نژادپرست اروپایی-آمریکایی به آمریکا و دریای کارائیب منتقل می‌شدند، خلاصه می‌شود. اما این تنها یکی از اشکال تاریخی متعدد برده‌داری است.
برده‌داری در داخل آفریقا بین گروه‌های مختلف آفریقایی نیز رواج داشت. تحقیقات مورخان آفریقایی و بین‌المللی هیچ شکی باقی نگذاشته است که برده‌داری در اکثر جوامع آفریقایی قرن نوزدهم یک نهاد مشروع بود. در آفریقای دهه‌ی ١٨٠٠، «ازدواج» بین برده‌ها و آزادگان نسبتاً رایج بود. معمولاً یک «زن برده» در مقایسه با سایر دسته‌های کنیز از حمایت‌های خاصی بهره می‌برد. اما با این وجود، زنان برده همچنان تابع زنان آزاد، همسران اول و همسران بالاتر از خودشان بودند.
اینکه نقش «زن برده» یا «کنیز زناشویی» نسبتاً مطلوب تلقی می‌شد، یا برعکس شکنجه‌ای روزانه بود که بارهای وحشتناکی را بر حاملان بیچاره‌اش تحمیل می‌کرد، کاملا زمینه‌ای و فردی بود اما چنین سلسله مراتبی به هیچ عنوان غیرمعمول نبود. اتوره مورلی (مورخ) نشان داد که در جوامع سسوتو و ستسوانا زبان در هایولد در لسوتوی امروزی، برده‌داری به پویایی اجتماعی پیچیده و مقاومت و سازگاری منجر شد.
در اکثر جوامع آفریقایی راه‌های متفاوت و سلسه مراتب زیادی برای بردگی و ازدواج وجود داشت. محققان به تازگی شروع به کشف این جوامع کرده‌اند.
همچنین باید به خاطر داشت که ازدواج اجباری و برده‌داری در دهه‌ی ١٨٠٠ در جوامع پدرسالار آفریقا رواج بسیاری داشت. در چنین جوامعی، تسلط سیاسی و اعتبار عمومی عمدتاً در اختیار مردان بوده و مردان حقوقی داشتند که زنان نه در میان خویشاوندان و نه در زندگی شخصیشان از آن برخوردار نبودند. حتی با در نظر‌گرفتن تعاریف متفاوت مردسالاری، نابرابری‌های جنسیتی رایج به طور کلی بر اشکال تاریخی و معاصر برده‌داری و قاچاق تأثیر بسیاری می‌گذارد.
بردە‌داری در ازدواج‌های مدرن
قاچاق زنان و کودکان دختر معاصر به دلیل افزایش تقاضای زنانی است که می‌توان جنسیت، باروری و کار آنها را کنترل کرد و این در حالی است که قاچاق در اکثر مناطق و کشورهای آفریقایی به عنوان یک مشکل عمده شناخته شده است.
علاوه بر اینها، تعداد زیادی از زنان آفریقایی در درگیری‌های اخیر توسط شبه‌نظامیان به عنوان غنیمت ربوده شدند. از جمله در ارتش مقاومت لرد در شمال اوگاندا که فرماندهان آنها زنان ربوده شده را بین افسران خود تقسیم می‌کردند و از آنها انتظار داشتند باردار شده و فرزندانشان به جوامعی ملحق شوند که توسط جنگ‌سالاران اداره می‌شوند و به دنبال ایجاد واحدهای مستقل سیاسی و اجتماعی جدید هستند.
محققین النور سیمور، یونیس آپیو و بندتا روسی به بررسی این موضوع پرداختند که چگونه این پدیده‌ها در واقع تداوم اشکال مختلف اسارت زنان درجنگ‌های قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم است.
شکل دیگری از قاچاق که در آفریقای معاصر رواج دارد، فروش صیغه‌های جوان (که به عنوان «همسر پنجم» شناخته می‌شوند) به مردان مسلمانی است که فکر می‌کنند برای اجتناب از ارتکاب گناه «زنا» حق دارند دختران را به عنوان «کنیز» خریداری کنند. سازمان‌های غیردولتی آفریقایی ضد برده‌داری در نیجریه، که اعضای آن مسلمانان هستند، با این شیوه‌ها مبارزه کرده‌اند. طبق استدلال آنها، امروزه این اشکال برده‌داری زناشویی در واقع هیچ توجیه اسلامی‌ای ندارد.
برده‌داری تاریخی امروزه در اشکال مختلف ادامه داشته و با برده‌داری معاصر تشدید شده است. پژوهش در این تاریخ می‌تواند دیدگاه‌ها و راهبردهای بردگان برای مبارزه با آنرا آشکار کرده و سیاست‌های تاثیرگذار در کاهش این شکل از ظلم و ستم را نمایان کند.
منبع: The Conversation