راما خلف

دمشق - در دنیای پر از چالش، داستان‌های افرادی برجسته می‌شود که توانسته‌اند سختی‌ها را به نقطه‌ شروع تبدیل کنند. آن‌ها با این کار ثابت می‌کنند که پافشاری می‌تواند محدودیت‌ها را بشکند و امید می‌تواند تفاوتی واقعی در زندگی دیگران ایجاد کند. یکی از این داستان‌های درخشان، حکایت منی عمقی است که با وجود معلولیت جسمی مادرزادی، به صدایی برجسته در زمینه‌ی توانمندسازی افراد دارای معلولیت در سوریه تبدیل شده است.

او از کودکی با واقعیتی دشوار روبرو بود که برای دستیابی به آرزوهایش نیازمند تلاش‌های مضاعف بود، اما هرگز تسلیم شرایط نشد. مادرش اولین حامی او بود؛ او را به درس خواندن و کار تشویق می‌کرد و ایمان به توانایی‌هایش را در دلش می‌کاشت. اما فوت ناگهانی مادرش در سال ۲۰۱۱، نقطه عطفی دردناک در زندگی او بود. این اتفاق او را به مرحله‌ای از انزوا و افسردگی کشاند و در این مدت از دانشگاه و کار فاصله گرفت و انگیزه‌ی ادامه را از دست داد.

اما با گذشت زمان، منی عمقی تعادل خود را بازیافت. او از وصیت مادرش که همیشه تکرار می‌کرد: «باید ادامه بدهی» الهام گرفت. و از اینجا ایده‌ی طرح او «معلولیت، شروع است» متولد شد؛ طرحی که تنها یک پروژه‌ی موقت نبود، بلکه به رسالتی برای زندگی تبدیل شد. هدف این طرح، حمایت و توانمندسازی افراد دارای معلولیت و ادغام آن‌ها در بازار کار است.

از زمان آغاز کردن این طرح، منی عمقی و تیمش با چالش‌های زیادی روبرو شدند. از جمله این چالش‌ها، دشواری متقاعد کردن شرکت‌ها به توانایی‌های حرفه‌ای افراد دارای معلولیت و کمبود محیط‌های کاری مناسب بود. اما او با سازماندهی کارگاه‌های آموزشی و آگاهی‌بخش و تلاش برای ایجاد شراکت‌هایی با دیدگاه‌های به دور از کلیشه‌ها، بر این موانع غلبه کرد. این طرح موفق شد فرصت‌های آموزشی و اشتغال زیادی را برای بسیاری از افراد فراهم کند که به بهبود زندگی اجتماعی و مادی آن‌ها کمک شایانی کرد.

او به این حد بسنده نکرد؛ در هر مناسبتی به دنبال راه‌های جدیدی برای حمایت از جامعه بود. در ماه رمضان، با تیمش طرح «تاکسی افطار» را راه‌اندازی کرد، که طی آن خانواده‌ها را تشویق می‌کرد تا روزانه مقداری غذا اهدا کنند تا به خانواده‌های نیازمند رسانده شود. این اقدام، روح همبستگی و سادگی در بخشش را به خوبی تجسم بخشید.

همچنین، تجربیات او در خارج از سوریه، به ویژه در امارات، دیدگاه‌های جدیدی در مورد چگونگی توسعه‌ی وضعیت افراد دارای معلولیت در سوریه به او بخشید. پس از بازگشت، انتقال و به کارگیری این تجربیات به صورت عملی و از طریق مشارکت در پروژه‌های رسمی را شروع کرد. از جمله این پروژه‌ها، گزارش گفتگوی ملی افراد دارای معلولیت با همکاری وزارت امور اجتماعی و کار بود که با هدف پیشبرد سیاست‌های فراگیرتر و عادلانه‌تر انجام شد.

با وجود دستاوردها، منی عمقی لحظات خستگی و فرسودگی را که تجربه می‌کند پنهان نمی‌کند. اما هر بار انگیزه‌ی اصلی خود را بازمی‌یابد و آن این است که کسانی هستند که به این تلاش نیاز دارند، کسانی که منتظر یک کلمه امید یا یک فرصت زندگی هستند. برای او، تسلیم شدن هرگز گزینه‌ای مطرح نبوده است.

او امروز پنج سال است که زندگی مستقلی دارد و نه تنها به دنبال تغییر دیدگاه جامعه نسبت به افراد دارای معلولیت است، بلکه می‌کوشد تا درهای ثبات اجتماعی و خانوادگی را برای آن‌ها بگشاید؛ مساله‌ای که اغلب در بحث‌های عمومی جوامع عربی نادیده گرفته می‌شود.

پویش «معلولیت، شروع است» برنامه‌های آینده‌نگر و بلندپروازانه‌ای را در خود جای داده است که شامل زمینه‌های حمل و نقل، آموزش، اشتغال و تضمین حقوق اولیه افراد دارای معلولیت می‌شود.

منی عمقی پیامی برای هر کسی که در زندگی خود با چالش‌هایی روبرو است دارد: حتی از ساده‌ترین کارها شروع کن و با وجود خستگی و ناامیدی ادامه بده، زیرا جهان در نهایت کسانی را به یاد خواهد آورد که از تلاش دست نکشیده‌اند.