«آرمن»؛ پروژه‌ای برای ادغام افراد دارای معلولیت در جامعه
نسیم محمد سالم پروژه‌ی خود را در سه مرحله اجرا کرد. در مرحله اول، زنان دارای معلولیت با کسب‌وکارهای کوچک را شناسایی کرد، سپس آنها را در مهارت‌های بازاریابی و کارآفرینی آموزش داد و ابزارهای لازم را برای راه‌اندازی کسب‌وکارشان فراهم کرد.
فاطمه رشاد
یمن- نسیم محمد سالم، زنی از یمن که خود دارای معلولیت است، با چالش‌های بسیاری روبه‌رو شد تا بتواند رؤیای ساده‌اش را محقق سازد. او با وجود موانع اجتماعی، تحصیلات خود را در رشته خدمات اجتماعی در دانشکده ادبیات به پایان رساند و سپس مانند سایر افراد دارای معلولیت، توانست شغلی در یکی از مدارس منطقه دار سعد در استان عدن به دست آورد.
تأسیس مؤسسه‌ای برای تغییر جامعه
نسیم، مؤسسه‌ای به نام «آرمن» را تأسیس کرد که بر مسائل توسعه اجتماعی تمرکز دارد و هدف آن، ادغام افراد دارای معلولیت در جامعه است. این مؤسسه نقش مهمی در کاهش موانع زندگی این افراد ایفا می‌کند و تلاش دارد تا آنها را به عنوان اعضای فعال جامعه معرفی کند.
فعالیت‌های مؤسسه «آرمن»
به گفته نسیم سالم، رئیس این مؤسسه، «آرمن در حوزه‌های توسعه‌ای و خیریه فعالیت می‌کند و هدف اصلی آن، ایجاد فرصت‌های برابر برای افراد دارای معلولیت و افراد سالم است. ما تمرکز ویژه‌ای بر جوانان و زنان داریم و تلاش می‌کنیم که کار ما از فعالیت‌های خیریه صرف خارج شده و به سمت پایداری سوق پیدا کند.»
او درباره پروژه‌ای که به سه مرحله تقسیم شده، توضیح داد:
-مرحله اول: تمرکز بر یکپارچگی اقتصادی، شناسایی زنان دارای معلولیت با کسب‌وکارهای کوچک، به‌ویژه در مناطق آسیب‌پذیر مانند زنان حاشیه‌نشین و آواره. این زنان مهارت‌های بازاریابی و کارآفرینی را آموزش دیدند و پس از پایان آموزش‌ها، ابزارهای لازم برای حرفه‌شان در اختیارشان قرار گرفت تا کسب‌وکار مستقل خود را آغاز کنند.
-مرحله دوم: ارائه حمایت‌های روانی از طریق متخصصان و کاهش فاصله میان انواع مختلف معلولیت‌ها (شنوایی، حرکتی و بینایی). این مرحله شامل همکاری با مدیران ادارات محلی نیز بود تا آگاهی‌های لازم را در زمینه حمایت‌های روانی و روش‌های کاری افزایش دهد.
-مرحله سوم: حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت و تلاش برای اجرای قانون اختصاص ۵٪ از فرصت‌های شغلی در نهادهای دولتی به افراد دارای معلولیت. در این راستا، جلساتی با مسئولان وزارت برنامه‌ریزی و امور اجتماعی و همچنین استاندار عدن برگزار شد. افزون بر این، باشگاه بازرگانان نیز در این تلاش گسترده مشارکت کرد و استاندار عدن وعده داد که در سال‌های آینده، افراد دارای معلولیت را در فرصت‌های شغلی لحاظ کند.
آموزش‌های ویژه برای توانمندسازی
نسیم سالم همچنین به برگزاری دوره‌های آموزشی ویژه برای ۲۰ نفر از افراد دارای معلولیت اشاره کرد که در زمینه زبان انگلیسی آموزش دیده‌اند و اکنون در پروژه‌ای تحت عنوان «نانا» فعالیت دارند. او افزود که در صورت موفقیت این طرح، مرحله بعدی برای آموزش ۵۰۰ نفر از افراد دارای معلولیت اجرا خواهد شد.
چالش‌های زنان دارای معلولیت و خشونت‌های اجتماعی
نسیم سالم درباره خشونت علیه زنان دارای معلولیت اظهار داشت: «ما در مؤسسه خود یک بررسی ساده انجام دادیم و دریافتیم که بسیاری از خانواده‌ها از اعلام اینکه دختر معلولی دارند، خودداری می‌کنند. این موضوع ناشی از باورهای سنتی ناعادلانه‌ای است که زنان دارای معلولیت را به حاشیه می‌راند.»
او ادامه داد: «ما تلاش می‌کنیم نقش زنان دارای معلولیت را برجسته کنیم و ثابت کنیم که آنها بخشی از جامعه‌اند و می‌توانند نقش فعالی داشته باشند. ما داستان‌های موفقیت زیادی را منتشر کرده‌ایم، از جمله زنی که فروشگاه مواد غذایی خود را مدیریت می‌کند، و زنان دیگری که از طریق ایجاد ابتکارات اجتماعی موفق شده‌اند خود را در جامعه تثبیت کنند.»
نقش خانواده و چالش‌های اجتماعی
نسیم سالم بر اهمیت حمایت خانواده از افراد دارای معلولیت تأکید کرد و گفت: «خانواده، نقش مهمی در موفقیت افراد دارای معلولیت دارد. خوشبختانه خانواده من آگاه و پشتیبان من بودند و همین امر باعث شد بتوانم در جامعه ادغام شوم. زنان دارای معلولیت باید بتوانند در عرصه اجتماعی و اقتصادی حضور داشته باشند و از فرصت‌های برابر برخوردار شوند.»
او همچنین از چالش‌هایی که در دوران تحصیل و اشتغال با آن مواجه بوده، سخن گفت: «ما، افراد دارای معلولیت حرکتی، برای جابجایی با وسایل نقلیه عمومی با مشکلات زیادی روبه‌رو هستیم. علاوه بر این، زمانی که باردار بودم، محیط کاری‌ام برایم سخت شد و حتی پرستاران بیمارستان از من می‌پرسیدند 'چرا باردار شدی؟' گویی ما حق زندگی عادی مانند دیگران را نداریم!»
پیام نسیم سالم به جامعه و زنان دارای معلولیت
او در پیامی به جامعه گفت: «ما نیز بخشی از این جامعه هستیم. ما به دلسوزی یا ترحم نیازی نداریم، بلکه فقط به کمی اعتماد نیاز داریم. اگر به ما فرصت داده شود، می‌توانیم حتی بهتر از بسیاری دیگر عمل کنیم.»
او همچنین خطاب به زنان دارای معلولیت گفت: «هر زن باید هدف مشخصی داشته باشد و برای رسیدن به آن تلاش کند، هرچند که این مسیر زمان‌بر باشد. ما باید در زمینه‌های اجتماعی و همایش‌های عمومی حضور داشته باشیم تا نشان دهیم که جامعه، افراد دارای معلولیت را پذیرفته است. اکنون ما می‌توانیم نیازهای خود را با صدای بلند مطرح کنیم و در تدوین سیاست‌های مرتبط با خود نقش داشته باشیم.»
داستان نسیم محمد سالم، نمونه‌ای از مبارزه یک زن دارای معلولیت برای تغییر نگرش جامعه و ایجاد فرصت‌های برابر است. او ثابت کرد که محدودیت‌های فیزیکی، مانعی برای پیشرفت نیستند و با اراده و تلاش، می‌توان هر مانعی را پشت سر گذاشت.