احلام منصور قلمی سرکش و طغیانگر
۹ سال از درگذشت وی میگذرد اما نوشتههایش هنوز در اوج هستند. با انعکاش واقعیات در نثرهایش، تابوهای جامعه را شکست و یکی از برندگان جایزه احلام منصور هم میگوید بە پیروی از احلام، قلمی یاغی و سرکش خواهد داشت.
۹ سال از درگذشت وی میگذرد اما نوشتههایش هنوز در اوج هستند. با انعکاش واقعیات در نثرهایش، تابوهای جامعه را شکست و یکی از برندگان جایزه احلام منصور هم میگوید بە پیروی از احلام، قلمی یاغی و سرکش خواهد داشت.
تَرزَ طاها
سلیمانی- احلام منصور در میان کوردها با عنوان نویسندەی یاغی شناختە میشود، نوشتەهایش علیە ذهنیت مردسالار جامعە بودە و زبان هجوآمیز و گزنده دارد. نوشتەهایش دارای معیارهای مخصوص و منحصربهفرد است که برآمده از خواستههای اجتماعی او است و بیشتر از تشریفات زبانی سعی کرده بر واقعیتهای قابل مشاهده تاکید کند.
این سبک نوشتن در تمام رمانها و داستانهای احلام مشهود است و سعی داشتە در رمانهایش واقعیات جامعه را انعکاس دهد، رمان (ئامەڕەش و پرد) نشاندهندەی این حقیقت است.
احلام علیە تابوهای جامعە بود
نوشتن در مورد تابوها و ممنوعههای جامعه یکی از دلایلی است که احلام منصور را بە عنوان قلم یاغی میشناسند و در روزگاری که زن جنس دوم و مطیع مرد بوده، او به جغرافیای دگیری سفر کرده و با زبان گزنده و هجوآمیز نوشتن را آغاز کرده است. این نوشتەهای او علیە تابوها باعث طرد وی از سوی خانوادە و جامعە شد کە تا پایان زندگی نیز ادامە داشت.
کنیر عبدلله، نویسندەای کە بیش از ۱۸ کتاب دارد و سال ۲۰۱٤ برنده اولین جایزه احلام منصور شد، از احلام منصور میگوید. بە گفتەی کنیر، احلام از همان ابتدا یاغی بود، در حالی کە در آن زمان مرسوم نبود زنان بە تنهایی سفر کنند احلام برای ادا،ەی تحصیل و بە شهرهای دور و حتی کشورهای دیگر بە تنهایی سفر میکرد و به تابوهای جامعه تاخت.
کنیر میگوید آثار احلام منصور جامعە را از سە ساحت جنسیت، قدرت و دین نقد میکرد، وی معتقد بود مطرح کردن مهریه، طلا و جواهرات و شیربها، زن را کالا فرض کردن است. وی تابوهای جامعە را مورد نقد قرار داد و بە همین دلیل با موانع بسیاری روبرو شد.
احلام قلمی است که از طریق رمان و داستانهایش، واقعیات جامعه و تاریخ را بیان کردە، دیدگاە خود را بدون هیچ ابایی مطرح کردە است.
بازنویسی تاریخ با قلم زنان متفاوت است
رمان پُل (پرد) نشان از طغیانگر بودن نوشتەهای احلام است کە قهرمان داستان یک زن عصیانگر است. احلام نویسندەای واقعی است کە در نوشتن متنی گیرا و قلمی نافذ داشت و در نوشتههای وی رگههایی از قلم زنانه با خصلتی انسانی دیده میشود.
کنیر میگوید: بازنویسی تاریخ با قلم زنان، نگرش و جهانبینی خاصی است که دنیا را از چشم زن میبیند و میتوان با رنجهایش ارتباط برقرار کرد، احلام منصور با معیارهای انسانی تاریخ زن را نوشته است.
کنیر جامعه را بە دلیل نادیدە گرفتن تواناییهای زنان و عدم بها بە آنان نقد میکند، بە گفتەی زنان توانمند حتی در هنگام مرگ نیز هنوز مورد طعن و سرزنش قرار میگیرند.
کنیر عبدلله نخستین زنی است که موفق بە کسب جایزه احلام منصور شدە و از این بابت بسیار خوشحال و مفتخر است و تاکید میکند، زنان باید خود و تواناییهایشان را بشناسند تا بتوانند تاثیرگذار باشند و در مواقع لزوم نسبت به فرهنگها و سنتهایی که زن را محدود کرده یاغی شوند.
احلام منصور در سال ۱۹۵۱ در شهر خانقین چشم به جهان گشود، در سال ۱۹۷۰ از دانشگاه بغداد در رشته ادبیات زبان کوردی فارغالتحصیل شد و در ۱۹۷۵ به عنوان اولین روزنامهنگار زن فعالیت خود را آغاز کرد.
احلام پس از دو سال زندگی در پاریس، به زادگاهش برگشت، وی در سال ۱۹۹۱بە عنوان استاد دانشگاه سلیمانی آغاز بە کار کرد و در سال ۱۹۹۹ موفق به اخذ مدرک فوقلیسانس در داستان کوتاه کوردی شد، وی پس از سال ۲ هزار و تا پایان عمر در روزنامه هموطن (هاوڵاتی) مشغول به فعالیت بوده و در ۱۰ ژانویه ۲۰۱۳ در شهر سلیمانی چشم از جهان فروبست و در قبرستان خدر زنده خانقین به خاک سپرده شد.
احلام در دهەی هفتاد میلادی به عنوان یک نویسنده زن یاغی شناخته شد و چندین رمان و داستان ماندگار از آثار وی میباشند، (ئامەڕەش) نخستین رمان وی بود و پس از آن رمانهای چشمه، پُل، الوَن، فریاد و همچنین رویا و خون را منتشر کرد.