ابتکارات جوان؛ آیندهای پر از فرصتها و چالشها
علیرغم تعمیم گستردهی اجتماعی و انگ زدن به فعالین زن در سالهای اخیر، شاهد راهاندازی تعدادی ابتکارات جوان در اکثر شهرهای مصر برای حمایت از زنان و مسائل مربوط به آنها بودهایم.
اسماء فتحی
قاهره - ابتکارات جوان فرصتهای زیادی را برای برخورد با گروههای به حاشیه رانده شده و مسائل پنهان جامعه، به ویژه آنهایی که مربوط به زنان است، به ارمغان میآورد و توجه جامعهی مدنی، به ویژه فمینیستها را به اهمیت ایجاد فضاهای امن برای زنان جلب میکند.
ابتکارات جوان نتیجهی محیط اطراف آنهاست. همهی آنها تلاشهایی هستند که در رد تخلفات اعمال شده علیه زنان انجام شده است. گروه جوان جاهطلبیهایی دارند که اغلب ممکن است فراتر از تواناییهای آنها باشد، به ویژه آنچه که مربوط به ارائهی حمایتهای روانی و قانونی و سایر مسیرهایی که نیاز به بودجه و توانمندسازی دارند. اما پیگیری چنین نیازهایی حالت بحثی را ایجاد میکند که نتایج مثبتی را به همراه دارد.
ابتکارات جوان امتداد جنبش فمینیستی است و برخی آنها را موج جدیدی برای احیای کار میدانی میدانند کە نیاز به انعطافپذیری در برخورد با آنها به دور از مردسالاری، اقتدار و محدودیت در روندها دارد تا زمانی که نسل جدیدی از جنبش فمینیستی قادر به رهبری مستقل ظرف چند سال هستند.
نورا محمد، مدیر برنامه مبارزه با خشونت علیه زنان در بنیاد مسائل زنان مصر گفت: «بسیاری از ابتکارات توانستهاند خود را در میدان ثابت کنند و نقش مهمی را به ویژه در حمایت از بازماندگان و زنان مورد آزار و اذیت قرار گرفته، ایفا کنند. این ابتکارات همیشه در تلاش هستند تا ابزارهای خود را توسعه دهند تا بتوانند با روشها، رویکردها و ابزارهای مختلف فضاهای امنی را برای زنان ایجاد کنند تا به قربانیان کمک کنند به حمایت موردنظر دسترسی پیدا کنند.»
وی تصریح کرد: ابتکارات در دوره آتی نقش پررنگتر و قویتر و تأثیر مؤثری در میدان خواهند داشت، زیرا برای تحقق این امر تلاش میکنند و تعداد زیادی از آنها فرصتی برای توسعه و پیشرفت خود را از دست نمیدهند و برای ارائهی بهترین خدمات به زنانی که از ستم و کنترل جامعهی مردسالار محلی رنج میبرند، تلاشهای زیادی را برای سازماندهی تیمهای خود انجام دادهاند.
وی با توجه به برجستهترین چالشها، تأیید کرد این چالشها با تعمیم اجتماعی و انگ گستردهی کارگران زن نشان داده میشوند، تعدادی از زنان کارگر هستند که به انحراف از مسیر فکری سنتی، متهم میشوند و این موضوع آنها را در معرض اعمال و تخلفات و تضعیف حقوق بشر قرار میدهد. علاوه بر آن عدم توانايي برخي از آنها در پوشش طیف وسيعی در سطح روستاها و شهرها، با اشاره به اينكه ايدهی مشاركت با مؤسسات ضروری است، و این چیزی است که بنیاد مسائل زنان مصر آن را دنبال میکند و از ابتکارات نوظهور حمایت میکند و آنها را در دستور کاری خود قرار میدهد و توجه زیادی به آن میکند.
نورا محمد با بیان اینکه آموزشهای زیادی توسط بنیاد مسائل زنان مصر برای توسعهی مهارتهای حمایت کنندگان و گیرندگان پروندهها ارائه میشود و ابتکارات در این کارگاهها و شبکهسازی با بنیاد در دعاوی یا میانجیگری و سایر موارد ادغام میشود، افزود: همکاری با ابتکارات در کمپینهای آگاهیبخشی و همچنین انجام فعالیتهای توانمندسازی و ظرفیتسازی برای تیم صورت میگیرد و همچنین فعالیتهای آگاهیبخشی در خود ابتکارات انجام میشود و با توجه به نیازهای مراجعه کنندگان، به آنها کمک میشود.
روزنامهنگار علا باهی نیز معتقد است تعداد زیادی از ابتکارات دچار بحران مالی و در نتیجه ناتوانی در ادامه یا توسعهی کار و همچنین شرایط عمومی اقتصادی شهرها هستند، تأکید کرد همکاری با مؤسسات بزرگ در حال حاضر وجود دارد، اما در محدودههای کتری محدود، که میتوان تا ۵٠ درصد اعطا کرد، با توجه به اینکه برخی به جدیت ابتکارات اعتماد ندارند، که پیامدهای منفی برای توانمندسازی آنها دارد.
وی افزود: یکی از بحرانهای پیش روی ابتکارات، تابوی اجتماعی است که ابتکارات را در مواجهه با تعدادی از مسائل ناتوان میکند، زیرا ممکن است گیرنده از صحبت کردن درباره برخی ایدهها امتناع کند و با اشاره به اینکه داستانهای زنان زیادی وجود دارد، به ویژه داستانهای مربوط به خشونت، که از طریق این ابتکارات به گوش جامعه رسیده است و اگر این ابتکارات وجود نداشتند این مسائل آشکار نمیشدند، زیرا اعضای این ابتکارات واقعیت جامعه را به خوبی درک کرده و روی مسائل، مشکلات و بحرانهای آن کار میکنند.
علا باهی تأکید کرد که آیندهی ابتکارات جوان امیدوارکننده است زیرا کمپینهای آگاهیبخشی بر روی جنبهی آموزشی کار میکنند و توانستهاند فضاهایی را برای گسترش و اعتماد در زمین و دسترسی از طریق بسترهای مختلف رسانههای اجتماعی ایجاد کنند. بسیاری از زنان هستند که آگاهی کاملی از حقوق خود ندارند، به ویژه کارگران زن، و این امری است که تعدادی از ابتکارات در دورهی اخیر روی آن کار کردهاند و علیرغم تواناییهای ضعیف، درجاتی به موفقیت دست یافته است.
وی خاطرنشان کرد: این ابتکارات نتیجهی محیط آنهاست و از بطن نیازهای جامعه ایجاد شده است و بنابراین کار آنها اساساً خدماتی را ارائه میدهد یا نتیجهی مستقیمی از زمینه و شرایطی است که آنها را در عرصهی عمومی نشان داده است و این امر تا حد زیادی تضمین کنندهی تغییر و تأثیر مستقیم بر افراد در مناطقی است که دیگران ممکن است نتوانند به آن دست یابند.