ZOUHOUR MECHRGUI

Tunus -  Tunus'un 1956'da bağımsız olmasından bu yana ülkede eğitim ve sağlığa ağırlık veriliyor. Yıllardır en çok mesleki eğitim ve öğretime bütçe harcanıyor. Tunus, Arap bölgesinde ve Afrika kıtasına göre bir dereceye kadar bunu olumlu anlamda gerçekleştirebilmiş. Kadınlar, tıp, mühendislik ve bilim alanı gibi birçok alanda ülke kalkınması ve uzmanlaşması konusunda gözle görülür bir rol oynadı. Seçim Komisyonu'na göre, kadınların parlamentodaki temsiliyeti yüzde 31 yani 217 milletvekili. Bu oran önceki Kurucu Meclis'te yüzde 29'u geçmiyordu.

Kadınlar aktif olmalı

Tunus'un Fransız sömürgesinden kurtularak bağımsızlığını kazandıktan sonra kadını küçük görme anlayışının değiştiğini ifade eden Sosyolog Dr. Meryem Kahila, Tunuslu kadınların toplumun farklı alanlarında çalışabilen bireyler olarak görülmeye başladığını söyledi. Tunuslu kadınların bu değişiklik ışığında iş ve yaşam alanlarında aktif olması ve sorumluluklarının bilincinde olmaları gerektiğini dile getiren Dr. Meryem Kahila, “Tunuslu kadınlar, kadın özgürlüğü ve eğitimini talep eden reform hareketi sayesinde yasaklardan kurtuldu. Bu çalışmanın en önemli sonuçlarından biri 1956'da Kişisel Durum Yasası'nın çıkarılmasıdır” dedi. Meryem Kahali, Tunuslu kadınların eğitim, istihdam, siyasi katılım ve seçim hakları da dahil olmak üzere hakları ve cinsiyet eşitliği için mücadele ettiğini aktardı.

Sözleşmelerin onaylanması çabası

Kadınların insan hakları ve feminist hareketlerle ilgili rolünün, içinde yaşadıkları toplumun toplumsal rolleri ve değerleri ile sınırlı olmadığına işaret eden Meryem Kahali, şunları söyledi:

“Eskiden beri temsil ve anlayış temelinde kadınlar onlara tanımlanan rolleri yerine getirmek için hazırlar. Bu anlayış, birçok ülkede ve kültürde çok sayıda kadının erkeklerle eşit koşullarda çalışmasına olanak tanıyan eğitim ve öğretime erişimden mahrum kalmasına neden oldu. Bu toplumsal cinsiyet eşitliğini ve kadınların her alanda katılımını sağlamayı amaçlayan uluslararası sözleşmeleri onaylama çabalarını artırdı. Bu durum özellikle cinsiyet eşitliği ilkesinin yanı sıra güçlendirme ilkesini talep eden feminist hareketlerin ortaya çıkmasından sonra yaşandı ve Tunuslu kadınların statülerini daha da yükseltmelerine ve onları desteklemelerine yardımcı oldu.”

Yüzde 55’inden fazlası kadın

Tunus’un, cinsiyet eşitliği ilkesini hayata geçiren ülkelerden biri olarak kabul edildiğini sözlerine ekleyen Meryem Kahali, bunun bilimsel ve akademik araştırmalara yol açan yaratıcı alanlarda ilerlemenin yolunu açtığını ifade etti. Yapılan bir araştırmaya göre Tunuslu kadınların bilimsel araştırma alanında Arap ve Afrika kıtasını geride bıraktığını gösterdiğine dikkat çeken Meryem Kahali, Tunus'taki araştırmacıların yüzde 55'inden fazlasının kadın olduğunu vurguladı.

Yaşlılar için bir robot yaptı

Tunus'taki kadın araştırmacıların birçoğu daha iyi kalkınma fırsatları için başka ülkelere göç etti. Ulusal Veri Enstitüsü, kadın ve erkek araştırmacı ve mühendislerin göç etmesi konusunda uyarıyor. Verilere göre 6 yıl önce çeşitli uzmanlık alanlarındaki 39 bin mühendis Tunus’tan çıktı. Bu yıllık 6 bin 500, günlük ise 20 mühendisin ülkeden çıktığını gösteriyor.

Aya Afas, yaşlıların sorunlarını unutmalarına, bir şeyleri tanımalarına, tedavi zamanını hatırlamalarına ve normal olarak verilen günlük aktiviteleri gerçekleştirmelerine yardımcı olmak için "RedRuby" adlı bir robot yapan mühendislerden. Aya Afas, robotun yaşlıların birçok sorununu çözeceğini anlattı.