ASMAA FATHÎ

Qahîre – Mısır'da çocukların eğitim aşamalarını tamamlamaları, istikrarlı ve sürdürülebilir bir eğitim için Sudan okullarının sayısı son dönemlerde artırılsa da sorunlar devam ediyor.  Sınıflarının küçük ve dar olduğu, öğretmenlerin oturacakları bir sandalyelerinin bile olmadığı Sudan okullarında, öğretmenler ders verdikleri süre boyunca ayakta kalıyor. Bu okulların durumunun iyileştirilmesi için acil desteğe ihtiyaç var.

Sudan okullarındaki sorunlara ilişkin ajansımızın sorularını yanıtlayan Temeyuz Okulu El-Maadi  Şubesi yöneticilerinden Fatima Ebdulqadir, Sudan okullarının durumunun iyileştirilmesi için Mısır Eğitim Bakanlığı ile Sudan arasında bir iletişimin olması gerektiğine dikkat çekti.

*Mısır’da son zamanlarda Sudan okullarında bir artış yaşandı. Öncelikle nasıl başladığını ve geliştiğinden biraz bahsedebilir misiniz?

Bir grup gönüllü 2012 yılında okul açma düşüncesini geliştirdiler. Bu kapsamda farklı halkların içinde bulunduğu Tedamûm Kurumu içinde bir okul kurmayı düşündüler.  2013 yılında Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği ile öğretmenlerin okullarda çalışabilmesi için bir işbirliği yaptık. Daha sonra desteğin olmaması ve 2014 yılındaki okul masrafları nedeniyle okul kapandı. 2015 yılında küçük odalarda kendi imkanlarımıza göre işe yeniden koyulduk. Mısır’daki okullara belge eksikliği nedeniyle kayıt yapamayan birçok Sudanlı öğrencinin olduğunu gördük. Sudan hükümetinden uzman kişiler tarafından seviye belirleme sınavlar yapıyoruz.

Zamanla Mısır’daki Sudan sayısında artış yaşandı ve aileler, çocuklarının eğimini tamamlayabilmesi için belgelerini tamamlama ve hazırlamaları gerektiğinin farkına varabildi. Bununla birlikte çocuklar farklı okullara kayıt olmaya başladı. Final sınavları Mısır’da kurulmuş okullarda hazırlanıyor ancak Öğrenimi tamamlama süreci sertifikası Sudan’dan geliyor. Öğrenci sayısında artış yaşanmasıyla birlikte, bizler sınıf sayısını da artırdık. Hatta 3. Sınıf öğrencilerini karşıladık. Şuan Sudan okullarında önemli derecede bir artış yaşanmış durumda.

*Son zamanlarda birçok Mısırlının Sudan okullarına gelmesinin nedeni nedir?

Sudan müfredatını Mısır'daki okullarda veriyoruz. Çünkü eğitim aşamalarının final sınavları esas olarak buradaki Sudan büyükelçiliği aracılığıyla yapılıyor. Durumun önümüzdeki yıl değişmesi planlanıyor. İlkokul sürecinde liseden önceki ortaöğretimin olması için çalışmalar var. Sudan okullarına kayıt yapan Mısırlı öğrenciler, sınavlarına burada giremiyor. Sertifikalarını tamamlayabilmeleri için Sudan’a gitmeleri gerekiyor.

Mısır'da veya yurt dışında öğrenim gören Sudan vatandaşları Mısır Üniversitelerine misafir olarak katılabilirler. Mısırlıları yurt içinde veya yurt dışında Sudan müfredatını okumaya çeken ana neden, üniversitelere başvuru sırasındaki not farkından kaynaklanmaktadır. Çünkü Sudanlı öğrenciler, Mısırlı öğrenciyi kabul edilen kolejlere daha yakın kılan sayısal bir orandan muaf tutulmaktadır.

*Sudanlılar için kapalı okulların varlığı, misafir ve içinde yaşadıkları toplum arasındaki fark nedir?

Konu, iki halk arasında bir tecrit alanı hatta yabancılaşma ve uçurum yaratmak şeklinde sınıflandırılamaz. Çünkü bu öğrenci ağırlıklı olarak içinde yaşadığı çevreye aittir. Ayrıca iki halk arasında büyük bir kültürel yakınlık var. Sudanlı öğrenciler Mısır gerçekliğine katılıyor. İçinde bulundukları çevre, aile ve akrabaların söylemlerinden Mısır’ın durumunu tamamen bildiklerini söyleyebiliriz.  Ancak eğitimlerini engelleyen bir konu var. O da lehçe ve kültür farklılıklarından kaynaklanmaktadır.

* Sizce bazı aileleri kapalı olan Sudan toplumunda çocuklarını eğiterek kurtarmaya çalışmaya iten ayrımcılık nedir?

Sudanlı ailelerin özel okullarında çocuklarını okutmaya yönelten nedenler var. Onları sorunlardan korumak istiyorlar. Öğrencinin düzeyinden daha fazlasına tahammül etmesinin önüne geçmek istiyorlar. Bu yüzden ilkokulda onları koruyor ve bu sorunları tanımaları ve üstesinden gelebilmeleri için onlar hazırlıyorlar. Öğrenciler Sudan okullarında bir toplum içinde yaşıyorlar. Aynı kültüre sahip ve bir alışveriş yapabilecek öğrencilerle ilişki içindeler. Ayrıca arkadaşlarıyla iyi ilişkiler kuruyorlar. Psikolojik sorunlar yaşamadan farklı kültürleri özümseyesi sağlanmaktadır.

*Peki Sudanlıların karşılaştığı sorunlar nelerdir?

Ülkesinden ayrılıp başka bir ülkeye gelen Sudanlıların karşılaştıkları pek çok zorluk var. Bunların başında iş bulmak geliyor. Doğrusu sayı çok fazla ve iş imkanı sağlamak oldukça zor. Kültür farklılığı ve lehçe farklılığı sonucu sömürünün çeşitli biçimlerine maruz kalabilen büyük krizler var ki bu da Sudanlılara daha fazla yükler getirmektedir. Temel olarak çalışma yeteneklerini ve çevresindeki mevcut fırsatları tanıması için biraz zamana ihtiyacı var.

*Mısır'da kadınlar ayrımcılığa ve şiddete maruz kalıyor. Peki Mısır’da yaşayan Sudanlı kadınların durumu nedir?

Kadınların genel olarak yaşadıkları zorluklar aynıdır. Cinsiyete dayalı bir ayrımcılık olduğundan kaynaklı ırk fark etmeksizin tüm kadınların yaşadıkları sorunlar aynıdır. Kadınların kendi ülkesi dışındaki bir ülkede yaşamaları tabi ki yaşadıkları sorunları artırıyor. Bunu inkar etmiyoruz. Özellikle de emek sömürüsü, iş bulma konusunda ayrımcılıklar çok fazla. Mısır'daki Sudanlı ailelerin çoğunun geçimini sağlayan bir kadın var. Bu yüzden kadınlar ne iş olursa kabul etmek zorunda kalıyorlar.

*Mısır'daki Sudan okullarının durumunu nasıl değerlendiriyorsunuz ve yaşanan başlıca sorunlar nelerdir?

Mısır'daki Sudan okullarının çoğu dersliklere bölünmüş evlerden oluşmaktadır. Bu da gerçekten sıkıntılı bir durum. Çünkü ne öğrenci ne de öğretmen için nefes alacak yer yok. Kısıtlanan çocuklar, yaşıtları gibi enerjilerini dışarı atamıyor. Bu da psikolojilerini ve yeteneklerini olumsuz anlamda etkilemektedir.  En büyük engellerden biri de velilerin okul harcını ödeyememesidir. Bu da bize büyük bir sorumluluk yüklemektedir. Bir öğrencinin ekonomik durumu iyi olmadığı için kabul edilememesi söz konusu olamaz. Bu yüzden bizi zorluyor.